Tursunaliev Ulug‘bek Shavkatovichning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): “11-12 Yoshli taekvondochilarning umumiy va maxsus jismoniy tayyorgarligini rivojlantirish samaradorligi”, 13.00.04 - “Jismoniy tarbiya, sport mashgʻulotlari, sogʻomlashtirish va adaptiv jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi” (pedagogika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2023.4.PhD/Ped3924.
Ilmiy rahbar: Raxmatov Bektosh Shomurodvich, pedagogika fanlari nomzodi, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: O‘zbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti.
Ilmiy Kengash faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: O‘zbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti, DSc.03/30.12.2019.Ped.28.01.
Rasmiy opponentlar: Xankeldiev Sher Hakimovich, pedagogika fanlari doktori, professor; Dadaboev Odiljon Jaloldinovich, pedagogika fanlari doktori, dotsent.
Yetakchi tashkilot: Mirzo Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston Milliy universtiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi 11-12 yoshli taekvondochilarning umumiy va maxsus jismoniy tayyorgarligini rivojlantirish bo‘yicha taklif va tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
taekvondochilarning texnik-taktik tayyorgarligini individuallashtirish orqali sport takomillashuvi bosqichida taktik va texnik uslublarni amalga oshirish modelini ishlab chiqish hisobiga taekvondo elementlarini o‘zlashtirish samaradorligi oshirilgan;
11-12 yoshli taekvondochilarning tayyorgarlik mashqlarining koordinatsion yo‘nalishini ta’minlaydigan sharoitlarni aniqlashtirish maqsadida ishlab chiqilgan texnik-taktik tayyorgarlikning ritm qobiliyati, vaqt va fazoviy-kuch parametrlarini farqlash, raqibning qarshiligini o‘zgaruvchan foizlarda bajarish kabi vazifalarni o‘zida mujassam etuvchi model yordamida rivojlantirilgan;
zamonaviy pedagogik yondashuvlardan kelib chiqib 11-12 yoshli taekvondochilarning sport takomillashuvi va yuqori sport mahorati bosqichlarida o‘zlashtirish va takomillashtirish uchun tavsiya etilgan taktik va texnik uslublarni tizimlashtirish orqali sport tayyorgarlik jarayonini yassi qo‘lqoplarni turli (yuqori,  o‘rta, aralash) diapozonlarda qo‘llash bilan texnik tayyorgarlikni oshirish uslubiyati takomillashtirilgan;
11-12 yoshli taekvondochilarning mahorat va ko‘nikmalarni sportchilarning koordinatsion qobiliyatlarining o‘zaro bog‘liqligi asosida ishlab chiqilgan vazn va tana uzunligini inobatga olib umumiy va maxsus jismoniy tayyorgarligi bo‘yicha mashqlar kompleksi yordamida individual xususiyatlari asosida musobaqa sparringlarida murakkab taktik harakatlarni o‘zaro bog‘lagan holda bajarish imkoniyatlari kengaytirilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. 11-12 yoshli taekvondochilarning jismoniy va texnik-taktik tayyorgarligini rivojlantirishga oid tadqiqotning ilmiy natijalari asosida:
sport faoliyati (taekvondo) bakalavriat ta’lim yo‘nalishida taekvondochilarning jismoniy va texnik-taktik tayyorgarligini shakllantirish bo‘yicha takliflar “Taekvondochilarga taekvondo texnik-taktik usullarni  o‘rgatish uslubiyati” nomli o‘quv qo‘llanma mazmuniga singdirilgan (O‘zbekiston Respublikasi Sport vazirining 2024 yil 16 apreldagi 01/590-A/F-son buyrug‘iga asosan berilgan 01/590-A/F-3/33-raqamli guvohnomasi). Natijada Sport faoliyati (taekvondo) bakalavriat ta’lim yo‘nalishidagi sportchi talabalarning 11-12 yoshli taekvondochilarning jismoniy va texnik-taktik tayyorgarligini shakllantirish bo‘yicha bilimlari oshganligi aniqlangan;
11-12 yoshli taekvondochilarning tayyorgarlik mashqlarining koordinatsion yo‘nalishini ta’minlaydigan sharoitlarni aniqlashtirish maqsadida ishlab chiqilgan texnik-taktik tayyorgarlikning ritm qobiliyati, vaqt va fazoviy-kuch parametrlarini farqlash, raqibning qarshiligini o‘zgaruvchan foizlarda bajarish kabi vazifalarni o‘zida mujassam etuvchi model yordamida rivojlantirilgan takliflar O‘zbekiston Respublikasi Sport vazirligi tasarrufidagi tashkilotlar faoilyatida foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Sport vazirligi tomonidan 2024 yil 19 aprelda berilgan 03-16/3901-son ma’lumotnomasi). Natijada 11-12 yoshli taekvondochilarning jismoniy va texnik-taktik tayyorgarligini shakllantirishda tajribada samaradorligi isbotlangan mashqlar to‘plamidan foydalanish samarali ekanligi pedagogik tajribada isbotlangan;
zamonaviy pedagogik yondashuvlardan kelib chiqib 11-12 yoshli taekvondochilarning sport takomillashuvi va yuqori sport mahorati bosqichlarida o‘zlashtirish va takomillashtirish uchun tavsiya etilgan taktik va texnik uslublarni tizimlashtirish orqali sport tayyorgarlik jarayonini yassi qo‘lqoplarni turli (yuqori,  o‘rta, aralash) diapozonlarda qo‘llash bilan texnik tayyorgarlikni oshirish uslubiyati takomillashtirilgan takliflar O‘zbekiston Respublikasi Sport vazirligi tasarrufidagi tashkilotlar faoilyatida foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Sport vazirligi tomonidan 2024-yil 19-aprelda berilgan 03-16/3901-son ma’lumotnomasi). Natijada 11-12 yoshli taekvondochilarning jismoniy va texnik-taktik tayyorgarligini shakllantirishda yuzasidan TG da 8 ta ko‘rsatkich bo‘yicha P<0,001 ga teng bo‘lgan, bu ishlab chiqilgan va rivojlantirilgan metodikaning samaradorligini ko‘rsatgan.
11-12 yoshli taekvondochilarning mahorat va ko‘nikmalarni sportchilarning koordinatsion qobiliyatlarining o‘zaro bog‘liqligi asosida ishlab chiqilgan vazn va tana uzunligini inobatga olib umumiy va maxsus jismoniy tayyorgarligi bo‘yicha mashqlar kompleksi yordamida individual xususiyatlari asosida musobaqa sparringlarida murakkab taktik harakatlarni o‘zaro bog‘lagan holda bajarish imkoniyatlari kengaytirilgan O‘zbekiston Respublikasi Sport vazirligi tasarrufidagi tashkilotlar faoilyatida foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Sport vazirligi tomonidan 2024-yil 19-aprelda berilgan 03-16/3901-son ma’lumotnomasi). Nazorat va tajriba guruhi sportchilarini musobaqalarda ishtirok etish tajribasi bo‘lishiga qaramasdan, natijalar tajriba guruhidagi texnik-taktik tayyorgarliklari darajalarini ancha yuqori ekanligini (P<0,05) ko‘rsatgan.