Absobirov Samariddin Qurbonovichning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): “Raqamli jamiyatda innovatsion faoliyatni takomillashtirishning ijtimoiy-falsafiy tamoyillari”, 09.00.04 – Ijtimoiy falsafa (falsafa fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2023.1.PhD/Fal896
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Navoiy davlat universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Buxoro davlat universiteti, DSc.03/27.02.2020.F.72.08.
Ilmiy rahbar: Safarova Nigora Olimovna, falsafa fanlari doktori, professor.
Rasmiy opponentlar: Xajieva Maqsuda Sultanovna, falsafa fanlari doktori, professor; Yaxshilikov Juraboy Yaxshilikovich, falsafa fanlari doktori, professor.
Yetakchi tashkilot: Shahrisabz davlat pedagogika instituti
Dissertatsiya yo‘nalishi nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi. raqamli jamiyat shart-sharoitlarida innovatsion faoliyatni takomillashtirishning ijtimoiy-falsafiy omillarini ochib berishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
innovatsion faoliyatning “tubdan yangilovchi”, “barqaror” va “samarador” xususiyatlari asosida uning turli tarmoq va korxonalarning yuqori texnologiyalarni ishlab chiqarish va ulardan foydalanish qobiliyatini bildiruvchi “innovatsion potensial” hamda ilmiy-texnik va texnologik kashfiyotlarni ijtimoiy hayotga joriy etish bilan bog‘liq pragmatik xususiyatga ega konsepsiya ekanligi isbotlangan;
raqamli jamiyatda tashqi va ichki sharoitlar va innovatsion jarayonlarning amalga oshirish strategiyasi doirasida inovatsion faoliyatning inson omiliga yo‘nalganlik, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish, ekologik muvozanatni saqlash va kelajak avlodlar manfaatlarini himoya qilish, milliy va global madaniy o‘ziga xoslikni e’tiborga olish, shaxs va jamiyat uyg‘unligini ta’minlash, yosh avlodni yangilikka intiluvchi tarzda tarbiyalash kabi umumiy va xususiy jihatlari konsentrasiyasi va pragmatik mohiyati innovatsion tafakkurni shakllantirishi asoslangan;
innovatsion faoliyatning bosqichma-bosqich amalga oshirilish va texnologik bazaning ilm-fan va ishlab chiqarishga asoslangan tizimli xususiyatlari obektiv (ilmiy-texnik taraqqiyotning sur’atlari, davlatning innovatsion siyosati, raqobat), sinergetik (kreativ tafakkur, erkin ijodiy intilish), ehtimoliy (oldindan bashorat qilib bilmaslik, sakrashlar, kutilmagan o‘zgarish) va tahlikali (raqobat, tijoriy nomuvaffaqiyat) xarakterga ega ekanligi aniqlashtirilgan;
yurtimiz xalqaro imijini shakllantirish borasidagi innovatsion yutuqlarning sivilizatsion xususiyati va inson intellektining ijtimoiy belgilari, funksional tizimlari va gnoseologik mohiyatigning ortib borishida bilim generatsiyasi hamda innovatsion faoliyatning yangi mahsulotlar va xizmatlarni yaratishga imkon berish, raqobatbardoshlikni kuchaytirish, kambag‘allik va ishsizlik kabi global muammolarni hal etish uchun yangi yondashuvlarni taklif etish, tadbirkorlar uchun o‘z g‘oyalarini ro‘yobga chiqarish imkoniyati kabi ijtimoiy–iqtisodiy ahamiyati ochib berilgan.
IV.    Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Raqamli jamiyatda innovatsion faoliyatni takomillashtirishning ijtimoiy-falsafiy tamoyillarini aniqlash bo‘yicha olingan natijalar asosida:
innovatsion faoliyatning “tubdan yangilovchi”, “barqaror” va “samarador” xususiyatlari asosida uning turli tarmoq va korxonalarning yuqori texnologiyalarni ishlab chiqarish va ulardan foydalanish qobiliyatini bildiruvchi “innovatsion potensial” hamda ilmiy-texnik va texnologik kashfiyotlarni ijtimoiy hayotga joriy etish bilan bog‘liq pragmatik xususiyatga ega konsepsiya ekanligiga oid ilmiy yangiliklar va xulosalardan Alisher Navoiy nomidagi o‘zbek tili va adabiyoti universitetida bajarilgan PZ-202004165-raqam “Umumiy o‘rta ta’limning boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida og‘zaki va yozma nutqiy kompetensiyalarini rivojlantiruvchi elektron platforma yaratish” (2021-2023 yy) amaliy loyihasida belgilangan vazifalarni amalga oshirishda foydalanilgan (Alisher Navoiy nomidagi O‘zbek tili va adabiyoti universitetining 2023-yil 20-sentyabrdagi 01/10-1870-son ma’lumotnomasi). Natijada, loyiha doirasidagi o‘quvchilarning og‘zaki va yozma nutqiy kompetensiyalarini rivojlantiruvchi elektron platforma yaratishda, uning mazmunini boyitishga xizmat qilgan;
raqamli jamiyatda tashqi va ichki sharoitlar va innovatsion jarayonlarning amalga oshirish strategiyasi doirasida inovatsion faoliyatning inson omiliga yo‘nalganlik, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish, ekologik muvozanatni saqlash va kelajak avlodlar manfaatlarini himoya qilish, milliy va global madaniy o‘ziga xoslikni e’tiborga olish, shaxs va jamiyat uyg‘unligini ta’minlash, yosh avlodni yangilikka intiluvchi tarzda tarbiyalash kabi umumiy va xususiy jihatlari konsentrasiyasi va pragmatik mohiyati bo‘yicha ilmiy xulosalardan O‘zbekiston “Milliy tiklanish” demokratik partiyasi 2020-2024-yillarga mo‘ljallangan saylovoldi dasturining bandlarini, xususan, “Media maydon – axborot xurujisiz” mavzusida turli aksiya, tanlov va davra suhbatlari o‘tkazishda, Big Data texnologiyalarini jadal rivojlantirish uchun IT infratuzilmalarini yaratishda foydalanilgan (O‘zbekiston “Milliy tiklanish” demokratik partiyasi Markaziy Kengashining 2023-yil 19-apreldagi 02/02-22-son ma’lumotnomasi). Natijada, raqamli jamiyatda inson intellektining ahamiyati ortib borishida axborot generatsiyasi hamda innovatsion faoliyatning samaradorligi mezonlari va ko‘rsatkichlari o‘rtasidagi o‘zaro aloqadorligining innovatsion jarayonlarni rivojlantirish va innovatsion loyihalaming samaradorlik ko‘rsatkichlari tizimini shakllantirishga xizmat qilgan;
innovatsion faoliyatning bosqichma-bosqich amalga oshirilish va texnologik bazaning ilm-fan va ishlab chiqarishga asoslangan tizimli xususiyatlari obektiv (ilmiy-texnik taraqqiyotning sur’atlari, davlatning innovatsion siyosati, raqobat), sinergetik (kreativ tafakkur, erkin ijodiy intilish), ehtimoliy (oldindan bashorat qilib bilmaslik, sakrashlar, kutilmagan o‘zgarish) va tahlikali (raqobat, tijoriy nomuvaffaqiyat) xarakteri bo‘yicha ilmiy xulosalar, taklif va tavsiyalardan O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasi “O‘zbekiston teleradiokanali” davlat muassasasining 2022-2023-yillarda efirga uzatilgan “Madaniy-ma’rifiy va badiiy eshittirishlar”, “Ta’lim va taraqqiyot”, “Millat va ma’naviyat” kabi maxsus eshittirishlar ssenariylarini tayyorlashda foydalanilgan (O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasi “O‘zbekiston teleradiokanali” davlat muassasasining 2023-yil 12-apreldagi 04-36-553-son ma’lumotnomasi). Natijada, “Raqamli O‘zbekiston - 2030” strategiyasi, iqtisodiyot tarmoqlari, ijtimoiy soha va davlat boshqaruvi tizimining jadal raqamli rivojlanishini ta’minlash, shu jumladan elektron davlat xizmatlarini ko‘rsatish mexanizmlarini yanada takomillashtirishga qaratilgan mazmunli dasturlarning translatsiyasi oqibatida ilmiy, amaliy va metodologik g‘oyalar jamiyatda raqamli madaniyatni tarbiyalash, hayot va faoliyatda raqamli kontentlardan savodli foydalanishga xizmat qilgan;
yurtimiz xalqaro imijini shakllantirish borasidagi innovatsion yutuqlarning sivilizatsion xususiyati va inson intellektining ijtimoiy belgilari, funksional tizimlari va gnoseologik mohiyatigning ortib borishida bilim generatsiyasi hamda innovatsion faoliyatning yangi mahsulotlar va xizmatlarni yaratishga imkon berish, raqobatbardoshlikni kuchaytirish, kambag‘allik va ishsizlik kabi global muammolarni hal etish uchun yangi yondashuvlarni taklif etishb tadbirkorlar uchun o‘z g‘oyalarini ro‘yobga chiqarish imkoniyati kabi ijtimoiy–iqtisodiy ahamiyatiga doir ilmiy yangilik va xulosalar, ilmiy-qiyosiy tahlillardan O‘zbekiston Respublikasi Yoshlar ishlari agentligi faoliyati, jumladan “O‘zbekiston Respublikasi Yoshlar ishlari agentligi to‘g‘risida”gi Nizom asosida agentlik tomonidan olib borilayotgan innovatsion loyihalarni bajarishda, innovatsion faoliyatni targ‘ib qilish chora-tadbirlarini amalga oshirishda, ma’naviy-ma’rifiy tadbirlarda, targ‘ibot-tashviqot ishlarida foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Yoshlar ishlari agentligining 2023-yil 27-noyabrdagi 4-13-21-3461-son ma’lumotnomasi). Natijada, markazni innovatsion rivojlantirish dasturini ishlab chiqishda hamda yoshlarni innovatsion fikrlash qobilyatini yanada yuksaltirishga, raqamli texnologiyalardan oqilona foydalanish ko‘nikmalarini rivojlantirishga xizmat qilgan.