Tashev Dilmurod Validjonovichning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiya himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): “Avtomobil yo‘llaridagi harakatning xavfsizlik darajasi bo‘yicha yo‘lga oid tumanlashtirish”, 05.09.02 - “Geotexnika” (YO‘llar, yo‘llarni raqamlashtirish va yo‘l harakati xavfsizligi. YO‘l telematikasi yo‘nalishlari bo‘yicha) (texnika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2022.3.PhD/T2141
Ilmiy rahbar: Urokov Aslidin Xushvaktovich, t.f.d, ); texnika fanlari doktori professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Toshkent davlat transport universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Toshkent davlat transport universiteti, PhD.15/31.08.2022.T.73.05
Rasmiy opponentlar: texnika fanlari bo‘yicha falsafa doktori, dostent Axmedov Sherzod Baxodirovich (Toshkent davlat transport universiteti); texnika fanlari doktori, professor Abdunazarov Jamshid Nurmuxamatovich (Jizzax politexnika instituti).
Yetakchi tashkilot: Toshkent arxitektura-qurilish universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: Texnika yo‘nalishi. Nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi avtomobil yo‘llarida harakatning xavfsizlik darajasiga transport oqimi holati, yo‘l sharoiti va havo-iqlim omillarini ta’sirini hisobga olgan holda Farg‘ona vodiysi hududini yo‘lga oid tumanlashtirish orqali yo‘l harakati xavfsizlik darajasini oshirish bo‘yicha tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
ikki va to‘rt tasmali avtomobil yo‘llarida harakat tezligiga harakat jadalligi, harakat tarkibi va oqim zichligining ta’sirini tadqiq qilish natijasida avtomobil yo‘llaridagi harakat xavfsizligini transport oqimining holatiga bog‘liqlik qonuniyatlari eng kichik kvadratlar usuli orqali aniqlangan;
Farg‘ona vodiysi hududidagi meteoshoxobchalardan olingan ma’lumotlar asosida o‘tkazilgan tadqiqotlar natijasida havo-iqlim omillarini yo‘l harakatining xavfsizlik darajasiga ta’siri transport oqimining harakat tezligini ta’minlanganlik koeffisientini aniqlash orqali baholangan;
yo‘lga oid tumanlashtirishda komponentlarni bog‘liq holda tahlil qilish orqali transport oqimi holati, yo‘l va havo-iqlim sharoitlarini hisobga oluvchi avtomobil yo‘llaridagi harakatning xavfsizlik darajasi bo‘yicha yo‘lga oid tumanlashtirish usuli ishlab chiqilgan;
yo‘l sharoiti, transport oqimi holati va havo-iqlim sharoitidan kelib chiqib Farg‘ona vodiysi hududi QGIS tizimida harakatning xavfsizlik darajasi bo‘yicha yo‘lga oid tumanlashtirilgan va har bir tumanning harakat xavfsizligi darajasi ko‘rsatgichlari aniqlangan.
IV.Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi: Avtomobil yo‘llaridagi harakatning xavfsizlik darajasi bo‘yicha yo‘lga oid tumanlashtirish bo‘yicha olib borilgan tadqiqot natijalari asosida:
avtomobil yo‘llaridagi harakat xavfsizligini transport oqimining holatiga bog‘liqlik qonuniyatlari O‘zbekiston Respublikasi Transport vazirligi huzuridagi Avtomobil yo‘llari qo‘mitasiga qarashli korxonalarda amaliyotga joriy etilgan (O‘zbekiston Respublikasi Transport vazirligi huzuridagi Avtomobil yo‘llari Qo‘mitasining 2024 yil 2 oktyabrdagi 04-3583-son ma’lumotnomasi). Natijada, avtomobil yo‘llarida harakat xavfsizligini oshirishga va tirbandliklarni oldini olishga, hamda transport oqimining harakat tezligini o‘rtacha 11 km/soatga oshirishga erishilgan;
havo-iqlim omillarining yo‘l harakati xavfsizlik darajasiga ta’sirini aniqlovchi bog‘liqliklar O‘zbekiston Respublikasi Transport vazirligi huzuridagi Avtomobil yo‘llari qo‘mitasiga qarashli korxonalarda amaliyotga joriy etilgan (O‘zbekiston Respublikasi Transport vazirligi huzuridagi Avtomobil yo‘llari Qo‘mitasining 2024 yil 2 oktyabrdagi 04-3583-son ma’lumotnomasi). Natijada, yo‘l harakati xavfsizligi darajasini 20-25% gacha oshirishga erishilgan;
avtomobil yo‘llaridagi harakatning xavfsizlik darajasi bo‘yicha yo‘lga oid tumanlashtirish usuli O‘zbekiston Respublikasi Transport vazirligi huzuridagi Avtomobil yo‘llari qo‘mitasiga qarashli korxonalarda amaliyotga joriy etilgan (O‘zbekiston Respublikasi Transport vazirligi huzuridagi Avtomobil yo‘llari Qo‘mitasining 2024 yil 2 oktyabrdagi 04-3583-son ma’lumotnomasi). Buning natijasida yo‘l harakati xavfsizligini oshirishga va yillik sodir bo‘layotgan YTHni 18-20 % ga kamaytirishga erishilgan;
Farg‘ona vodiysi hududini harakatning xavfsizlik darajasi bo‘yicha yo‘lga oid tumanlashtirish xaritasi O‘zbekiston Respublikasi Transport vazirligi huzuridagi Avtomobil yo‘llari qo‘mitasiga qarashli korxonalarda amaliyotga joriy etilgan (O‘zbekiston Respublikasi Transport vazirligi huzuridagi Avtomobil yo‘llari Qo‘mitasining 2024 yil 2 oktyabrdagi 04-3583-son ma’lumotnomasi). Natijada, avtomobil yo‘llarida harakat xavfsizligini oshirishga, bir manzildan ikkinchi bir manzilga etib borishda eng qulay va xavfsiz yo‘nalishlarni tanlashga hamda transport yo‘qotishlarini 20 % gacha kamaytirishga erishilgan.