Isakova Naima Ikromjonovnaning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I.Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri: Investisiyalarning korxonalar faoliyatiga ta’sirini statistik baholash. 08.00.06 – Ekonometrika va statistika.
Dissertatsiya mavzusi  ro‘yxatga olingan raqam: B2021.2.PhD/Iqt1673
Ilmiy rahbar: Bayxonov Baxodir Tursunbaevich, iqtisodiyot fanlari doktori, (DSc) professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Statistika agentligining Kadrlar malakasini oshirish va statistik tadqiqotlar instituti
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Kadrlar malakasini oshirish va statistik tadqiqotlar instituti, DSc 29/30.12.2019.I.92.01.
Rasmiy opponentlar: Ataniyazov Boltivoy, iqtisodiyot fanlari doktori, professor, Abdug‘aniev Otabek, DSc dotsent.
Yetakchi tashkilot: Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II.Tadqiqotning maqsadi: Dissertasiya tadqiqotining maqsadi investisiyalarning korxonalar faoliyatiga ta’sirini statistik baholash bo‘yicha ilmiy-amaliy tavsiya va takliflarni ishlab chiqishdan iborat.
III .Tadqiqotning ilmiy yangiligi quyidagilardan iborat:
iqtisodiyotning ishlab chiqarish korxonalarida investisiya faoliyati samaradorligini oshirish, ishlab chiqarish salohiyatini rivojlantirish, investisiyalarni amalga oshirish mexanizmi ishlab chiqish, amaliyotga samarali joriy qilish va korxonalar talabidan kelib chiqqan holda takomillashtirish nazariy jihatdan taklif qilingan;
investisiya qarorlarini qabul qilish, ulardan samarali foydalanishni aniqlash uchun iqtisodiy va moliyaviy ko‘rsatkichlarning chiziqli va chiziqsiz optimal ekonometrik modellari ishlab chiqilgan va taklif qilingan;
noaniqlik sharoitini e’tiborga olgan holda korxonaning investisiya va innovatsion faoliyati, inflyasiya va tavakkalchiliklarni hisobga olish, investisiya resurslarini baholash, qayta investisiyalash asosida investisiya samaradorligini baholash iqtisodiy-matematik modellari ishlab chiqilgan;
korxonalar faoliyatida investisiyalardan samarali foydalanishning iqtisodiy-matematik va ekonometrik modellarini qo‘llash natijasida 2023-2030 yillar uchun olinadigan iqtisodiy samaradorlikni hisoblash ko‘rsatkichlari ishlab chiqilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Dissertatsiya tadqiqoti asosida O‘zbekiston Respublikasi Investisiyalar, sanoat va savdo vazirligi faoliyatiga quyidagilar joriy qilindi:
iqtisodiyotning ishlab chiqarish korxonalarida investisiya faoliyati samaradorligini oshirish, ishlab chiqarish salohiyatini rivojlantirish, investisiyalarni amalga oshirish mexanizmi ishlab chiqish, amaliyotga samarali joriy qilish va korxonalar talabidan kelib chiqqan holda takomillashtirish bo‘yicha taklifi O‘zbekiston Respublikasi Investisiyalar, sanoat va savdo vazirligi amaliyotiga joriy qilingan (O‘zbekiston Respublikasi Investisiyalar, sanoat va savdo vazirligining 2024 yil 14 fevraldagi 02-11-1-1490-son ma’lumotnomasi). Mazkur taklifning joriy etilishi natijasida investision faollikni oshirishning ustuvor yo‘nalishlari, hududiy investisiya strategiyasi va undan samarali foydalanish jarayonlarini tartibga solish usullarining ilmiy asoslanganlik darajasini oshirdi;
investisiya qarorlarini qabul qilish, ulardan samarali foydalanishni aniqlash uchun iqtisodiy va moliyaviy ko‘rsatkichlarning chiziqli va chiziqsiz optimal ekonometrik modellari O‘zbekiston Respublikasi Investisiyalar, sanoat va savdo vazirligi amaliyotiga joriy qilingan (O‘zbekiston Respublikasi investisiyalar, sanoat savdo vazirligining 2024 yil 14 fevraldagi 02-11-1-1490-son ma’lumotnomasi). Mazkur taklif natijasida “Namangandonmahsulotlari” AJ korxonasi kapitaliga investisiya hajmini mahsulot sotishdan sof tushum va korxona ishlab chiqarish quvvatini 1,0 % ga oshirish hisobidan korxona oladigan sof foydasi mos ravishda 0,49 mlrd. so‘m ga qo‘shimcha oshirishga erishildi;
noaniqlik sharoitini e’tiborga olgan holda korxonaning investisiya va innovatsion faoliyati, inflyasiya va tavakkalchiliklarni hisobga olish, investisiya resurslarini baholash, qayta investisiyalash asosida investisiya samaradorligini baholash iqtisodiy-matematik modellari bo‘yicha taklifi O‘zbekiston Respublikasi Investisiyalar, sanoat va savdo vazirligi amaliyotiga joriy qilingan (O‘zbekiston Respublikasi Investisiyalar, sanoat va savdo vazirligining 2024 yil 14 fevraldagi 02-11-1-1490-son ma’lumotnomasi). Ushbu taklifdan foydalanish mamlakatda ijobiy investision o‘sish tendensiyalarini mustahkamlash bo‘yicha tavsiyalarni ishlab chiqish imkoniyatini yaratdi;
korxonalar faoliyatida investisiyalardan samarali foydalanishning iqtisodiy-matematik va ekonometrik modellarini qo‘llash natijasida 2023-2030 yillar uchun olinadigan iqtisodiy samaradorlikni hisoblash ko‘rsatkichlari ishlab chiqilgan taklif va tavsiyalar O‘zbekiston Respublikasi Investisiyalar, sanoat va savdo vazirligi (O‘zbekiston Respublikasi Investisiyalar, sanoat va savdo vazirligining 2024 yil 14 fevraldagi 02-11-1-1490-son ma’lumotnomasi)ning faoliyatiga joriy etilgan. Natijada hududiy investisiya istiqbolligini baholash usullari imkoniyatlarini kengaytirishni belgilovchi chora-tadbirlar ishlab chiqish imkonini berdi. Mazkur taklifning amaliyotga joriy etilishi natijasida Namangan viloyati hududlariga investisiyalarni jalb qilishni faollashtiruvchi chora-tadbirlarni belgilash imkoni yaratildi.