Бекнаев Улуғбек Алишер ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Соғин сигирлар сут маҳсулдорлигига қашқарбедадан турли хил усулда тайёрланган озуқалар таъсирини ўрганиш”, 06.02.03– Хусусий зоотехния. Чорвачилик маҳсулотларини ишлаб чиқариш технологияси (Қишлоқ хўжалиги фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2023.3.PhD/Qx1226
Илмий раҳбар: Шукуров Хушвақт Мамасалиевич, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат ветеринария медицинаси, чорвачилик ва биотехнологиялар университети Тошкент филиали.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона давлат университети, PhD.03/30.12.2019.B.05.03.
Расмий оппонентлар: Мадрахимов Шодлик Назарович, қишлоқ хўжалиги фанлари  доктори; Рузиев Рахмонқул Истамович, қишлоқ хўжалиги фанлари номзоди, катта илмий ходим.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги ветеринарийа ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитаси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади соғин сигирлар рационида қашқарбедани бошоқли экинлар билан аралашма ҳолда тайёрланган озуқаларни қўшиш орқали сигирларнинг сут маҳсулдорлигига таъсирини ўрганиш ҳамда уларнинг сут беришида кечадиган моддалар алмашинуви бузилишларининг олдини олиш, соғин сигирларнинг сут маҳсулдорлигини ошириш чора-тадбирларини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:    
илк бор қашқарбеданинг “Қибрай” навини, сули “Ўзбекистон кенг баргли” тритикале “Кумушсимон праг”, жавдар “шалола” навлари билан аралаш ҳолда етиштириб тайёрланган озуқаларни симментал зотли сигирлар сут маҳсулдорлигини 3 % га оширганлиги аниқланган;
қашқарбедани бошоқли экинлар билан аралаш ҳолда етиштириш ва соғин сигирлар рационида қўллашнинг хусусиятлари, унинг маҳсулдорлиги ва сигирлар сутининг сифат кўрсатгичларига таъсири бошқаларга қараганда  юқори эканлиги аниқланган;
таклиф этилаётган технологияларнинг соғин сигирлар сутининг кимёвий таркиби ва унинг маҳсулдорлиги таъсири, ўзаро боғлиқлиги аниқланган;
қашқарбедадан тайёрланган озуқаларни соғин сигирлар рациёнида қўллашнинг иқтисодий самарадорлиги 37.3 % болганлиги  аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Соғин сигирлар сут маҳсулдорлигига қашқарбедадан турли хил усулда тайёрланган озуқалар таъсирини ўрганиш, такомиллаштириш ва уларнинг маҳсулдорлигини ошириш бўйича олиб борилган тадқиқот натижалари асосида:
Сирдарё вилояти Мизаобод тумани Сардоба Темирйўл агросаноат мажмуаси МЧЖ да, Самарқанд вилояти Пасдорғом тумани “Нурсултон ЧНК” фермер хўжалигида, Қашқадарё вилояти Косон тумани “АЛФА ПРОГРЕСС ЧОРВАЧИЛИК” фермер хўжаликларида Соғин сигирлар сут маҳсулдорлигига қашқарбедадан турли хил усулда тайёрланган озуқаларни соғин сигирлар рационига қўшиб бериш орқали сигирларнинг сут маҳсулдорлигини оширишга эришилган ва амалиётга кенг жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги ветеринарийа ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитасининг 2024–йил 12–июлдаги №02/23–403 сон маълумотномаси). Натижадат адқиқотларни амалга ошириш давомида тажриба гуруҳидаги соғин сигирларининг рационига Қашқарбедадан турли усулда тайёрланган озуқалар қўшиб бериш натижасида сигирларнинг сут маҳсулдорлиги назорат гурухидаги сигирларга нисбатан кўпроқ сут соҳиб олинган;
олиб борилган тадқиқотлар натижасида соғин сигирларининг рационига Қашқарбедадан турли усулда тайёрланган озуқаларни қўшиб бериш сигирларнинг сут маҳсулдорлигини оширишда муҳим аҳамият касб этади. Тадқиқот натижаларининг илмий аҳамияти соғин сигирларининг рационига Қашқарбедадан турли усулда тайёрланган озуқалар қўшиб бериш орқали кунлик сут маҳсулдорлигига ижобий таъсир этиши бўйича олинган маълумотлар билан изоҳланаган. Ўтказилган тажрибалардан олинган натижалар асосида Ишнинг иқтисодий самарадорлиги ҳар бир бош сигирдан олинган соф фойда 244,3 минг сўмга баробар бўлган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги ветеринарийа ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитасининг 2024–йил 12–июлдаги №02/23–403 сон Маълумотномаси). Жорий қилинган иш натижалари асосида олинган солиштирма иқтисодий самарадорлик 37.3% рентабилликга ошишига имкониятига эришилган.