Отажонов Хумоюн Хамро ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи):
“Юк вагонларининг буксаларини таъмирлаш технологиясини такомиллаштириш”, 05.08.05 – “Темир йўлларнинг ҳаракатланувчи таркиби, поездларни тортиш ва электрлаштириш”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.1.PhD/Т3510
Илмий раҳбар Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони:
Рахимов Рустам Вячеславович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат транспорт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат транспорт университети, DSc 15/31.08.2022.Т.73.07.
Расмий оппонентларнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони:
Третяков Александр Владимирович – техника фанлари доктори, профессор;
Зайниддинов Нуриддин Савранбек ўғли – техника фанлар номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Жиззах политехника институти.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади букса корпусларининг емирилган юзаларини тиклаш жараёнининг самарадорлигини ошириш мақсадида янги усул ва уни амалга ошириш учун қурилмани татбиқ этиш орқали юк вагонлари буксаларини таъмирлаш технологиясини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
букса корпуси емирилган юзаларини турли тиклаш усулларида ҳосил бўлувчи иссиқлик тарқалишини ҳисобга олган ҳолда, унинг ички цилиндрсимон юзаси деформациясини аниқлаш имконини берувчи юк вагони роликли букса корпусининг чекли элементли модели ишлаб чиқилган;
букса корпусининг конструктив жиҳатини ҳисобга олган ҳолда, юк вагони роликли буксалари корпусларининг емирилган юзаларини турли тиклаш усулларида иссиқлик тақсимланишини унинг ички цилиндрсимон юзасини деформациясига таъсири аниқланган;
буксаларни таъмирлаш ишларининг самарадорлиги ортишини таъминловчи, кўп электродли электр ёйли эритиб қоплашни ҳисобга олган ҳолда, юк вагонлари роликли буксалари корпусларининг емирилган юзаларини тиклаш имконини берувчи янги техник қурилма ишлаб чиқилган;
букса корпусларини эритиб қоплаш жараёнида ҳосил бўлувчи иссиқлик тарқалишларини камайтиришга имкон берувчи, юк вагонлари роликли буксалари корпусларининг емирилган юзаларини кўп электродли электр ёйли эритиб қоплаш усулининг такомиллаштирилган технологияси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши қуйидагилардан иборат:
Юк вагонларининг буксаларини таъмирлаш технологиясини такомиллаштириш бўйича олиб борилган илмий тадқиқотлар асосида:
юк вагонлари аравачалари ғилдирак жуфтликларини роликли букса корпусларининг емирилган юзаларини кўп электродли электр ёйли пайвандлаш усули ёрдамида тиклаш учун ишлаб чиқилган янги техник қурилма “Темирйўлкарго” АЖда юк вагон букса корпусларини таъмирлашда пайвандлаш-эритиб қоплаш ишларини бажариш учун жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Транспорт Вазирлигининг 2024 йил 26 февралдаги 4/1502-сонли маълумотномаси). Натижада, янги техник ускунанинг технологиклиги ҳисобига юк вагонлари аравачалари ғилдирак жуфтликларини букса корпусларининг режавий таъмирларида пайвандлаш-эритиб қоплаш ишларини бажариш вақти қисқарган ва жараён самарадорлиги ошган;
янги ишлаб чиқилган техник қурилмадан фойдаланган ҳолда юк вагонлари аравачалари ғилдирак жуфтликларини роликли букса корпусларининг емирилган юзаларини тиклаш бўйича такомиллаштирилган технологик йўриқнома “Темирйўлкарго” АЖда юк вагонлари букса корпусларини таъмирлаш жараёнларини бажариш учун жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Транспорт Вазирлигининг 2024 йил 26 февралдаги 4/1502-сонли маълумотномаси). Натижада, юк вагонларининг букса корпусларини таъмирлаш технологиясини такомиллаштириш бўйича ўтказилган илмий-техник чора-тадбирлар асосида иқтисодий самарадорлик 472 000 000 (тўрт юз етмиш икки миллион) сўмни ташкил этган.