Бекмуратов Бахтияр Мирзабаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Амударёнинг қуйи оқимидаги  Мерионес тамарисcинус популяциясининг биоекологик хусусиятлари», 03.00.10 – Экология (биология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.2.PhD/В755.
Илмий раҳбар: Мамбетуллаева Светлана Мирзамуратовна, биология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қорақалпоқ табиий фанлар илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қорақалпоқ табиий фанлар илмий-тадқиқот институти, DSc.02/30.04.2021.B.79.01.
Расмий оппонентлар: Баймуратов Хусниддин Тошболтаевич, биология фанлари доктори, профессор; Аметов Якуб Идрисович, биология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Нукус давлат педагогика институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Амударёнинг қуйи оқимидаги Мерионес тамарисcинус популяциясининг биоекологик хусусиятларини аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор Амударёнинг қуйи оқими шароитида Мерионес тамарисcинус популяциясининг биотопик жойлашувининг экологик хусусиятлари баҳоланган.
Амударёнинг қуйи оқими шароитида интразонал яшаш жойларининг ўзгаришида Мерионес тамарисcинус популяциясининг озиқланиши, ёш ва жинс тузилишидаги  ўзига хос хусусиятларининг корреляцион боғлиқлиги аниқланган;
Амударёнинг қуйи оқими шароитида Мерионес тамарисcинус популяциясининг кўпайиш циклининг турли фазаларида эндоген ва экзоген таъсирларнинг тарқалиш эффектининг умумий қонуниятлари аниқланган;
Амударёнинг қуйи оқими шароитида Мерионес тамарисcинус популяцияси индивидларининг монофазали ва дифазали ўсиш параметрлари баҳоланган;
Амударёнинг қуйи оқими шароитида шимолий ва жанубий қисмларида Мерионес тамарисcинус организмидаги тўпланган токсик элементлар аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Амударёнинг қуйи оқимидаги Мерионес тамарисcинус популяциясининг биоекологик хусусиятлари бўйича олинган натижалар асосида:
Амударё қуйи оқими шароитидаги мезофил кемирувчилар жамоаларининг биотопик тарқалиши ва ҳудуддаги фитосеноз ҳолатинининг озуқа шароитлари билан боғлиқлиги  бўйича ишлаб чиқилган тавсиялар Қорақалпогʻистон Республикаси Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлигининг амалиётига жорий этилган (Қорақалпогʻистон Республикаси Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлигининг 2023 йил 7 февралдаги 01/18-2-333-сон маълумотномаси). Натижада, Жанубий Оролбўйида интразонал ҳудудларнинг экологик биоиндикациясини ўтказиш ва мезофил кемирувчилар фаунасининг биохилма-хиллигини сақлаб қолиш бўйича чора-тадбирларни ишлаб чиқиш имконини берган;
Амударёнинг қуйи оқими табиий экотизимларда тарқалган мезофил кемирувчиларнинг озиқланишида ўсимлик биомассаси ўртасидаги корреляцион боғлиқликни аниқлаш бўйича ишлаб чиқилган тавсиялар Қорақалпогʻистон Республикаси ўрмон хўжалиги қўмитаси фаолиятига жорий этилган (Қорақалпог ъистон Республикаси ўрмон хўжалиги қўмитасининг 2023 йил 9 февралдаги 2-68-сон маълумотномаси). Натижада, Қорақалпоғистон Республикасининг интразонал ҳудудларида табиий экотизимларнинг экологик ҳолатини мониторинг қилиш, биотестдан ўтказиш ва яхшилаш бўйича чора-тадбирларни ишлаб чиқишни амалга ошириш имконини берган;
Қорақалпоғистон Республикаси табиий экотизимларида тарқалган фондаги кемирувчи турларидан атроф-муҳитдаги табиий ва антропоген ўзгаришга учраган ва чўл экотизимлари динамикасининг информацион биоиндикаторлари бўйича ишлаб чиқилган чора тадбирлар Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлигининг Республика ўлат профилактика маркази Қорақалпоғистон бўлимининг амалий фаолиятига жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлигининг Республика ўлат профилактика маркази Қорақалпоғистон бўлимининг 2023 йил 3 март 27-cон маълумотномаси). Натижада, санитария-эпидемиялогия хизматларида уларни сонини прогноз қилиш табиий ўчоқларининг эпизоотик фаоллигини мониторинг қилиш бўйича чора тадбирларни ишлаб чиқиш имконини берган.