Xusnuddinov Nizomuddin Zuxriddin o‘g‘lining
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Videolaparoskopiyani qo‘llash bilan me’da saratonini davo taktikasini takomillashtirish» 14.00.14 – Onkologiya.
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2022.2.PhD/Tib2795.
Ilmiy rahbar: Adilxodjaev Askar Anvarovich, tibbiyot fanlari doktori.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Respublika ixtisoslashtirilgan onkologiya va radiologiya ilmiy amaliy tibbiyot markazi.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Respublika ixtisoslashtirilgan onkologiya va radiologiya ilmiy amaliy tibbiyot markazi, DSc.04/30.12.2019Tib.77.01.
Rasmiy opponentlar: Gofur-Oxunov Mirza-Ali Aliyorovich, tibbiyot fanlari doktori, professor; Ligay Ruslan Efimovich, tibbiyot fanlari doktori.
Yetakchi tashkilot: A.S. Loginov nomidagi Moskva klinik ilmiy-amaliy markazi DBSSM (Rossiya Federatsiyasi).
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: videolaparoskopik aralashuvlarni qo‘llash orqali me’da saratonini davolash natijalarini yaxshilashdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
kirish qiyin sohalarda manipulyasiyaning aniqligi va optikaning ko‘p martali oshirish qobiliyatiga sabab bo‘lgan 4 sa, 4d, 8, 12 limfa tugunlari guruhlarining o‘xshash safarbarligi hisobiga laparoskopik gastrektomiyada D2 limfodisseksiya samaradorligi isbotlangan;
subtotal va total tarqalgan me’da saratonida davolash taktikasini tanlashda patomorfologik materialn presizionlik olishda va qorin mikrometastazlarini aniqlashda diagnostik laparoskopiyani bajarilishi isbotlangan;
laparoskopik gastrektomiyaning rekonstruktiv bosqichida laparoskopik ezofagoeyuno anastomozini qo‘yish usuli ishlab chiqilgan uchun;
laparoskopik gastrektomiya ochiq aralashuvlarga qaraganda presizion amaliyot hisobiga chegaralangan maydon va yaxshi qon bilan ta’minlangan sohada  ko‘p vaqt talab qilishi, shuningdek, operatsiyadan keyin bemorlarda og‘riq belgilarning yo‘qolishi, psixologik holati hamda peristaltikanining tiklanishi hisobiga bemorlarning hayot sifatining yaxshilanishi hamda shifoxonada yotoq kunlarining kamayishiga olib kelishi isbotlangan.
IV.Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi.
Videolaparoskopiyani qo‘llash bilan me’da saratonini davolashda multidissiplinar yondashuv bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida:
birinchi ilmiy yangilik: kirish qiyin sohalarda manipulyasiyaning aniqligi va optikaning ko‘p martali oshirish qobiliyatiga sabab bo‘lgan 4 sa, 4d, 8, 12 limfa tugunlari guruhlarining o‘xshash safarbarligi hisobiga laparoskopik gastrektomiyada D2 limfodisseksiya samaradorligining isbotlanganligi Respublika ixtisoslashtirilgan onkologiya va radiologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazining Xorazm viloyat filialining 2024 yil 8 maydagi 25-sonli buyrug‘i va Respublika ixtisoslashtirilgan onkologiya va radiologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazining Qashqadaryo viloyat filialining 2024 yil 1 maydagi 35-sonli buyrug‘i bilan amaliyotga joriy etilgan (Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi Ilmiy texnik kengashining 2024 yil 22 iyuldagi 4-son xulosasi). Ijtimoiy samaradorligi: onkologiya amaliyotida birinchi marta, kirish qiyin sohalarda manipulyasiyaning aniqligi va optikaning ko‘p martali oshirish qobiliyatiga sabab bo‘lgan 4 sa, 4d, 8, 12 limfa tugunlari guruhlarining o‘xshash safarbarligi hisobiga laparoskopik gastrektomiyada D2 limfodisseksiya samaradorligi sababli davoning radikalligi, bemorlarning yashovchanlik ko‘rsatkichlari va bemorlarning hayot sifati yaxshilangan. Iqtisodiy samaradorligi: onkologiya amaliyotida birinchi marta, kirish qiyin sohalarda manipulyasiyaning aniqligi va optikaning ko‘p martali oshirish qobiliyatiga sabab bo‘lgan 4 sa, 4d, 8, 12 limfa tugunlari guruhlarining o‘xshash safarbarligi hisobiga laparoskopik gastrektomiyada D2 limfodisseksiya samaradorligi sababli davoning radikalligi, bemorlarning yashovchanlik ko‘rsatkichlari va bemorlarning hayot sifati yaxshilanishi tufayli davlat byudjetidan sarf xarajatlarni 12,2%ga iqtisod qilishga erishilgan. Xulosa: onkologiya amaliyotida birinchi marta, kirish qiyin sohalarda manipulyasiyaning aniqligi va optikaning ko‘p martali oshirish qobiliyatiga sabab bo‘lgan 4 sa, 4d, 8, 12 limfa tugunlari guruhlarining o‘xshash safarbarligi hisobiga laparoskopik gastrektomiyada D2 limfodisseksiya samaradorligi sababli davoning radikalligi, bemorlarning yashovchanlik ko‘rsatkichlari va bemorlarning hayot sifati yaxshilanishi natijasida davlat byudjetidan sarf xarajatlarni 12,2%ga iqtisod qilish va shifoxonada bo‘lish vaqtini 2-3 kunga qisqartirish imkonini bergan.
