Хужаматова Хуснидахон Мансуровна
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Мактабгача катта ёшдаги болаларда ижтимоий онгни шакллантириш методикаси”, 13.00.08 – Мактабгача таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.1.PhD/Ped1518.
Илмий раҳбар: Ходжаев Бегзод Худойбердиевич, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Мактабгача таълим ташкилотлари директор ва мутахассисларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш институти, PhD.12/30.12.2019.Ped.80.01.
Расмий оппонентлар: Тожибоева Хилолахон Махмутовна, педагогика фанлари доктори, профессор; Бердиева Мухаббат Мейлиевна, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Жиззах давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади мактабгасҳа катта йошдаги болаларда ижтимоий онгни шакллантириш методикасини такомиллаштиришга доир таклиф ва тавсийалар ишлаб сҳиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
мактабгасҳа катта йошдаги болаларда ижтимоий онгни шакллантириш тузилмаси когнитив, фаолийатли, рефлексив-баҳоловсҳи ва хулқ-атворга доир компонентларнинг индивидуал ва шахслараро ҳамда исҳки ва ташки омиллар билан қайта алоқага киришиш даражаси барқарорлигининг емпирик жиҳатига устуворлик бериш асосида аниқлаштирилган;
мактабгасҳа катта йошдаги болаларда ижтимоий онгни шакллантириш даражалари (ундовсҳи, рефлексив, интегратив) ўз-оъзини тушуниш, ўз-оъзига (Мен-образ, Мен-консепсийа), тенгдошлар гуруҳига, ижтимоий аҳамийатга ега боълган фаолийатга (таълим, мулоқот, ижтимоий обектлар) муносабат шакллари таъсирсҳанлиги барқарорлигини ҳисобга олиш асосида аниқланган;
мактабгача катта ёшдаги болаларда ижтимоий онгни шакллантириш методикаси ижтимоий-ҳиссий ривожланиш соҳасига доир компетенция элементларини ҳисобга олиш асосида суҳбат мавзусини танлаш, дидактик мақсадига кўра суҳбат тури ва мазмунини аниқлаш, суҳбатга тайёргарлик кўриш, суҳбатнинг бошланиши, асосий қисм, суҳбатни якунлаш босқичларига асосланган алгоритмни лойиҳалаш орқали такомиллаштирилган;
ижтимоий-ҳиссий ривожланиш соҳалари ва бола компетенсийаси уйғунлигида ижтимоий онгнинг оъзига хос тарзда шаклланиб боришини акс еттирувсҳи дидактик оъйинларни мақсадли лойиҳалашга йоъналтирилган мактабгасҳа катта йошдаги болаларда ижтимоий онгни шакллантиришнинг методик тизими адаптив диагностик техникалар продуктивлигини бевосита ҳисобга олиш асосида такомиллаштирилган
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Мактабгасҳа катта йошдаги болаларда ижтимоий онгни шакллантиришга доир тадқиқот натижалари асосида:
мактабгасҳа катта йошдаги болаларда ижтимоий онгни шакллантириш тузилмасини когнитив, фаолийатли, рефлексив-баҳоловсҳи ва хулқ-атворга доир компонентларнинг индивидуал ва шахслараро ҳамда исҳки ва ташки омиллар билан қайта алоқага киришиш даражаси барқарорлигининг емпирик жиҳатига устуворлик бериш асосида аниқлаштиришга доир амалий таклиф ва тавсийалардан 60110200 – Мактабгасҳа таълим йоъналиши талабалари усҳун “Мактабгасҳа йошдаги болалар усҳун ижтимоий таълим” номли оъқув қоълланмасини ишлаб сҳиқишда фойдаланилган (Олий таълим, фан ва инновацийалар вазирлигининг 2023-йил 17-июлдаги 314-сон буйруғи, 432098887778523959-рақамли гувоҳнома). Натижада, боълажак тарбийасҳиларда мактабгасҳа йошдаги болаларда ижтимоий онгни шакллантиришга доир билим, коъникма ва малакаларни шакллантиришга хизмат қилган;
мактабгасҳа катта йошдаги болаларда ижтимоий онгни шакллантириш даражаларини оъзини тушуниш, оъзига, тенгдошлар гуруҳига, ижтимоий аҳамийатга ега боълган фаолийатга (муносабат шакллари таъсирсҳанлиги барқарорлигини ҳисобга олиш асосида аниқлаштиришга доир амалий таклиф ва тавсийалардан 60110200 – Мактабгасҳа таълим йоъналиши талабалари усҳун “Мактабгасҳа йошдаги болалар усҳун ижтимоий таълим” номли оъқув қоълланмасини ишлаб сҳиқишда фойдаланилган (Олий таълим, фан ва инновацийалар вазирлигининг 2023-йил 17-июлдаги 314-сон буйруғи, 432098887778523959-рақамли гувоҳнома). Натижада, мактабгасҳа таълим йоъналиши талабаларини болаларда ижтимоий-ҳайотий коъникмаларни шакллантиришга таййорлаш самарадорлигини оширишга хизмат қилган;
мактабгача катта ёшдаги болаларда ижтимоий онгни шакллантириш методикасини ижтимоий-ҳиссий ривожланиш соҳасига доир компетенция элементларини ҳисобга олиш асосида суҳбат мавзусини танлаш, дидактик мақсадига кўра суҳбат тури ва мазмунини аниқлаш, суҳбатга тайёргарлик кўриш, суҳбатнинг бошланиши, асосий қисм, суҳбатни якунлаш босқичларига асосланган алгоритмни лойиҳалаш,  ижтимоий-ҳиссий ривожланиш соҳалари ва бола компетенсийаси уйғунлигида ижтимоий онгнинг оъзига хос тарзда шаклланиб боришини акс еттирувсҳи дидактик оъйинларни мақсадли лойиҳалашга йоъналтирилган мактабгасҳа катта йошдаги болаларда ижтимоий онгни шакллантиришнинг методик тизими адаптив диагностик техникалар продуктивлигини бевосита ҳисобга олиш асосида такомиллаштиришга доир таклиф ва тавсийалардан “Ўзбекистон” телерадиоканали ДМ “Маданий-маърифий ва бадиий эшиттиришлар” муҳарририяти томонидан тайёрланган “Болалар ва биз”, “Таълим ва тараққиёт” дастурлари сенарийсини тайёрлашда  фойдаланилган (“Ўзбекистон” телерадиоканали давлат муассасасининг 2023-йил 18-октябрдаги 04-36-1563-сон маълумотномаси). Натижада, мактабгача таълим ёшидаги болаларда ижтимоий онгни шакллантиришда таълим ташкилоти ва ОАВ ҳамкорлигини такомиллаштиришга хизмат қилган.