Султоналиев Достонжон Дилшод ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи):
“Темир йўл вагонлари тарозиларини текшириш технологиясини такомиллаштириш”, 05.08.05 – “Темир йўлларнинг ҳаракатланувчи таркиби, поездларни тортиш ва электрлаштириш”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам:  В2023.1.PhD/Т3511
Илмий раҳбар Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони:
Рахимов Рустам Вячеславович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат транспорт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат транспорт университети, DSc 15/31.08.2022.Т.73.07.
Расмий оппонентларнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони:
Бороненко Юрий Павлович – техника фанлари доктори, профессор;
Хамидов Отабек Рустамович – техника фанлар доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Жиззах политехника институти.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади темир йўл вагон тарозиларини даврий механизациялашган текшириш технологиясини такомиллаштириш учун илмий асосланган техник ва технологик ечимларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
конструктив хусусиятларини ўзгартириш асосида қабул қилинган техник ечимларни танлашга имкон берувчи темир йўл вагон тарозиларини статик тортиш орқали текшириш учун юклагичнинг чекли элементли модели ишлаб чиқилган;
илк бор вагон тарозиларини даврий механизациялаштирилган текшириш жараёнида ҳаракатланувчи таркиб ғилдиракларининг темир йўл релсларига статик вертикал таъсирини имитация қилиш имконини берувчи профилли қувурлардан йиғилган параллел белбоғли ферма конструксиясига асосланган техник қурилма яратилган;
назарий тадқиқотларда чекли элементлар усулини ҳамда тажрибаларда тензометрик ўлчашни қўллаган ҳолда, ҳаракатланувчи таркиб ғилдиракларининг темир йўл релсларига статик вертикал таъсирининг вагон тарозиларини ўлчаш аниқлигига боғлиқлиги аниқланган;
янги техник қурилмани қўллашни ҳисобга олган ҳолда, статик тортиш учун турли хилдаги темир йўл вагон тарозиларини даврий механизациялаштирилган текширишнинг такомиллаштирилган технологик йўриқномаси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши қуйидагилардан иборат:Темир йўл вагонлари тарозиларини даврий механизациялашган текшириш технологиясини такомиллаштириш бўйича илмий асосланган техник ва технологик ечимларни ишлаб чиқиш бўйича олиб борилган тадқиқотлар асосида:
темир йўл вагонлари тарозиларининг даврий механизациялашган текшириш технологиясини такомиллаштириш мақсадида ҳаракатланувчи таркиб ғилдиракларининг темир йўл релсларига статик вертикал таъсирини имитация қилиш имконини берувчи профилли қувурлардан йиғилган параллел белбоғли ферма конструксиясиси асосида ишлаб чиқилган янги техник қурилма “Темирйўлкарго” АЖ тарози хўжалиги бошқармасида жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси транспорт вазирлигининг 23 феврал 2024 йилдаги № 4/1444 маълумотномаси). Натижада, хизмат муддати ҳозирда бир ярим баробардан ошган ва тортув ҳаракатланувчи таркибни талаб этадиган маънан эски тарози текшириш вагонларинини ишдан олиб ташлашга ва, тегишли равишда, текшириш ишларини олиб боришда ёқилғи-энергетик ресурсларини тежаш имконияти пайдо бўлган;
янги техник қурилмани қўллашни ҳисобга олган ҳолда статик тортиш учун турли хилдаги темир йўл вагон тарозиларини даврий механизациялаштирилган текширишнинг такомиллаштирилган технологик йўриқномаси “Темирйўлкарго” АЖ тарози хўжалиги бошқармасида жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси транспорт вазирлигининг 23 феврал 2024 йилдаги № 4/1444 маълумотномаси). Натижада, Ўзбекистон Республикаси темир йўлларининг тарози хўжалигини ривожлантиришга катта ҳисса қўшишга имкон берган ҳолда, даврий текширувлар ҳаражатларини ва вақтини қисқартириш, оғирлик ўлчаш ускуналари кўрсаткичларининг аниқлиги ва тўғрилигини таъминлаш имконияти пайдо бўлган. Шу билан бирга, темир йўл вагонлари тарозиларини даврий механизациялашган текшириш учун такомиллаштирилган технологияси жорий этилиши ҳисобига иқтисодий самарадорлик 1,34 миллиард сўмни ташкил этган.