Мирзаакбаров Азизбек Аваз ўғлининг
 фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимоясиз ихтиро патент асосида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри: 05.06.02–Тўқимачилик материаллари технологияси ва хомашёга дастлабки ишлов бериш - “Толаларни чиқиндилар таркибидан ажратиб олувчи қурилманинг самарадорлигини ошириш”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.1.PhD/Т2699
Илмий раҳбар: Мурадов Рустам Мурадович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган тўқимачилик саноати институти
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Наманган тўқимачилик саноати институти, PhD.03/04.10.2023.Т.174.01
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: технологик жараёнлардан чиқадиган толали чиқиндилар таркибидан толаларни ажратиб олувчи қурилманинг янги технологиясини ишлаб чиқиш орқали корхоналарда тола чиқиш миқдорини ошириш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
пахта чиқиндилари таркибидан йигиришга яроқли толаларни ажратиб олиш имконини берувчи аррали барабан ва колосниклардан ташкил топган қурилма конструксияси ишлаб чиқилган (ИАП №7635);
чиқиндилар таркибидан йигиришга яроқли толаларни ажратиб олишда оралиқ масофаси ва қиялиги ўзгартирилган пичоқлардан иборат колосник конструкцияси ишлаб чиқилган (ИАП №07003);
пахта чиқиндилари таркибидан толаларни ажратиб олиш жараёнида ишчи органлар ва толаларни ҳаракати қонуниятларини ҳисобга олган ҳолда қурилмани аррали барабан ва колосникларни ишчи параметрлари аниқланган;
режали экспериментлар натижаларига асосланиб, аррали барабан билан колосниклар орасидаги масофа ҳамда колосникларнинг қиялик бурчакларини оптимал параметрлари  регрессион математик модел асосида аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Пахта чиқиндилари таркибидаги толаларни ажратувчи қурилма конструксиясини ишлаб чиқиш бўйича олинган натижалар асосида:
Пахта чиқиндиларини тозалаш қурилмасининг пичоқларини жойлашиш қияликларини моделлаштириш дастури яратилди (“Пахта толасини чиқиндилар таркибидан ажратиб берадиган қурилма”. Патент ИАП 7635 ихтиро учун патент. 12.03.2024-йил). Натижада толали чиқиндилар таркибида чиқитга чиқиб кетувчи узун толаларни ажратиб олиш ҳисобига олинадиган тола миқдорини ошириш имконияти яратилган;
пахта чиқиндилари таркибидаги йигирувга яроқли толаларни ажратувчи қурилма “Наманган тўқимачи cлустер” МЧЖ га қарашли “Тўрақўрғон пахта тозалаш” да ишлаб чиқаришга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси “ЎЗТЎҚИМАЧИЛИКСАНОАТ” уюшмасининг 2024-йил 23-августдаги № 03/25-2246 сонли маълумотномаси). Натижада пахта тозалаш корхонасида чиққан улюк чиқиндилари таркибидаги йигирувга яроқли толалар миқдори 70 % дан 20 % га камайиши орқали корхонанинг тола олиш миқдори 0,8-1,2 % гача ортиб умумий иқтисодий самарадорлик 1 036 795 828,2176 сўмни ташкил этган.