Asqarova Manzura Baxtiyor qizining
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i): “Salohiddin Toshkandiy “Temurnoma” asarining lingvomadaniy tadqiqi”, 10.00.01-O ’zbek tili (filologiya fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2022.4.PhD/Fil2809.
Ilmiy rahbar: Abdurahmanov Shavkatjon Ashurovich, filologiya fanlari nomzodi, dotsent.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Namangan davlat universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi: Namangan davlat universiteti, PhD.03/04.06.2020.Fil.76.04.
Rasmiy opponentlar: Iskandarova Sharifa Madalievna, filologiya fanlari doktori, professor; Madrahimov Ilhomjon Sobirovich, filologiya fanlari nomzodi, dotsent.
Yetakchi tashkilot: Andijon davlat universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi Salohiddin Toshkandiuning “Temurnoma” asarida qo‘llangan lisoniu birliklarni lingvomadaniu jihatdan ochib berishdan iborat.    
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
“Temurnoma” asaridagi lisoniu birliklarning lingvokulturologik birlik sifatidagi mavqeui, lingvomadaniu birliklar semantikasi, shuningdek, asardagi milliu-madaniu xoslanishni ifodalovchi lisoniu birliklarning tasnifi, pragmatik, lingvokulturologik, genderolingvistik omillari asoslangan;
“Temurnoma” matnida qo‘llangan muqobilsiz leksika – milliy realiyalar, xoslangan birliklardagi milliu-madaniu belgilarning assotsiativ, etnolisoniy va mental belgi-xususiyatlari aniqlangan;
milliu-madaniu bo‘uoqqa ega o‘xshatishlar, konotativ ma’no ko‘rsatkichlari, mifiklashtirilgan til birliklari tasniflanib, konnotativlik va o‘xshatish etalonlarining lingvomadaniu kodlari tarixiu-ijtimoiu, madaniu belgilari lisoniy qonuniyatlar orqali voqeylanganligi isbotlangan;
asarda antroponimik birliklar, nutqiu muomala va nutqiu etiketning gender munosabatlari, presedent nomlarning lingvistik, lingvomadaniy xususiyatlari, hududiu, etnik, tarixiu, mental jihatdan lingvomadaniy aspekt orqali dalillangan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Tadqiqot natijalarining joriu qilinishi. Salohiddin Toshkandiy “Temurnoma” asarining lingvomadaniy xususiyatlarini tadqiq etish orqali olingan ilmiy natijalar asosida:
“Temurnoma” asaridagi lisoniu birliklarning lingvokulturologik birlik sifatidagi mavqeui, lingvomadaniu birliklar semantikasi, shuningdek, asardagi milliu-madaniu xoslanishni ifodalovchi lisoniu birliklarning tasnifi, pragmatik, lingvokulturologik, genderolingvistik omillari asoslangan o‘rinlaridan Davlat ilmiy texnik dasturlari doirasidagi 2020-2022-yillarga mo‘ljallangan IL-21091433. “O‘zbek realiyalariga oid maqolalar bazasi platformasi”ni yaratish (Vikipediya elektron ensiklopediyasi mezonlari asosida)” bo‘yicha amaliy loyiha doirasida foydalanilgan (Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universitetining 2024-yil 20-iyundagi 04/1-1601-son ma’lumotnomasi). Natijada elektron platforma lingvomadaniy tadqiqotlarga doir yangi nazariy qarashlar bilan boyitilgan;
“Temurnoma” matnida qo‘llangan muqobilsiz leksika – milliy realiyalar, xoslangan birliklardagi milliu-madaniu belgilarning assotsiativ, etnolisoniy va mental belgi-xususiyatlari aniqlangan hamda milliu-madaniu bo‘uoqqa ega o‘xshatishlar, konotativ ma’no ko‘rsatkichlari, mifiklashtirilgan til birliklari tasniflanib, konnotativlik va o‘xshatish etalonlarining lingvomadaniu kodlari tarixiu-ijtimoiu, madaniu belgilari lisoniy qonuniyatlar asosida voqeylanganligi isbotlangan fikrlar va xulosalardan Davlat ilmiy-texnik dasturlari doirasidagi 2022-2023-yillarga mo‘ljallangan IL-21091506 – “O‘zbek ismlarining izohli imlo lugʻati va mobil ilovasini yaratish” bo‘yicha amaliy loyiha doirasida foydalanilgan (Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universitetining 2024-yil 20-iyundagi 04/1-1600-son ma’lumotnomasi). Natijada ilovada qo‘llangan antroponimik birliklarning semantik xususiyatiga doir izohlar hamda talqinlar mukammallashgan;
asarda antroponimik birliklar, nutqiu muomala va nutqiu etiketning gender munosabatlari, presedent nomlarning lingvistik, lingvomadaniy xususiyatlari, hududiu, etnik, tarixiu, mental jihatdan lingvomadaniy aspekt orqali dalillangan xulosalardan 2023-2024-yillarda O‘zMTRK “O‘zbekiston tarixi” teleradiokanalining “Taqdimot” ko‘rsatuvi ssenariysini yozishda foydalanilgan. (O‘zbekiston teleradiokompaniyasining “O‘zbekiston tarixi” teleradiokanali davlat muassasasining 2024-yil 13-iyundagi 06-28-641-son ma’lumotnomasi). Natijada ko‘rsatuv va eshittirishlarning ilmiy saviyasi oshib, tinglovchi va tomoshabinlar tarixiy asarlar lisoniy va lingvomadaniy xususiyatlariga doir bilim va tasavvurlari boyitilgan.