ikkinchi ilmiy yangilik: subtotal va total tarqalgan me’da saratonida davolash taktikasini tanlashda patomorfologik materialni presizionlik olishda va qorin mikrometastazlarini aniqlashda diagnostik laparoskopiyani bajarilishi isbotlanganligi Respublika ixtisoslashtirilgan onkologiya va radiologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazining Xorazm viloyat filialining 2024 yil 8 maydagi 25-sonli buyrug‘i va Respublika ixtisoslashtirilgan onkologiya va radiologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazining Qashqadaryo viloyat filialining 2024 yil 1 maydagi 35-sonli buyrug‘i bilan amaliyotga joriy etilgan (Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi Ilmiy texnik kengashining 2024 yil 22 iyuldagi 4-son xulosasi). Ijtimoiy samaradorligi: tadqiqotda o‘rganilgan subtotal va total tarqalgan me’da saratonida davolash taktikasini tanlashda patomorfologik materialni presizionlik olishda va qorin mikrometastazlarini aniqlashda diagnostik laparoskopiyani bajarilishi isbotlanganligi sababli bemorlarda eksplorativ laparotomiyalarning oldini olish, jarrohlik amaliyoti ko‘lamini adekvat baholash va bemorlar hayot sifatini yaxshilash imkonini bergan. Iqtisodiy samaradorligi: tadqiqotda o‘rganilgan subtotal va total tarqalgan me’da saratonida davolash taktikasini tanlashda patomorfologik materialni presizionlik olishda va qorin mikrometastazlarini aniqlashda diagnostik laparoskopiyani bajarilishi isbotlanganligi sababli bemorlarda eksplorativ laparotomiyalarning oldini olish, jarrohlik amaliyoti ko‘lamini adekvat baholash va bemorlar hayot sifatini yaxshilash imkonini berganligi sababli davlat byudjetidan sarf xarajatlarni 10%ga iqtisod qilishga erishilgan. Xulosa: tadqiqotda o‘rganilgan subtotal va total tarqalgan me’da saratonida davolash taktikasini tanlashda patomorfologik materialni presizionlik olishda va qorin mikrometastazlarini aniqlashda diagnostik laparoskopiyani bajarilishi isbotlanganligi sababli bemorlarda eksplorativ laparotomiyalarning oldini olish, jarrohlik amaliyoti ko‘lamini adekvat baholash va bemorlar hayot sifatini yaxshilash imkonini berganligi sababli davlat byudjetidan sarf xarajatlarni 10%ga iqtisod qilish va shifoxonada bo‘lish vaqtini 1-2 kunga qisqartirish imkonini bergan.
uchinchi ilmiy yangilik: laparoskopik gastrektomiyaning rekonstruktiv bosqichida laparoskopik ezofagoeyuno anastomozini qo‘yish usuli ishlab chiqilganligi Respublika ixtisoslashtirilgan onkologiya va radiologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazining Xorazm viloyat filialining 2024 yil 8 maydagi 25-sonli buyrug‘i va Respublika ixtisoslashtirilgan onkologiya va radiologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazining Qashqadaryo viloyat filialining 2024 yil 1 maydagi 35-sonli buyrug‘i bilan amaliyotga joriy etilgan (Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi Ilmiy texnik kengashining 2024 yil 22 iyuldagi 4-son xulosasi). Ijtimoiy samaradorligi: birinchi marta laparoskopik gastrektomiyaning rekonstruktiv bosqichida laparoskopik ezofagoeyuno anastomozini qo‘yish usuli ishlab chiqilganligi sababli, anastomoz etishmovchiligi asoratlarini kamayishi, amaliyotdan keyingi asoratlar sonini qisqarishi sababli bemorlarning hayot sifati yuqori bo‘lishi natijasida, erta faollashuvni yaxshilash va yotoq kunlarini qisqartirish imkonini bergan. Iqtisodiy samaradorligi: birinchi marta laparoskopik gastrektomiyaning rekonstruktiv bosqichida laparoskopik ezofagoeyuno anastomozini qo‘yish usuli ishlab chiqilganligi sababli, anastomoz etishmovchiligi asoratlarini kamayishi, amaliyotdan keyingi asoratlar sonini qisqarishi sababli bemorlarning hayot sifati yuqori bo‘lishi natijasida, erta faollashuvni yaxshilash va yotoq kunlarini qisqartirish imkonini berishi hisobiga iqtisodiy xarajatlarni 1,9 martaga kamaytirish imkonini bergan. Xulosa: birinchi marta laparoskopik gastrektomiyaning rekonstruktiv bosqichida laparoskopik ezofagoeyuno anastomozini qo‘yish usuli ishlab chiqilganligi sababli, anastomoz etishmovchiligi asoratlarini kamayishi, amaliyotdan keyingi asoratlar sonini qisqarishi sababli bemorlarning hayot sifati yuqori bo‘lishi natijasida iqtisodiy xarajatlarni 1,9 martaga kamaytirish, erta faollashuv va yotoq kunlarini 2-3 kunga qisqartirish imkonini bergan.
to‘rtinchi ilmiy yangilik: laparoskopik gastrektomiya ochiq aralashuvlarga qaraganda presizion amaliyot hisobiga chegaralangan maydon va yaxshi qon bilan ta’minlangan sohada  ko‘p vaqt talab qilishi, shuningdek, operatsiyadan keyin bemorlarda og‘riq belgilarning yo‘qolishi, psixologik holati hamda peristaltikanining tiklanishi hisobiga bemorlarning hayot sifatining yaxshilanishi hamda shifoxonada yotoq kunlarining kamayishiga olib kelishi isbotlanganligi Respublika ixtisoslashtirilgan onkologiya va radiologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazining Xorazm viloyat filialining 2024 yil 8 maydagi 25-sonli buyrug‘i va Respublika ixtisoslashtirilgan onkologiya va radiologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazining Qashqadaryo viloyat filialining 2024 yil 1 maydagi 35-sonli buyrug‘i bilan amaliyotga joriy etilgan (Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi Ilmiy texnik kengashining 2024 yil 22 iyuldagi 4-son xulosasi). Ijtimoiy samaradorligi: tadqiqotda o‘rganilgan laparoskopik gastrektomiya ochiq aralashuvlarga qaraganda presizion amaliyot hisobiga chegaralangan maydon va yaxshi qon bilan ta’minlangan sohada  ko‘p vaqt talab qilishi, shuningdek, operatsiyadan keyin bemorlarda og‘riq belgilarning yo‘qolishi, psixologik holati hamda peristaltikanining tiklanishi hisobiga bemorlarning hayot sifatining yaxshilanishi hamda shifoxonada yotoq kunlarining kamayishiga olib kelgan. Iqtisodiy samaradorligi: tadqiqotda o‘rganilgan laparoskopik gastrektomiya ochiq aralashuvlarga qaraganda presizion amaliyot hisobiga chegaralangan maydon va yaxshi qon bilan ta’minlangan sohada  ko‘p vaqt talab qilishi, shuningdek, operatsiyadan keyin bemorlarda og‘riq belgilarning yo‘qolishi, psixologik holati hamda peristaltikanining tiklanishi hisobiga bemorlarning hayot sifatining yaxshilanishi hamda shifoxonada yotoq kunlarining kamayishiga olib kelganligi sababli har bir bemor uchun iqtisodiy xarajatlarni 9,5%ga kamaytirish imkonini bergan. Xulosa: tadqiqotda o‘rganilgan laparoskopik gastrektomiya ochiq aralashuvlarga qaraganda presizion amaliyot hisobiga chegaralangan maydon va yaxshi qon bilan ta’minlangan sohada  ko‘p vaqt talab qilishi, shuningdek, operatsiyadan keyin bemorlarda og‘riq belgilarning yo‘qolishi, psixologik holati hamda peristaltikanining tiklanishi hisobiga bemorlarning hayot sifatining yaxshilanishi, shifoxonada yotoq kunlarining kamayishi sababli har bir bemor uchun iqtisodiy xarajatlarni 9,5%ga kamaytirish va shu orqali bemorlar shifoxonada bo‘lish vaqtini 1-2 kunga qisqartirishga erishilgan.