Салимов Шуҳрат Ҳалимовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри: “Пахта ва полестер толалари аралашмасидан пилта тайёрлаш технологиясини такомиллаштириш”, 05.06.02-Тўқимачилик материаллари технологияси ва хомашёга дастлабки ишлов бериш.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.4PhD/T4266.
Илмий раҳбар: Нурбоев Рашид Худойбердиевич, техника фанлари номзоди, профессор
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро муҳандислик- технология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Бухоро муҳандислик-технология институти, PhD.03/29.10.2021.Т.101.03
Расмий оппонентлар: Ҳамраева Сановар Атаевна, техника фанлари доктори, профессор  (ихтисослик шифри 05.06.02); Юлдашев Жамшид Қамбаралиевич, техника фанлари доктори, доцент (ихтисослик шифри 05.06.02).
Етакчи ташкилот: Жиззах политехника институти.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: пилталаш машинасида янги конструксияли чўзиш асбобидан фойдаланиб йигирилган ипнинг сифатини яхшилаб, маҳсулот рақобатбардошлигини оширишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
пилталаш машинасида пилталарни чўзиш асбобини модернизация қилиш орқали олинган пилта ва пилликлардан ҳалқали йигириш усулида олинган ипнинг физик-механик хоссалари, чизиқли зичлиги бўйича вариация коеффициенти, ипнинг нисбий узилиш кучи, узилиш кучи бўйича вариация коеффициенти, ипнинг нотекислиги, ипнинг чўзилиши ишлаб чиқариш корхонасида аниқланган.
пилталаш машинасининг чўзиш асбобига таъсир қилувчи кучларни инобатга олган ҳолда пилталаш машинаси параметрларини ҳисоблаш тенгламалари, оптималлаштириш параметрлари, пилта массасининг кўндаланг кесим бўйича ўзгариш коеффициенти, 1 м бўлаклар бўйича ўзгариш коеффициенти ва пилта узилишининг нисбий иши кўрсаткичларининг аҳамиятини баҳолаш учун регрессия тенгламалари ишлаб чиқилган.
пилталарни қўшиш жараёнида чўзиш асбобига ўрнатилган цилиндрларнинг диаметри, биринчи ва иккинчи, иккинчи ва учинчи цилиндрлар орасидаги масофа, цилиндр ўқига нисбатан 5°45´ бурчак остида йўналтирилган ўйиқ чизиқли рифлялар бўйича пилтанинг ИИ ва ИИИ цилиндрлар орасидаги хусусий чўзиш, валикларга юкланиш, пилта тузилишининг нотекислик қонунияти ишлаб чиқилган.
ипнинг узилишидаги солиштирма узилиш юки ва чўзилишининг ортишида узилиш кучи ва кўндаланг кесимидаги ўзгариш коеффициентларининг камайишини оптималлаштириш параметрлари учун регрессия тенгламаларининг коеффициентлари ҳисобланган  ва ипнинг чизиқли зичлиги бўйича вариация коеффициенти 1,08 % дан 1.02 % га камайиши, узилиш кучи 432 СН дан 468 СН ортиши ҳамда узилиш кучи бўйича вариация коеффициенти 10,02 % cв дан 7,96 % cв га камайиши аниқланган.        
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Пилталаш машинасида янги конструксияли чўзиш асбобининг параметрлари ва иш режимларини асослаш бўйича олинган натижалар асосида:
таклиф этилаётган турли тола таркибли тўқувчилик ипларини ишлаб чиқариш мақсадида олиб борилган тадқиқотлар асосида РСБ-Д 40 пилталаш машинаси чўзиш асбобининг янги конструксияси яратилган ва Ўзбекистон Республикаси Интеллектуал Мулк Агентлигининг № ФАП 2497-сонли фойдали модел патенти олинган.
таклиф этилаётган турли тола таркибли тўқувчилик ипларини ишлаб чиқариш технологияси “Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмаси таркибига кирувчи “Мергантекс” МЧЖ ип ишлаб чиқариш корхонасида жорий қилинган (“Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмасининг 2024- йил 23-майдаги № 03/25-1118  маълумотномаси). Натижада, янги конструксиядаги чўзиш асбобидан фойдаланиш орқали олинган пилтанинг кесими бўйича нотекислиги 23% га, 1 м бўлаклар бўйича нотекислиги 30% гача пасайганлиги тажриба синов натижалари асосида аниқланди ҳамда ҳалқали йигирув машинасида узилиш сони 62% дан 29% гача камайиб, ип узилишлар сони1000 дона урчуқда бир соатда 64 тадан 40 тага камайди ва йигирув машинасида ип узилган вақтда қайта ишлашга юбориладиган чиқиндига чиқадиган пиллик ва ипнинг миқдори камайди ҳамда ипнинг сифат кўрсаткичлари яхшиланишига эришилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish