Daminov Xusniddin Absalomovichning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri: “Fermer xo‘jaliklari – tadbirkorlik faoliyatining subekti sifatida”, 12.00.03 – Fuqarolik huquqi. Tadbirkorlik huquqi. Oila huquqi. Xalqaro xususiy huquq (yuridik fanlar).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2021.1.PhD/Yu471.
Ilmiy rahbarning F.I.Sh., ilmiy darajasi va unvoni: Nasriev Ilhom Ismoilovich, yuridik fanlar doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: O‘zbekiston Respublikasi Sudyalar oliy kengashi huzuridagi Sudyalar oliy maktabi.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: O‘zbekiston Respublikasi Sudyalar oliy kengashi huzuridagi Sudyalar oliy maktabi, PhD.37/27.02.2020.Yu.107.01.
Rasmiy opponentlar: Baratov Mirodil Xomudjonovich, yuridik fanlar doktori, professor; Qalandarova Malika Pirnazarovna, yuridik fanlar bo‘yicha falsafa doktori (PhD), dotsent.    
Yetakchi tashkilot: O‘zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi Akademiyasi.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi fermer xo‘jaliklarining tadbirkorlik faoliyati subekti sifatidagi huquqiy maqomini aniqlash, sohaga doir qonunchilik hujjatlarini tahlil qilish, fermer xo‘jaliklari bilan bog‘liq munosabatlarni tartibga soluvchi normalarni takomillashtirish yuzasidan ilmiy-nazariy, amaliy taklif-tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
fermer xo‘jaligi boshlig‘i pensiya yoshiga to‘lganda yoki mehnat qobiliyatini yo‘qotganda, shuningdek muddatli harbiy xizmatga chaqirilgan, oliy ta’lim muassasalariga kunduzgi o‘qishga qabul qilingan, saylab qo‘yiladigan lavozimlarga saylangan taqdirda, er uchastkasini ijaraga olish huquqini ijara shartnomasiga o‘zgartirishlar kiritish orqali o‘z oila a’zolaridan biriga qonunchilikka muvofiq ijara shartnomasi amal qiladigan muddatga berishga haqli ekani asoslab berilgan;
fermer xo‘jaligining er uchastkalarini ijaraga olish huquqi qonunchilikda belgilangan tartibda bekor qilinganda – fermer xo‘jaligi tugatilishi mumkinligi isbotlangan;
er uchastkalarini olib qo‘yish to‘g‘risidagi qarorni qabul qilish tartibi doirasida ochiq muhokama yakunlari bo‘yicha tuzilgan bayonnoma Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jo‘qorg‘i KenGESiga, mahalliy Kengashga taqdim etilgandan keyin bir oy ichida Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jo‘qorg‘i KenGESi devoni, mahalliy Kengash kotibiyati er uchastkasini olib qo‘yish to‘g‘risida Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jo‘qorg‘i KenGESining, mahalliy Kengashning qarori loyihasini tayyorlashi asoslantirilgan;
Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jo‘qorg‘i KenGESining, mahalliy Kengashning er uchastkalarini jamoat ehtiyojlari uchun olib qo‘yish va ko‘chmas mulk obektlarini buzish to‘g‘risidagi qarorlari qonunga xilof deb topilgan taqdirda jismoniy va yuridik shaxslarga etkazilgan zararlarning o‘rni, birinchi navbatda, markazlashtirilgan jamg‘armalarning mablag‘lari hisobidan qoplanib, keyinchalik ushbu mablag‘lar aybdor shaxslardan regress tartibida undirilishi asoslab berilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Tadqiqot ishi bo‘yicha olingan ilmiy natijalaridan quyidagilarda foydalanilgan:
fermer xo‘jaligi boshlig‘i pensiya yoshiga to‘lganda yoki mehnat qobiliyatini yo‘qotganda, shuningdek muddatli harbiy xizmatga chaqirilgan, oliy ta’lim muassasalariga kunduzgi o‘qishga qabul qilingan, saylab qo‘yiladigan lavozimlarga saylangan taqdirda, er uchastkasini ijaraga olish huquqini ijara shartnomasiga o‘zgartirishlar kiritish orqali “Fermer xo‘jaligi to‘g‘risida”gi Qonun 4-moddasining birinchi qismi talablariga javob beradigan o‘z oila a’zolaridan biriga qonunchilikka muvofiq ijara shartnomasi amal qiladigan muddatga berishga haqli ekani haqidagi taklif O‘zbekiston Respublikasining “Er munosabatlarida tenglik va shaffoflikni