Ахророва Маҳина Авазовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
“Жадид намояндалари ижодида Навоий анъаналари”, 10.00.02 – Ўзбек адабиёти (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B 2022.2 PhD/Fil2429.
Илмий раҳбар: Муҳитдинова Бадеа Муслиҳиддинова, филология фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Шароф Рашидов номидаги Самарқанд давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Шароф Рашидов номидаги Самарқанд давлат университети, DSc.03/05.05.2023.Fil.02.11.
Расмий оппонентлар: Хўжақулов Сирожиддин Холмаҳматович, филология фанлари доктори, доцент; Юсупова Дилнавоз Раҳмоновна, филология фанлари доктори, профессор.
    Етакчи ташкилот: Андижон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Алишер Навоий адабий анъаналарининг ўзбек жадид адиблари асарларида акс этиши, мавзу, ғойа, образлар тизими, индивидуал услубини, муаллиф  тасвирининг ўзига хослигини ва маҳоратини белгилашдаги ўрнини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
адабий анъаналарнинг адабиётшуносликда асрдан асрга ўтиб келиши, унинг  йиллар ўтган сайин замонга мос ҳолда қайта яратилган ишқ, нафс, ошиқ, рақиб, маъшуқа тимсолларидаги традицион нидо, чақириқ ва даъват каби ворисийлиги асосланган;  
адабий анъана ва бадиий таъсир масалалари, Шарқ адабиётида уларнинг ўрни такрорий, воситавий эканлиги, бу ҳолат ўрта аср ижодкорлари билан бир қаторда жадид ижодкорларининг Алишер Навоий асарларига ғоя ва мотивдаги бир хиллик, тасвир усулининг барқарорлиги, тимсолларнинг ўзгармаслиги каби  танқидий ҳамда  жанр, вазн ва қофиядаги тақлидий  муносабати далилланган;
жадидлар фалсафаси ва комил инсон консепсиясининг миллийлик, умуминсонийлик ва гуманистик мазмунга эгалик моҳияти очиб берилиб, Алишер Навоийнинг комил инсон, олам, мавжудот ҳақидаги қарашлари  Ісҳоқхон  Ібрат, Маҳмудхўжа Беҳбудій, Абдулла Авлоний, Мунавварқори Абдурашидхоновларнинг асарлари мазмун-моҳиятига уйғунлиги исботланган;
Алишер Навоий мероси ва жадид ижодкорлари асарларининг образлар олами ҳамда характер талқини миллий ғоя, фалсафий нуқтайи назардан қиёсланиб, янгиланиш тамойиллари илоҳийликдан моддий-ҳаётийликка силжиши, шаклий-мазмуний синтезлашуви аниқланган.    
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Диссертацияда ишлаб чиқилган назарий ва амалий хулоса, тавсийа ҳамда ишланмалар асосида:
адабий анъаналарнинг адабиётшуносликда асрдан асрга ўтиб келиши, унинг  замонга мос ҳолда қайта яратилган ишқ, нафс, ошиқ, рақиб, маъшуқа тимсолларидаги традицион нидо, чақириқ ва даъват каби ворисийлигига оид назарий хулосалардан 2017–2020-йилларга мўлжалланган ФА–Ф1-ОО5 “Қорақалпоқ фолклоршунослиги ва адабиётшунослигини тадқиқ этиш” мавзусидаги фундаментал тадқиқот лойиҳасида фойдаланилган (ЎзР ФА Қорақалпоғистон бўлимининг 2023-йил 22-декабрдаги 507/1-сон далолатномаси). Натижада адабий анъаналарнинг барҳаётлиги,тимсолларнинг номи сақланса-да, рамзий мазмуни янгиланишини аниқлашга асос бўлган;
адабий анъана ва бадиий таъсир масалалари жадид ижодкорларининг Алишер Навоий асарларига ғоя ва мотивдаги бир хиллик, тасвир усулининг барқарорлиги, тимсолларнинг ўзгармаслиги каби  танқидий ҳамда  жанр, вазн ва қофиядаги тақлидий  муносабати борасидаги мулоҳазалардан Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетида Давлат илмий-техник дастурлари доирасида 2020–2023-йилларда бажарилган ИЛ-402104474. “Болалар адабиёти.уз мултимедиали электрон платформа ва унинг мобил иловасини йаратиш” мавзусидаги инновацион лойиҳасини бажаришда фойдаланилган (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг 2024-Йил 6-апрелдаги 04/1-890-сон далолатномаси). Натижада Алишер Навоий асарларининг ғоявий мазмуни ўсмирлар тафаккурини ривожлантиришга қаратилган электрон платформанинг миллий қадриятлар билан бойишига асос бўлган;
жадидлар фалсафаси ва комил инсон консепсиясининг миллийлик, умуминсонийлик ва гуманистик мазмунга эгалик моҳияти очиб берилиб, Алишер Навоийнинг комил инсон, олам, мавжудот ҳақидаги қарашлари  Ісҳоқхон  Ібрат, Маҳмудхўжа Беҳбудій, Абдулла Авлоний, Мунавварқори Абдурашидхоновларнинг асарлари мазмун-моҳиятига уйғунлиги исботлангани ҳамда Алишер Навоий мероси ва жадид ижодкорлари асарларининг образлар олами, характер талқини миллий ғоя, фалсафий нуқтайи назардан қиёсланиб, янгиланиш тамойиллари илоҳийликдан моддий-ҳаётийликка силжиши, шаклий-мазмуний синтезлашуви каби мавзулардан Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси йиғилишларида, давра суҳбатларида, Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасининг Самарқанд вилойат бўлими қошидаги “Садоқат”  ижодий тўгараги фаолиятида адабий суҳбатлар ўтказилган (Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасининг 2024-йил 21-майдаги 01-03/500-сон маълумотномаси). Натижада  ёш ижодкорлар Алишер Навоий мероси ва жадид ижодкорлари асарларидаги комил инсон образининг ўхшаш ва фарқли жиҳатлари ҳақидаги маълумотларга эга бўлган.