Dehqonova Mahliyo Shuhrat qizinig
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon
I. Umumiy ma’lumotlar. Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i): “Bo‘lajak boshlang‘ich ta’lim o‘qituvchilarining pedagogik loyihalash kompetentligini rivojlantirish metodikasi”, 13.00.02 – Ta’lim va tarbiya nazariyasi va metodikasi (pedagogika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2023.3PhD/Ped1214.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Farg‘ona davlat universiteti.
Ilmiy rahbar: Shermuhammadov Bahodirjon Shermuhammadovich, pedagogika fanlari doktori, professor.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa, IK raqami: Farg‘ona davlat universiteti, PhD.03/30.11.2021.Ped.05.07.
Rasmiy opponentlar: Erkaboeva Nigora Shermatovna pedagogika fanlari doktori, professor; Muminova Dilafro‘z Akbaralievna, pedagogika fanlari doktori, professor.
Yetakchi tashkilot: Chirchiq davlat pedagogika universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi bo‘lajak boshlang‘ich ta’lim o‘qituvchilarining pedagogik loyihalash kompetentligini rivojlantirish metodikasini takomillashtirish bo‘yicha tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
bo‘lajak boshlang‘ich ta’lim o‘qituvchilarining pedagogik loyihalash kompetentligini rivojlantirishning pedagogik imkoniyatlari ta’lim jarayonini didaktik loyihalashning maqbul shart-sharoitlarini yaratish, subekt—subekt munosabatlari amaliyligiga ko‘ra birgalikda ishlash intensivligini ta’minlash hamda individuallik va innovatsion-integrativ harakatlar integrativ mazmunini ta’limiy maqsadlarga mos yo‘naltirish asosida aniqlashtirilgan;
bo‘lajak boshlang‘ich ta’lim o‘qituvchilarining pedagogik loyihalash kompetentligini rivojlantirish samaradorligi ishchan-faoliyatli muhitning omillari, mazmuni, turlari, bosqichlarining ierarxik xususiyatini tasniflash hamda amaliyotga yo‘naltirilgan, yakka, aralash, jamoaviy-guruhiy komponentlardan foydalanish ratsionalligini barqaror rivojlantirish asosida takomillashtirilgan;
bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarida loyihalash komretentligini shakllantirish metodikasi mantiqiy-muammoli topshiriqlarni kiritish, guruhga moslashish, harakatlar algoritmini ajratish, refleksiyalash darajasini modellashtirish hamda strategik, taktik va tezkor kommunikativlik elementlaridan tizimli foydalanish asosida takomillashtirilgan;
bo‘lajak boshlang‘ich ta’lim o‘qituvchilarining pedagogik loyihalash kompetentligini rivojlantirish jarayoni bilim, ko‘nikma va malakalar dinamik bog‘liqligi tamoyiliga moslashtirilgan variativ faoliyat usullarini ongli va ijodiy tanlashga maqsadli yo‘naltirish asosida takomillashtirilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Bo‘lajak boshlang‘ich ta’lim o‘qituvchilarining pedagogik loyihalash kompetentligini rivojlantirish metodikasi asosida olib borilgan ilmiy tadqiqotlar asosida:
bo‘lajak boshlang‘ich ta’lim o‘qituvchilarining pedagogik loyihalash kompetentligini rivojlantirishning pedagogik imkoniyatlari ta’lim jarayonini didaktik loyihalashning maqbul shart-sharoitlarini yaratish, subekt—subekt munosabatlari amaliyligiga ko‘ra birgalikda ishlash intensivligini ta’minlash hamda individuallik va innovatsion-integrativ harakatlar integrativ mazmunini ta’limiy maqsadlarga mos yo‘naltirish asosida aniqlashtirishga oid takliflar “Boshlang‘ich ta’limda matematik savodxonlikni oshirish” nomli darslik mazmuniga singdirilgan (Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining 2024-yil 4-martdagi 55-son buyrug‘i asosida berilgan 55145-raqamli nashr ruxsatnomasi). Natijada boshlang‘ich ta’lim yo‘nalishi talabalarida loyihalash kompetentligi mazmuni, bosqichlari va yo‘nalishlarini tahlil qilish imkoniyatlari kengayishiga erishilgan;
bo‘lajak boshlang‘ich ta’lim o‘qituvchilarining pedagogik loyihalash kompetentligini rivojlantirish samaradorligi ishchan-faoliyatli muhitning omillari, mazmuni, turlari, bosqichlarining ierarxik xususiyatini tasniflash hamda amaliyotga yo‘naltirilgan, yakka, aralash, jamoaviy-guruhiy komponentlardan foydalanish ratsionalligini barqaror rivojlantirish asosida takomillashtirishga oid takliflar “Matematika o‘qitish metodikasi” nomli darslik mazmuniga singdirilgan (Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining 2024-yil 4-martdagi 55-son buyrug‘i asosida berilgan 55196 raqamli nashr ruxsatnomasi). Natijada bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi loyihalash kompetentligini takomillashtirishga yo‘naltirilgan defferensial topshiriqlarni yaratish metodikasi boyitilgan;
bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarida loyihalash kompetentligini shakllantirish metodikasi mantiqiy-muammoli topshiriqlarni kiritish, guruhga moslashish, harakatlar algoritmini ajratish, refleksiyalash darajasini modellashtirish hamda strategik, taktik va tezkor kommunikativlik elementlaridan tizimli foydalanish asosida takomillashtirishga oid takliflar “Masalalar echish bo‘yicha praktikum” nomli darslik mazmuniga singdirilgan (Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining 2024-yil 4-martdagi 55-son buyrug‘i asosida berilgan 55195-raqamli nashr ruxsatnomasi). Natijada bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarini tayyorlashda ma’ruza, amaliy va seminar hamda laboratoriya mashg‘ulotlar, ilmiy-uslubiy seminarlarni tashkil qilishda ijodiy foydalanish imkoniyati yaratilgan;
bo‘lajak boshlang‘ich ta’lim o‘qituvchilarining pedagogik loyihalash kompetentligini rivojlantirish jarayoni bilim, ko‘nikma va malakalar dinamik bog‘liqligi tamoyiliga moslashtirilgan variativ faoliyat usullarini ongli va ijodiy tanlashga maqsadli yo‘naltirish asosida takomillashtirishga oid takliflar “Boshlang‘ich ta’limda matematik savodxonlikni oshirish” nomli darslik mazmuniga singdirilgan (Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining 2024-yil 4-martdagi 55-son buyrug‘i asosida berilgan 55145-raqamli nashr ruxsatnomasi). Natijada bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarining pedagogik loyihalash kompetentligini rivojlantirish samaradorligi ko‘tarilishiga erishilgan.