Юнусова Замира Гафаровнанинг
фалсафадоктори(Phd) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри(илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Юқори самарали ўрилган енгсимон фильтрларнинг ресурстежамкор технологиясини яратиш” 05.06.02 - “Тўқимачилик материаллари технологияси ва хомашёгадастлабки ишлов бериш”(техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам:В2017.3.PhD/Т323
Илмий раҳбар:Рахимов Фархад Хушбакович, техникафанлари доктори,профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент тўқимачилик ва енгил саноат институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент тўқимачилик ва енгил саноат институти,DSc.03/30.12.2019.T.08.01.
Расмий оппонентлар:Набиева Ирода Абдусаматовна, техника фанлари доктори, профессор; Петросова Лариса Ивановна, техника фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот:Наманган тўқимачилик саноати институти.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади:енгсимон фильтрларнинг ресурстежамкор технологиясини яратиш ва улардан ишлаб чиқариш тармоқларининг турли соҳаларида қўллашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
тўқима ва нотўқима матолардан тайёрланган енгсимон фильтрларнинг бичиш ва тикиш жараёнлари анча вақтни олиши, кўп ишчи кучи сарфланиши, четларидан ситилиши каби хавфларнинг юқорилиги, таркибига тўлдиргич киритиш имконияти мураккаблиги, турли ташқи такрорий таъсирлар остида сифатнинг пасайиши каби ҳолатларининг олдини олиш мақсадида трикотаж матодан тўлдиргичли енгсимон фильтрларнинг ресурстежамкор технологияси яратилган;
ластик 2+1 асосидаги тўлиқмас ластик, глад ва тўлиқмас глад қаторидан ташкил топган ўрилиш таркибига қўшимча ип йўналтиргич орқали ҳажмли тўлдиргич юборишорқали тўлдиргичли чоксиз енгсимон фильтр яратитилган;
айлана икки игнадонли машиналарда қўшимча такомиллаштириш асосида тўлдиргичнинг боғловчи қатор ҳосил бўлишидан олдин ҳар бир ячейкага, игнадонлар оралиғи ўлчамининг оширилиши шароитида камида иккита кетма-кет жойлашган система қўшимча ип йўналтиргичларидан берилиши назарий асосланган ҳамда янги ассортимент турларини кўпайтириш мақсадида биринчи марта енгсимон фильтрларни ишлаб чиқариш технологик регламенти яратилган;
фильтрлаш жараёнида тўлдиргичли ўрилган енгсимон фильтрларнинг тузилиши винтсимон бўлишлигини, деформация кучларининг тенг тақсимланишини ҳамда ҳалқа қаторининг эгрилик бурчаги ўзгаришини инобатга олган ҳолда трикотаж енгнинг деформацияси модели ва енгсимон фильтрлар эни ўзгаришининг назарий қонуниятлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: Янги енгсимон фильтрлар технологиясини яратишга оид илмий тадқиқотларга асосан:
тўлдирғичли фильтрловчи енг ва унинг олиниш усулигаЎзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳузуридаги «Интеллектуал мулк маркази»нинг ихтирога патенти олинган (№IAP 06435, 31.03.2021. Бюл. №3). Натижада юза зичлигининг 50%дан ортиғи тўлдиргич хиссасига тўғри келувчи енгсимон фильтр матолар олиш технологияси яратилган.
Диссертация натижалари «Navoyiazot» АЖ лаборатория шароитида суюқлик намуналари фильтрациясида тажриба синовдан ўтказилган, «Далварзинтаъмирлаш»МЧЖ, «Sayohat agro mahsulot»ҚК МЧЖ, «Наманган шарбати»МЧЖ корхоналарида жорий этилган. (2024 йил 16 февралдаги «Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмасининг 04/25-412-сон маълумотномаси). Натижадаишлаб чиқилган технологик ечимларнинг жорий этилиши хом-ашёдан фойдаланмш 5-7 фоизга камайишига, энергия манбаларидан тежашга, шунингдек меҳнат шароитлари ва экологик хавфсизликни янада яхшилашга имконият яратилган.