Разоков Алишер Якубжоновичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Пахта тозалаш машиналари ва механизмларининг ишчи органларида қўллаш учун композицион фурано-эпоксид-сланецли полимер материаллар ва қопламалар олиш технологиясини ишлаб чиқиш», 02.00.07 – Композицион, лок-бўёқ ва резина материаллари кимёси ва технологияси, (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.3.PhD/T4814.
Илмий раҳбар: Солиев Рустам Хакимжонович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат техника университети «Фан ва тараққиёт» ДУК.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат техника университети «Фан ва тараққиёт» ДУК, DSc.03/30.12.2019.K/T.03.01.
Расмий оппонентлар: Ўлмасов Тўлқин Усманович, техника фанлари доктори, катта илмий ходим; Негматов Жаҳонгир Носиржон ўғли, техника фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Тошкент кимё-технология институти.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: пахта тозалаш машиналари ва механизмларининг ишчи органларида қўллаш учун композицион фурано-эпоксид-сланецли полимер материаллар ва қопламалар олиш технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
полимерга таркибига киритилган органоминерал ингредиентларнинг тури, миқдори ва нисбатига қараб композицион фурано-эпоксид-сланецли полимер материаллари ва улар асосидаги қопламаларнинг антифрикцион-мустаҳкамлик ва электрофизик хусусиятларининг ўзгариши аниқланган;
пахта хомашёси билан ўзаро таъсирлашиш шароитида ишлайдиган пахтани қайта ишлаш машиналари ва механизмларининг ишчи органларида фойдаланиш учун юқори электрофизик ва мустаҳкамлик хусусиятларига эга ва ишқаланиш коэффициенти паст бўлган композицион фурано-эпоксид-сланецли полимер материалларининг оптимал таркиблари ишлаб чиқилган;
машинасозлик саноати учун юқори антифрикцион-мастаҳкам ва электр ўтказувчан хусусиятларни берадиган композицион фурано-эпоксид-сланецли полимер материаллари ва улар асосидаги қопламаларни олишнинг оригинал технологияси ишлаб чиқилган;
пахта хомашёси билан ўзаро таъсирлашиш шароитида ишлайдиган композицион фурано-эпоксид-сланецли полимер материаллари ва улар асосидаги қопламаларга органоминерал тўлдирувчиларни киритиш натижасида паст ишқаланиш коэффициенти ва юқори антифрикцион-мустаҳкам ҳамда электр ўтказувчан хусусиятларга эга бўлиши аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Пахта тозалаш машиналари ва механизмларининг ишчи органларида қўллаш учун композицион фурано-эпоксид-сланецли полимер материаллар ва қопламалар олиш технологиясини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
ишлаб чиқилган антифрикцион-мустаҳкам ва электр ҳамда иссиқлик ўтказувчан фурано-эпоксид-сланецли полимер материаллари ва улар асосидаги қопламалар Наманган вилоятидаги Косон пахта тозалаш заводида пахта хом ашёсини қабул қилиш, профилактика қилиш ва юклаш-тушириш ишларида фойдаланиладиган машина ва механизмларнинг ишчи органларида жорий этилган (O’zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Paxtachilik kengashining ilmiy tadqiqot organiнинг 2024 йил 8 июлдаги 01-11/294-сон маълумотномаси). Натижада, пахта толасининг механик шикастланишини 0,75% га, уруғларнинг шикастланишини 2,5-3,9% га камайтириш имконини берган;
ишлаб чиқилган антифрикцион-мустаҳкам ва электр ҳамда иссиқлик ўтказувчан фурано-эпоксид-сланецли полимер материаллари ва улар асосидаги қопламалар Наманган вилоятидаги Косон пахта тозалаш заводида пахта хом ашёсини қабул қилиш, тозалаш жараёнларида ва юклаш-тушириш ишларида, пахта толасини чигитдан ажратиб олиш жараёнларида фойдаланиладиган машина ва механизмларнинг ишчи органларида жорий этилган (O’zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Paxtachilik kengashining ilmiy tadqiqot organiнинг 2024 йил 8 июлдаги 01-11/294-сон маълумотномаси). Натижада, энергия сарфини 10-14% гача камайтириш, ҳосилдорликни 7-8% га ошириш, шунингдек, ёнғин хавфини камайтириш имконини берган.