Sayt test rejimida ishlamoqda

Абдуллаев Баҳодир Урал ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Орол денгизининг шўр сувидан литий бирикмаларини олиш технологиясини ишлаб чиқиш», 02.00.13 - Ноорганик моддалар ва улар асосидаги материаллар технологияси (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.2.PhD/Т4580.
Илмий раҳбар: Муроджон Самадий Абдусалимзода, техника фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Иқтисодиёт ва педагогика университети НТМ.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами Умумий ва ноорганик кимё институти, DSc.02/05.05.2023.К/Т.35.02.
Расмий оппонентлар: Намазов Шафоат Саттарович, техника фанлари доктори, профессор, академик; Тураев Зокиржон, техника фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Навоий давлат кончилик ва технологиялар университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Орол денгизи шўр сувидан седиментация усулида литий бирикмаларини олиш технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Илк бор Орол денгизи шўр сувидан седиментация усулида, 99,50% тозаликдаги литий карбонат олиш имкониятлари исботланган;    
Орол денгизи шўр сувини  натрий гидрофосфат, калсий хлорид ва натрий гидроксид асосида магний, калсий, калий ва сулфат ионларидан тозалаш жараёни илмий жиҳатдан асосланган;
На2CО3-ЛиCл-Ҳ2О системаси кенг ҳарорат ва консентрация оралиғида эрувчанлик диаграммаси қурилган, ҳамда диаграммада дастлабки моддаларнинг ва литий карбонатнинг кристалланиш майдонлари чегаралари аниқланган;
Орол денгизи шўр сувини 70% гача буғлатиш натижасида, литий хлорид консентрациясини 0,063% дан 0,20% гача ошириш мумкинлиги исботланган;
Орол денгизи шўр сувидан седиментация усулида литий карбонат ва таркибида Мг, К, Cа, СО42-, ПО43- сақловчи комплекс ўғит олиш технологиясининг оптимал технологик режимлари аниқланган;
қўшимчалардан тозаланган Орол денгизи суви ва натрий карбонат асосида седиментация  усулида, литий карбонат олиш технологияси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Орол денгизи шўр сувидан седиментация усулида литий карбонат олиш технологиясини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Орол денгизи шўр сувини, натрий гидрофосфат, калсий хлорид ва натрий гидроксидлари аосида, магний, калий ва сулфат ионларидан тозалаб, литий карбонат олиш технологияси “Навоий кон-металлургия комбинати” АЖнинг “2026-2030 йилларда амалиётга жорий этиш бўйича истиқболли ишланмалар рўйхати”га киритилган  (“Навоий кон-металлургия комбинати” АЖнинг 2024 йил 6 сентябрдаги 23/01-01-07/522-сонли маълумотномаси). Натижада, Орол денгизи шўр сувини магний, калий ва сулфат ионларидан тозалаб, литий хлоридга тўйинган эритма олиш имконини беради;
қўшимча аралашмалардан тозаланган Орол денгизи суви, натрий карбонати ва натрий гидроксиди асосида литий карбонатини олиш технологияси Навоий кон-металлургия комбинати АЖ нинг “2026-2030 йилларда амалиётга жорий этиш бўйича истиқболли ишланмалар рўйхати” га киритилган (“Навоий кон-металлургия комбинати” АЖ нинг 2024 йил 6 сентябрдаги 23/01-01-07/522-сонли маълумотномаси). Натижада, Орол денгизи сувидан амалдаги стандарт талабларига тўлиқ жавоб берувчи литий карбонатини синтез қилиш имкониятини беради.

Yangiliklarga obuna bo‘lish