Yusupova Shoxida Batirovnaning
falsafa doktori (DSc) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog'i): «Ingliz tili darslarida talabalar texnik tafakkurini rivojlantirish metodikasi», 13.00.02 – Ta’lim va tarbiya nazariyasi va metodikasi (ingliz tili) (pedagogika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: № B2019.2.DSc/Ped1019.
Ilmiy rahbar: Olimov Shirinboy Sharofovich, pedagogika fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Buxoro davlat universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Buxoro davlat universiteti, DSc.03/04.06.2021.Fil.72.03.
Rasmiy opponentlar: Begibaeva Nilufar Djuraxonovna, pedagogika fanlari bo‘yicha falsafa doktori, dotsent; Boymurodova Gulzoda Toshtemirovna, pedagogika fanlari doktori, professor.
Yetakchi tashkilot: Samarqand davlat universiteti.    
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi oliy ta’lim muassasalarida ingliz tili fanini o‘qitishda talabalarda texnik tafakkurni rivojlantirishning ilmiy-nazariy asoslari va metodikalarini aniqlash hamda talabalarning texnik tafakkurini takomillashtirishga yo‘naltirilgan ilmiy-metodik tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
ingliz tilini o‘rgatish jarayonida texnik tafakkur tushunchasi ilmiy-metodik  jihatdan asoslanib, ingliz tilini o‘rganayotgan talabalarda texnik tafakkurni shakllantirish va rivojlantirishga qaratilgan metodik ta’minot intellektual imkoniyatlar ochiq ifodalangan ko‘rsatmalarni shakllantirish orqali takomillashtirilgan;
o‘quv jarayonida texnik tafakkurni o‘stiruvchi mashqlar tizimini ishlab  chiqishda autentik materiallarning kommunikativ xususiyatlari aniqlangan va texnik tafakkurini shakllantirishda mazmunan anglash usullari negizidagi til o‘qitish metodikasiga (CLIL content and language integrated learning) asoslangan mashqlar tizimi ishlab chiqilgan;
talabalar texnik tafakkurini rivojlantirish barobarida ingliz tilini o‘qitishga yo‘naltirilgan innovatsion pedagogik texnologiyalarning samaradorligi aniqlashtirilgan;
ingliz tili darslarida talabalarda texnik tafakkur kompetensiyalarini shakllantirish kommunikativ ko‘nikmalarni rivojlantirishning retrospektiv usullari hamda mustaqil ta’lim jarayonida tizimli integratsiyalash asosida takomillashtirilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Ingliz tili darslarida talabalar texnik tafakkurini rivojlantirish metodikasi bo‘yicha erishilgan ilmiy natijalar asosida:
ingliz tilini o‘rgatish jarayonida texnik tafakkur tushunchasi ilmiy-metodik  jihatdan asoslanib, ingliz tilini o‘rganayotgan talabalarda texnik tafakkurni shakllantirish va rivojlantirishga qaratilgan metodik ta’minot induktiv metod, intellektual imkoniyatlar ochiq ifodalangan ko‘rsatmalarni shakllantirish orqali takomillashtirilganligiga doir xulosa va natijalardan O‘zbekiston Respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 2021-yil 25-dekabrdagi №538-521raqamli nashr guvohnomasi asosida “English for oil and gas industry studens” nomli darslikni yaratishda foydalanilgan (Buxoro muhandislik-texnologiya institutining 2024-yil 13-iyuldagi 02/-01-87/506-son ma’lumotnomasi). Natijada talabalarning texnik tafakkurini rivojlantirish bo‘yicha manbalar va resurslar va ingliz tilini o‘rganayotgan talabalarda texnik tafakkurni shakllantirish va rivojlantirishga qaratilgan metodik ta’minot kengaytirilgan;
o‘quv jarayonida texnik tafakkurni o‘stiruvchi mashqlar tizimini ishlab  chiqishda autentik materiallarning kommunikativ xususiyatlari aniqlangan va texnik tafakkurini shakllantirishda samarali bo‘lgan omillar, mazmunan anglash usullari asosida til o‘qitishga (CLIL content and language integrated learning) asoslangan mashqlar tizimi ishlab chiqilganligiga oid ilmiy xulosa va tavsiyalardan  Buxoro muhandislik-texnologiya institutida 2019-2023-yillarda Erasmus dasturi doirasida amalga oshirilgan 610170-EPP-1-2019-1-ES-EPPKA2-CBHE-JP ELBA-raqamli “Markaziy Osiyoda katta hajmli ma’lumotlarning intellektual tahlili bo‘yicha o‘quv-tadqiqot markazlarini ochish va kurslarni ishlab chiqish” mavzudagi xalqaro amaliy loyihani bajarishda foydalanilgan (Buxoro muhandislik-texnologiya institutining 2024-yil 01-iyuldagi 02/-01-87/466-son ma’lumotnomasi). Natijada oliy ta’lim muassasalari ingliz tili darslarida talabalarning texnik tafakkurini rivojlantirishga xizmat qilgan;
talabalar texnik tafakkurini rivojlantirish asosida ularni ingliz tilini o‘qitishga yo‘naltirilgan innovatsion pedagogik texnologiyalarning samaradorligi aniqlashtirilib, lingvistik va kommunikativ kompetensiyalarini rivojlantirishga qaratilgan  ilmiy-metodik tavsiyalar taklif qilinganligiga bilan bog‘liq xulosa va natijalardan Buxoro viloyat teleradiokompaniyasida “Assalom, Buxoro”, “Najot bilimda” teleko‘rsatuvlari senariysini tayyorlashda foydalanilgan (Buxoro viloyati teleradiokompaniyasining 2024-yil 3-iyuldagi 01-09-101-son ma’lumotnomasi). Natijada ko‘rsatuvlarning ilmiy-ommabopligi ta’minlanib, ko‘rsatuvlarda bugungi kunning dolzarb masalalaridan biri innovatsiyalar va muhandis kadrlarning muhim ahamiyati, o‘z mutaxassisligini ingliz tilida biladigan, sifatli kadrlar imkoniyatini oshirish, xususan, ingliz tili darslarida talabalar texnik tafakkurini rivojlantirish metodikasi hamda ularning ahamiyati haqida dolzarb fikrlar bildirilgan.