Sabirov Kaxramon Bektursun o‘g‘lining
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): “GAT texnologiyalari asosida bo‘lajak geografiya o‘qituvchilarining innovatsion kompetentligini rivojlantirish metodikasi” 13.00.02 – Ta’lim va tarbiya nazariyasi va metodikasi (geografiya).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2022.4.PhD/Ped4172           
Ilmiy rahbar: Rajabov Furkat Turakulovich, pedagogika fanlari doktori, dotsent.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Chirchiq davlat pedagogika universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Sharof Rashidov nomidagi Samarqand davlat universiteti, DSc.03/30.12.2021.Gr.02.07.
Rasmiy oponentlar: Mirsanov Uralboy Muxammadievich, pedagogika fanlari doktori (DSc), dotsent; Usmanov Marufdjan Rustamovich, geografiya fanlari doktori (DSc), dotsent.
Yetakchi tashkilot: Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy-amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi bo‘lajak geografiya o‘qituvchilarining innovatsion kompetentligini GAT texnologiyalari asosida rivojlantirishning metodik asoslarini takomillashtirish bo‘yicha taklif va tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
bo‘lajak geografiya fani o‘qituvchilarini geoaxborot tizimlariga doir bilim, ko‘nikma, malaka va innovatsion kompetentligini rivojlantirishda GAT texnologiyalarining tashkiliy (ijtimoiy tafakkurini, information, innovatsion, kommunikativligini, metodik, pedagogik, psixologik, kreativ, kognitiv, refleksiv) komponentlari mazmunini ochib berish orqali asoslangan;
bo‘lajak geografiya fani o‘qituvchilarini innovatsion kompetentligini rivοjlantirishga ta’sir etuvchi omillar (metodik, didaktik, psixologik) GAT texnologiyalarining xususiyatiga ko‘ra kartografik ma’lumotlar, elektron xaritalar va atlaslar, geografik ma’lumotlar asosida aniqlashtirilgan;
geoaxborot tizimlaridan geografiya fani mashg‘ulotlaridagi modeli tashkiliy-jarayoni va diagnostik komponentlari geografik hodisalarni (hududlarning elektron xaritasini yaratish, yerning ichki tuzilishi va o‘z o‘qi atrofida aylanishi, vulqonlarning otilishi) vizual tasvirlash imkoniyatlariga (ArcGIS, MapInfo, Google Maps dasturlari) ustuvorlik berish asosida takomillashtirilgan;
bo‘lajak geografiya fani o‘qituvchilarining innovatsion kompetentligini geografik fanlarni o‘qitishda o‘quv-metodik ta’minoti geoaxborot tizimlari “Tushunchalar tahlili”, “Interfaol xaritalar”, tashkil qilishda axborot kommunikatsion texnologiyalardan foydalanish metodiga yo‘naltirilgan zamonaviy integrativ dasturlar asosida takomillashtirilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. GAT texnologiyalari asosida bo‘lajak geografiya o‘qituvchilarining innovatsion kompetetentligini rivojlantirish metodikasi bo‘yicha olib borilgan tadqiqot natijalari asosida:
bo‘lajak geografiya fani o‘qituvchilarini geoaxborot tizimlariga doir bilim, ko‘nikma, malaka va innovatsion kompetentligini rivojlantirishda GAT texnologiyalarining tashkiliy komponentlari mazmunini ochib berish orqali asoslangan tavsiyalar “Topografiya, kartografiya va GIS” o‘quv qo‘llanmasiga singdirilgan (O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining 2023-yil 29-maydagi 232-son buyrug‘i bilan berilgan nashr ruxsatnomasi). Natijada, bo‘lajak geografiya o‘qituvchilarining ArcGIS muhitidan foydalanish hamda talabalarning geografik fanlarni o‘zlashtirish darajalari oshgan;
bo‘lajak geografiya fani o‘qituvchilarini innovatsion kompetentligini rivοjlantirishga ta’sir etuvchi omillar  GAT texnologiyalarining xususiyatiga ko‘ra kartografik ma’lumotlar, elektron xaritalar va atlaslar, geografik ma’lumotlar asosida aniqlashtirilgan takliflar Termiz davlat universitetida bajarilgan 617309-EPP-1-2020-1-SK-EPPKA2-CBHE-JP raqamli “Markaziy Osiyoda bitiruvchilarni ish bilan ta’minlash uchun qulay muhit yaratish orqali universitet talabalari o‘rtasida innovatsion yondashuvlar, tadbirkorlik ko‘nikmalarini rivojlantirish” mavzusidagi ilmiy-amaliy loyihasini amalga oshirishda foydalanilgan (Termiz davlat universitetining 2024-yil 29-apreldagi 06/12-1428-sonli ma’lumotnomasi). Natijada, bo‘lajak geografiya o‘qituvchilarining innovatsion qobiliyatlarini rivojlantirish bo‘yicha geoaxborot tizimlaridan foydalanishning o‘quv-metodik ta’minotini yaxshilash, virtual manbalarni yaratish orqali o‘qitish metodikasini takomillashtirish imkonini bergan;
geoaxborot tizimlaridan geografiya fani mashg‘ulotlaridagi modeli tashkiliy-jarayoni va diagnostik komponentlari geografik hodisalarni vizual tasvirlash imkoniyatlariga ustuvorlik berish asosida takomillashtirishga oid xulosalar “Topografiya, kartografiya va GIS” o‘quv qo‘llanmasiga singdirilgan (O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining 2023-yil 29-maydagi 232-son buyrug‘i bilan berilgan nashr ruxsatnomasi). Natijada, bo‘lajak geografiya o‘qituvchilarini o‘qitishning axborot-metodik ta’minoti takomillashgan va ta’lim sifatini oshirishga erishilgan;
bo‘lajak geografiya fani o‘qituvchilarining innovatsion kompetentligini geografik fanlarni o‘qitishda o‘quv-metodik ta’minoti geoaxborot tizimlari “Tushunchalar tahlili”, “Interfaol xaritalar”, tashkil qilishda axborot kommunikatsion texnologiyalardan foydalanish metodiga yo‘naltirilgan zamonaviy integrativ dasturlar asosida o‘qitish bo‘yicha tavsiyalar Termiz davlat universitetida bajarilgan 617309-EPP-1-2020-1-SK-EPPKA2-CBHE-JP raqamli “Markaziy Osiyoda bitiruvchilarni ish bilan ta’minlash uchun qulay muhit yaratish orqali universitet talabalari o‘rtasida innovatsion yondashuvlar, tadbirkorlik ko‘nikmalarini rivojlantirish” mavzusidagi ilmiy-amaliy loyihasini amalga oshirishda foydalanilgan (Termiz davlat universitetining 2024-yil 29-apreldagi 06/12-1428-sonli ma’lumotnomasi). Natijada, GAT dasturiy ta’lim vositalari asosida bo‘lajak geografiya o‘qituvchilarining geoaxborot tizimlariga oid innovatsion kompetentligini rivojlantirish imkoniyatini kengaytirgan.