Qurbonov Samgin Azamat o‘g‘lining
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I.Umumiy ma’lumotlar.
“Badiiy matnning kommunikativ-pragmatik xususiyatlari (Murod Muhammad Do‘st asarlari misolida)”, 10.00.01 – O‘zbek tili (filologiya fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2024.2.PhD/Fil4640.
Ilmiy rahbar: Pardaev Azamat Baxronovich, filologiya fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Sharof Rashidov nomidagi Samarqand davlat universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Sharof Rashidov nomidagi Samarqand davlat universiteti, DSc.03/30.12.2019.Fil.02.03.
Rasmiy opponentlar: Mamatov Abdug‘afur Eshonqulovich, filologiya fanlari doktori, professor; Gazieva Maftuna Muhammadovna, filologiya fanlari doktori (DSc), dotsent.
Yetakchi tashkilot: Termiz davlat universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi badiiy matnning kommunikativ-pragmatik xususiyatlarini Murod Muhammad Do‘st asarlari misolida baholash orqali  lingvopragmatik tamoyillarning xususiy voqelanish omillarini belgilashdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
badiiy matnning kommunikativ-pragmatik xususiyatlarini Murod Muhammad Do‘st asarlari umumiy lingvopragmatik tamoyillarining kommunikativ taktika va strategiya, tagma’no, pragmatik to‘siq kabi xususiy voqelanish omillari, lisoniy ijodkorlik va tilning ifoda imkoniyatlari ochib berilgan;
badiiy matndagi so‘zlovchi va tinglovchi o‘rtasidagi muloqot vaziyati bilan bog‘liq ifoda-tasvir vositalari,  istak,  tanbeh, haqorat kabi sotsiativ, kechirim so‘rash, xushomad, maqtov, tabrik kabi ekspressiv munosabatini ifodalovchi nutqiy aktlarning estetik ta’sir etish, undash, emotsional-baholash kabi turli xil pragmatik vazifa bajarish usullari aniqlangan;  
Murod Muhammad Do‘st asarlaridagi “qistaloq”, “ahmoq”, “quloq”, afyun”, “eskilik sarqiti”, “nomard”, “yot unsur” kabi birliklarning muallif maqsadi bilan bog‘liq konnotativ ma’nosi va ekspressiv ta’sirining kommunikativ-pragmatik vazifasi asoslangan;
lisoniy birliklar vositasida maqtov, ayblov, istak, tanbeh, qoralash, himoya,  badnom qilish, ogohlantirish, ig‘vo kabi situativ-kommunikativ taktikalarning           nutq vaziyatidagi variantlari, invariant strukturasidagi mavjud ma’nolarining nutq subekti ichki ruhiyati bilan bog‘liq pragmatik mazmun-mohiyat kasb etishi isbotlangan.
IV. Tadqiqot natijalarning joriy qilinishi. Badiiy matnning kommunikativ-pragmatik xususiyatlarini Murod Muhammad Do‘st asarlari misolida tahlil qilish bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida:
badiiy matnning kommunikativ-pragmatik xususiyatlarini Murod Muhammad Do‘st asarlari misolida tadqiq etish orqali umumiy lingvopragmatik tamoyillarning xususiy voqelanish omillari namoyon bo‘lishiga, shuningdek, yozuvchining til vositalaridan personajlar nutqini individuallashtirishda foydalanish mahoratiga doir ilmiy xulosalardan 2017-2020-yillarda bajarilgan FA-F1-GOO5 raqamli “Qoraqalpoq folklorshunosligi va adabiyotshunosligi tarixini tadqiq qilish” mavzusidagi fundamental loyihada foydalanilgan (O‘zRFAQB Qoraqalpoq gumanitar fanlar ilmiy-tadqiqot institutining 2023-yil 7-noyabrdagi 439/1-son maʼlumotnomasi). Natijada badiiy matn individualligini taʼminlovchi lisoniy vositalar kommunikativ-pragmatik xususiyatlarini o‘rganish yuzasidan olib borilgan tadqiqotlar ilmiy salohiyatini oshirishga xizmat qilgan;
lisoniy birliklar vositasida o‘kinch, achinish, piching, kinoya, kesatiq, iltimos, yalinish, suyish, ardoqlash, ta’kid, kamsitish singari pragmatik ma’no ifodalarining nutq vaziyati bilan bog‘liq variantlari, invariant strukturasidagi mavjud ma’nolarining kommunikativ-pragmatik mazmun-mohiyat kasb etishiga oid xulosalardan 2016-2018-yillarda bajarilgan 561624-EPP-1-2015-UK-EPPKA2- CBHE-SP-ERASMUS+CBHE IMER raqamli “O‘zbekistonda oliy taʼlim tizimi jarayonlarini modernizasiyalash va xalqarolashtirish” mavzusidagi innovasion tadqiqotlar loyihasida foydalanilgan (Samarqand davlat chet tillar institutining 2023-yil 13-noyabrdagi 1079/02-son maʼlumotnomasi). Natijada badiiy matnning kommunikativ-pragmatik xususiyatlarini tadqiq etish badiiy asar tili va pragmalingvistikaga doir fanlar o‘quv materiallarining mukammallashtirishga xizmat qilgan;
badiiy matndagi so‘zlovchi va tinglovchi o‘rtasidagi o‘zaro kommunikativ ta’sir va muloqot vaziyati bilan bog‘liq ifoda-tasvir vositalari, ekspressiv nutqiy aktlar doirasida so‘zlarning ko‘chma ma’noda qo‘llanishiga doir xulosalardan Samarqand viloyat teleradiokompaniyasi tomonidan tayyorlangan “Assalom Samarqand” va “Uchqun” teleko‘rsatuvlarida foydalanilgan (O‘zbekiston Milliy teleradiokompaniyasi Samarqand viloyat teleradiokompaniyasining 2024-yil 26-apreldagi 01-07/79-son maʼlumotnomasi). Natijada ushbu teleko‘rsatuvlar uchun tayyorlangan materiallarning mazmuni mukammallashgan, ilmiy dalillarga boy bo‘lishi taʼminlangan.