Жарилкапов Улугбек Бахадировичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Малакали эркин курашчиларнинг оғир атлетика воситалари орқали куч сифатини ошириш услубияти”,
13.00.04–Жисмоний тарбия, спорт машғулотлари, соғломлаштириш ва адаптив жисмоний тарбия назарияси ва методикаси (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.4.PhD/Ped4239.
Илмий раҳбар: Тоштурдиев Шухрат Хуррам ўғли, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Жисмоний тарбия ва спорт илмий тадқиқотлар институти.
Илмий Кенгаш фаолият кўрсатаётган муассаса номи: Жисмоний тарбия ва спорт илмий тадқиқотлар институти, DSc.03/01.02.2022.Ped.146.01.
Расмий оппонентлар: Мухаммадиев Комил Бурхонович, педагогика фанлари доктори (ДСc), доцент; Бакиев Зафар Абдушукурович, педагогика фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Урганч давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади малакали эркин курашчиларда техник усулларни самарали бажариш мақсадида оғир атлетика спорт турининг махсус машқлари ёрдамида куч сифатини ривожлантиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
малакали эркин курашчиларнинг куч чидамкорлигини ошириш учун машғулотларни мажмуали ёндашувларни такрорий чегаравий урунушларни белгилаб бериш ҳисобига мусобоқа олди тайёргарлиги оптималлаштирилган;
малакали эркин курашчиларнинг барча мускул гуруҳларини мустаҳкамлаш учун техник элементларни бажаришда шеригига нисбатан кўрсатилган қаршиликда мускулларни тортишиб қолишини олдини олишга қаратилган кичик мускул гуруҳларини ишлатиш ҳисобига тезкор тикланиш имконияти такомиллаштирилган;
эркин курашда ҳаракат активлигини синхронлашга қаратилган тезкор куч талаб қилувчи машқлар мажмуасини ишлаб чиқиш ҳисобига кучни ихтисослик тури бўйича ривожлантириш имконияти оптималлаштирилган;
18-20 ёшли малакали эркин курашчиларнинг шахсий вазн тоифасидан келиб чиқиб оғир атлетика махсус машқлари орқали оёқ ва бел мушак кучини оширишга қаратилган модел кўрсаткичларини ишлаб чиқиш ҳисобига юкламаларни меёрлаш услубияти такомиллаштирилган.
 IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 18-20 ёшли малакали эркин курашчиларнинг оғир атлетиканинг махсус машқлари орқали куч ва тезкор-куч сифатини ошириш услубияти юзасидан олинган илмий натижалар асосида:
малакали эркин курашчиларнинг куч чидамкорлигини ошириш учун машғулотларни мажмуали ёндашувларни такрорий чегаравий урунушларни белгилаб бериш боʻйича таклиф ва тавсиялар олимпия ва миллий спорт турлари бўйича Нукус олий спорт маҳорати мактабида шуғулланувчи эркин курашчиларининг умумий жисмоний тайёргарлигида фойдаланилган (Қорақалпоғистон Республикаси Спорт вазирлигининг 2024-йил 20-июндаги 01-09/3306-сон маълумотномаси). Натижада эркин курашчиларнинг бел кучи (кг) 17,5%, оʻнг қоʻл кучи 17,3%, чап қоʻл кучи 19% га ўсиши кузатилган;
малакали эркин курашчиларнинг барча мускул гуруҳларини мустаҳкамлаш учун техник элементларни бажаришда шеригига нисбатан кўрсатилган қаршиликда мускулларни тортишиб қолишини олдини олишга қаратилган кичик мускул гуруҳларини ишлатиш олимпия ва миллий спорт турлари бўйича Нукус олий спорт маҳорати мактабида шуғулланувчи эркин курашчиларининг умумий жисмоний тайёргарлигида фойдаланилган (Қорақалпоғистон Республикаси Спорт вазирлигининг 2024-йил 20-июндаги 01-09/3306-сон маълумотномаси). Натижада классик даст коʻтариш 27%, классик силтаб коʻтариш 28%, елкада штанга билан оʻтириб туриш 25%, га яхшиланган;
эркин курашда ҳаракат активлигини синхронлашга қаратилган тезкор куч талаб қилувчи машқлар мажмуасини ишлаб чиқиш бўйича таклиф ва тавсиялар Нукус шаҳар 1-сонли спорт мактабига жорий қилинган (Қорақалпоғистон Республикаси Спорт вазирлигининг 2024-йил 20-июндаги 01-09/3306-сон маълумотномаси). Натижада эса спортчиларнинг 30 м га югуриш 9,3%, турган жойдан узунликка сакраш 8,4%, кўприк ҳолатига 5 марта тушиш 19,3%, кўприк ҳолатида айланма чопиш 5 марта ўнга 5 марта чапга 11,1% га ўсиши кузатилган;
18-20 ёшли малакали эркин курашчиларнинг шахсий вазн тоифасидан келиб чиқиб оғир атлетика махсус машқлари орқали оёқ ва бел мушак кучини оширишга қаратилган модел кўрсаткичларини ишлаб чиқиш бўйича таклифлар Нукус шаҳар 2-сонли спорт мактабига жорий қилинган (Қорақалпоғистон Республикаси Спорт вазирлигининг 2024-йил 20-июндаги 01-09/3306-сон маълумотномаси). Натижада малакали эркин курашчиларнинг кўкракда штанга билан ўтириб туриш 25 % га, штангани белгача тортиш 28%, 4 метрли арқонга чирмашиб чиқиш 16%, қоʻл ва боʻйнини ушлаб белдан ошириб ташлаш 23%, ёнидан қадам ташлаб оёқларини ушлаш 20% га яхшиланган.