Хайруллаев Аслиддин Исатуллаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Физика фанини мутахассислик фанлар интеграцияси асосида ўқитишда талабаларнинг касбий компетентлигини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш” (Транспорт воситалари муҳандислиги таълим йўналиши мисолида), 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (физика) (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.3.PhD/Ped7176.                          
Илмий раҳбар: Хакимов Жамшид Октямович, педагогика фанлари бўйича фаласафа доктори (PhD), доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Жиззах политехника институти
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Нукус давлат педагогика институти, DSc.03/30.12.2019.Ped.34.01.
Расмий оппонентлар: Карлибаева Гулжахан Эрмекбаевна, педагогика фанлари доктори, профессор; Ахмедов Ахад Асрорович, педагогика фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади техника олий таълим муассасаларида физика фанини мутахассислик фанлар интеграцияси асосида ўқитишда талабаларнинг касбий компетентлигини ривожлантириш методикасини такомиллаштиришдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
бўлажак муҳандисларнинг касбий компетенсияларини ривожлантириш жараёнида “физика” ва “ихтисослик” фанларининг фанлараро интеграция шакли тафаккурни ривожлантиришнинг ижодий ва коъргазмали турларининг оъзаро адаптивлигини ошириш ҳамда таълимнинг технологик ресурсларини ўз ичига олган турли хил инновасион педагогик технологияларга билимларни эгаллаш ва тезкор ечим топиш каби хусусиятлар коррелятивлигига устуворлик бериш орқали аниқлаштирилган;
бўлажак муҳандисларнинг касбий-амалий компетентлигини ривожлантиришнинг мантиқий-функсионал модели “физика” ва “ихтисослик” фанлари ўқув материалидан асосий ғойа, назарийа ва тушунсҳаларни ажратиб олиш, илмиу билимларнинг исҳки алоқадорлиги, йаъни билимларнинг мантиқан тугалланганлигини еътиборга олиш, ўқув фанларини мазмунан узвий боғлаш педагогик қарашларининг ретроспектив таҳлили конструктив ва когнитив талабларига устиворлик бериш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак муҳандисларнинг касбий-амалий компетентлигини ривожлантитриш методикаси олий таълимнинг халқаро стандарт таснифлаш даражаларига мос келувсҳи таълим дастурларининг яхлитлигини бевосита ҳисобга олган ҳолда инклюзивлик ва метакогнитивликни ривожлантириш интеграцияси орқали турли босқичлардаги рубрик баҳолаш воситаларини қўллашга устуворлик бериш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак муҳандисларнинг касбий-амалий компетентлигини ривожлантириш технологияси “Гуруҳларда ҳамкорликда ишлаш”, “Сҳархпалак”, “Виолент аттаск оф тҳоугҳц” ва “Муаммоли вазият” каби интерактив таълим методларнинг натижавийликка қаратилган мезон ва кўрсаткисҳлар билан қайта алоқаси идентивлигини фанлараро алоқадорликни герменевтик баҳолаш даражаларини трансформациялаш орқали таъминлаш асосида такомиллаштирилган;
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Техника олий таълим муассасалари талабаларида касбий-амалий компетентлигини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш бўйисҳа ўтказилган тадқиқот натижалари асосида;
бўлажак муҳандисларнинг касбий компетенсияларини ривожлантириш жараёнида “физика” ва “ихтисослик” фанларининг фанлараро интеграция шакли тафаккурни ривожлантиришнинг ижодий ва коъргазмали турларининг оъзаро адаптивлигини ошириш ҳамда таълимнинг технологик ресурсларини ўз ичига олган турли хил инновасион педагогик технологияларга билимларни эгаллаш ва тезкор ечим топиш каби хусусиятлар коррелятивликка устуворлик бериш орқали аниқлаштиришга доир таклиф ва тафсиялар транспорт логистикаси (транспорт турлари бўйича) ҳамда транспорт воситалари муҳандислиги (турлари бўйича) таълим йўналишлари талабалари учун яратилган “Молекуляр физика” номли ўқув қўлланмаси мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновацийлар вазирлигининг 2023-йил 29-майдаги 232-сон буйруғи, 232-459 рақамли гувоҳнома). Натижада, бўлажак мутахассисларнинг муҳандисликка доир касбий-амалий компетенсийаларини такомиллаштиришга хизмат қилган;
бўлажак муҳандисларнинг касбий-амалий компетентлигини ривожлантиришнинг мантиқий-функсионал модели “физика” ва “ихтисослик” фанлари ўқув материалидан асосий ғойа, назарийа ва тушунсҳаларни ажратиб олиш, илмиу билимларнинг исҳки алоқадорлиги, йаъни билимларнинг мантиқан тугалланганлигини еътиборга олиш, ўқув фанларини мазмунан узвий боғлаш педагогик қарашларининг ретроспектив таҳлилини конструктив ва когнитив талабларга устиворлик бериш асосида такомиллаштиришга доир таклиф ва тавсиялар “Физика” номли дарсликни яратишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновацийлар вазирлигининг 2024-йил 4-мартдаги 55-сон буйруғи, 55124-рақамли гувоҳнома). Натижада, талабаларнинг касбий-амалий компетентлигини ривожлантириш самарадорлигини оширишга хизмат қилган;
бўлажак муҳандисларнинг касбий-амалий компетентлигини ривожлантитриш методикаси педагогик шарт-шароитлари олий таълимнинг халқаро стандарт таснифлаш даражаларига мос келувсҳи таълим дастурларининг яхлитлигини бевосита ҳисобга олган ҳолда инклюзивлик ва метакогнитивликни ривожлантириш интеграцияси орқали турлий босқичлардаги рубрик баҳолаш воситаларини қўллашга устуворлик бериш асосида такомиллаштирил ва бўлажак муҳандисларнинг касбий-амалий компетентлигини ривожлантириш технологияси “Гуруҳларда ҳамкорликда ишлаш”, “Сҳархпалак”, “Виолент аттаск оф тҳоугҳц” ва “Муаммоли вазият” каби интерактив таълим методларнинг натижавийликка қаратилган мезон ва кўрсаткисҳлар билан қайта алоқаси идентивлигини фанлараро алоқадорликни герменевтик ўрганиш даражаларини трансформациялаш орқали таъминлаш асосида такомиллаштиришга доир амалий таклиф ва тавсийалардан “Молекуляр физика”  ўқув қўлланмасини ишлаб сҳиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновацийлар вазирлигининг 2023-йил 29-майдаги 232-сон буйруғи, 232-459-рақамли гувоҳнома). Натижада, бўлажак муҳандисларни касбий фаолийатига тайёрлаш самарадорлигини оширишга хизмат қилган.