Бердимуратов Қуанишбай Генжебаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақидаги эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Асаларичилик самарадорлигини оширишда инновацион технологиялардан фойдаланиш йўналишлари (Қорақалпоғистон Республикаси мисолида)”, 08.00.04 – Қишлоқ хўжалиги иқтисодиёти (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.4.PhD/Iqt3421.
Илмий раҳбар: Сауханов Жанибек Казиевич, иқтисодиуот фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бердақ номидаги Қорақалпоқ давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Бердақ номидаги Қорақалпоқ давлат университети, PhD.03/30.01.2020.I.20.06.
Расмий оппонентлар: Убайдуллаев Кайрулла, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Фарманов Жонибек Зиядуллаевич, иқтисодиёт фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат иқтисодиёт университети Самарқанд филиали.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади асаларичилик самарадорлигига кўра хўжалик субектлари фаолиятининг иқтисодий салоҳиятини ошириш ва инновацион технологиялардан фойдаланиш имкониятлари бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
минтақада қишлоқ хўжалиги экинларини асалари ёрдамида чанглатиш учун зарур бўладиган асалари оилаларига кўра асал етиштиришда талабнинг қондирилиши ҳамда асаларичиликни, жумладан соҳани барқарор ва ноаниқ шароитда ривожлантириш самарадорлигини оширишда қўшилган қийматга асосланган асаларичилик маҳсулотларини ривожлантириш каби йўналишлар асосланган;
асаларичилик оилаларда камбағалликни олдини олиш, ишсиз аҳолининг қўшимча бандлигини таʼминлаш ва қўшимча даромадлар олиш ҳамда йирик фермер хўжаликлари фаолиятини диверсификация қилиб, қўшимча даромад манбаи сифатида фойдаланишнинг самарали имконияти эканлиги асосланган;
Қорақалпоғистон Республикасида асаларичиликни ривожлантиришда 2024-2028-йилларга мўлжалланган асалари оилалари сонининг кўп вариантли прогноз кўрсаткичлари ишлаб чиқилган;
минтақада асаларичиликни ривожлантириш ва асал етиштиришга бўлган талабни таʼминланиш даражасига кўра 2024-2028-йилларга мўлжалланган даврда етиштириладиган асал, мум, прополис, гул чанги ва асалари захрининг кўп вариантли прогноз қийматлари асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Асаларичилик самарадорлигини инновацион технологияларга кўра ошириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
минтақада қишлоқ хўжалиги экинларини асалари ёрдамида чанглатиш учун зарур бўладиган асалари оилаларига кўра асал етиштиришда талабнинг қондирилиши ҳамда асаларичиликни, жумладан соҳани барқарор ва ноаниқ шароитда ривожлантириш самарадорлигини оширишда қўшилган қийматга асосланган асаларичилик маҳсулотларини ривожлантириш бўйича таклифлар Қорақалпоғистон Республикаси Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитаси фаолиятида қўлланилган (Қорақалпоғистон Республикаси Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитасининг 2024 йил 28-августдаги 33/01-13-751-сон маʼлумотномаси). Таклиф асаларичиликни ривожлантиришга кўра аҳоли бандлигини ошириш ҳамда қўшимча қийматга асосланган асаларичилик маҳсулотлари ҳисобига даромад манбаларини диверсификация қилиш, даромаднинг фақат асал ишлаб чиқаришга боғлиқлигини камайтиришга муайян даражада хизмат қилган;
асаларичилик оилаларда камбағалликни олдини олиш, ишсиз аҳолининг қўшимча бандлигини таʼминлаш ва қўшимча даромадлар олиш ҳамда йирик фермер хўжаликлари фаолиятини диверсификация қилиб, қўшимча даромад манбаи сифатида фойдаланишнинг самарали имконияти эканлиги бўйича таклиф Қорақалпоғистон Республикаси Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитаси фаолиятига қўлланилган (Қорақалпоғистон Республикаси Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитасининг 2024 йил 28-августдаги 33/01-13-751-сон маʼлумотномаси). Таклиф асаларичиликни ривожлантиришга кўра минтақанинг ижтимоий-иқтисодий муаммоларини бандлик ва даромадлилик даражасини оширишга муайян даражада хизмат қилган;
Қорақалпоғистон Республикасида асаларичиликни ривожлантиришда 2024-2028-йилларга мўлжалланган асалари оилалари сонининг кўп вариантли прогноз кўрсаткичлари бўйича таклифлар Қорақалпоғистон Республикаси Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитаси томонидан фойдаланилган (Қорақалпоғистон Республикаси Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитасининг 2024 йил 28-августдаги 33/01-13-751-сон маʼлумотномаси). Прогноз асал етиштириш ва талабни қондиришда асаларичиликни ривожлантиришнинг туб масаласи бўйича ички имкониятлардан самарали фойдаланишга муайян даражада хизмат қилган;
минтақада асаларичиликни ривожлантириш ва асал етиштиришга бўлган талабни таʼминланиш даражасига кўра 2024-2028-йилларга мўлжалланган даврда етиштириладиган асал, мум, прополис, гул чанги ва асалари захрининг кўп вариантли прогнози бўйича таклифлар Қорақалпоғистон Республикаси Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитаси томонидан фойдаланилган (Қорақалпоғистон Республикаси Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитасининг 2024 йил 28-августдаги №33/01-13-751-сон маʼлумотномаси). Прогноз ишланмалари минтақада асал етиштириш ва унга бўлган талабни қондиришда инновацион имкониятлардан самаралироқ фойдаланишга муайян даражада хизмат қилган.