ta’minlash, erga bo‘lgan huquqlarni ishonchli himoya qilish va ularni bozor aktiviga aylantirish tizimi takomillashtirilishi munosabati bilan O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida” 2022-yil       6-iyundagi O‘RQ–775-son Qonuni 6-moddasini ishlab chiqishda, ya’ni “Fermer xo‘jaligi to‘g‘risida”gi Qonunning 13-moddasi beshinchi qismini shakllantirishda foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi Agrar va suv xo‘jaligi masalalari qo‘mitasining 2022-yil 6-oktyabrdagi 04/8-09-4609-son dalolatnomasi). Ushbu taklif mamlakatimizda erga bo‘lgan huquqlarni ishonchli himoya qilish va ularni bozor aktiviga aylantirish tizimi takomillashtirilishiga xizmat qilgan;
fermer xo‘jaligining er uchastkalarini ijaraga olish huquqi qonunchilikda belgilangan tartibda bekor qilinganda – fermer xo‘jaligi tugatilishi mumkinligi, bundan ko‘p tarmoqli fermer xo‘jaligi o‘z rahbari tomonidan fermer xo‘jaligining tashkiliy-huquqiy shaklini o‘zgartirish orqali qayta tashkil etilgan hollar mustasno ekani to‘g‘risidagi taklif O‘zbekiston Respublikasining “Er munosabatlarida tenglik va shaffoflikni ta’minlash, erga bo‘lgan huquqlarni ishonchli himoya qilish va ularni bozor aktiviga aylantirish tizimi takomillashtirilishi munosabati bilan O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida” 2022-yil 6-iyundagi O‘RQ–775-son Qonuni 6-moddasini ishlab chiqishda, ya’ni “Fermer xo‘jaligi to‘g‘risida”gi Qonunning 32-moddasi ettinchi qismini shakllantirishda foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi Agrar va suv xo‘jaligi masalalari qo‘mitasining 2022-yil 6-oktyabrdagi 04/8-09-4609-son dalolatnomasi). Ushbu taklif er munosabatlarida tenglik va shaffoflikni ta’minlash bilan huquq amaliyoti takomillashtirilishiga xizmat qilgan;
er uchastkalarini olib qo‘yish to‘g‘risidagi qarorni qabul qilish tartibi doirasida ochiq muhokama yakunlari bo‘yicha tuzilgan bayonnoma Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jo‘qorg‘i KenGESiga, mahalliy Kengashga taqdim etilgandan keyin bir oy ichida Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jo‘qorg‘i KenGESi devoni, mahalliy Kengash kotibiyati er uchastkasini er uchastkasini olib qo‘yish to‘g‘risida Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jo‘qorg‘i KenGESining, mahalliy Kengashning qarori loyihasini tayyorlash xususidagi taklif O‘zbekiston Respublikasining “Er uchastkalarini kompensatsiya evaziga jamoat ehtiyojlari uchun olib qo‘yish tartib-taomillari to‘g‘risida” 2022-yil 29-iyundagi O‘RQ–781-son Qonunining 21-moddasi birinchi qismini shakllantirishda foydalanilgan (O‘zbekiston Fermer, dehqon xo‘jaliklari va tomorqa er egalari kengashining 2022-yil 15-iyuldagi 01/04-1828-son dalolatnomasi). Ushbu taklif er uchastkalarini olib qo‘yish to‘g‘risidagi qarorni qabul qilish tartibini mustahkamlashga xizmat qilgan;
Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jo‘qorg‘i KenGESining, mahalliy Kengashning er uchastkalarini jamoat ehtiyojlari uchun olib qo‘yish va ko‘chmas mulk obektlarini buzish to‘g‘risidagi qarorlari qonunga xilof deb topilgan taqdirda jismoniy va yuridik shaxslarga etkazilgan zararlarning o‘rni, birinchi navbatda, markazlashtirilgan jamg‘armalarning mablag‘lari hisobidan qoplanib, keyinchalik ushbu mablag‘lar aybdor shaxslardan regress tartibida undirilishi xususidagi taklif O‘zbekiston Respublikasining “Er uchastkalarini kompensatsiya evaziga jamoat ehtiyojlari uchun olib qo‘yish tartib-taomillari to‘g‘risida” 2022-yil 29-iyundagi O‘RQ–781-son Qonunining 38-moddasini shakllantirishda foydalanilgan (O‘zbekiston Fermer, dehqon xo‘jaliklari va tomorqa er egalari kengashining 2022-yil 15-iyuldagi 01/04-1828-son dalolatnomasi). Ushbu taklif qabul qilingan ma’muriy hujjat qonunga xilof deb topilgan taqdirda, etkazilgan zararlarning o‘rnini qoplash masalalarini mustahkamlashga xizmat qilgan.