Тўраев Улуғбек Муртазоевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимоя ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Иқлим ўзгариши даврида сув ресурсларини интеграллашган ҳолда бошқаришнинг адаптацион-модернизациялашган механизми (Қашқадарё дарёси ҳавзаси мисолида)”, 11.00.05 – Атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва табиий русурслардан оқилона фойдаланиш (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.1.PhD/Т1380.
Илмий раҳбарнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони:
Мурадов Шухрат Одилович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: “Атроф-муҳит ва табиатни муҳофаза қилиш технологиялари илмий тадқиқот институти” ҳузуридаги илмий даражалар берувчи PhD.18/30.11.2022.Т.153.01 рақамли Илмий Кенгаш.
Расмий оппонентлар: Эркабоев Фурқат Илясович, техника фанлари доктори, профессор; Раззаков Руслан Эшқулович, техника фанлари фалсафа доктори, доцент.
Етакчи ташкилот – Ислом Каримов номидаги Тошкент давлат техника университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: сув ресурсларини интеграллашган ҳолда бошқаришнинг адаптацион-модернизациялашган механизмини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
қишлоқ хўжалиги ва саноат тармоқларида кафолатли сув таъминоти ва самарадорлигини ошириш мақсадида сув ресурсларини интеграллашган ҳолда бошқаришнинг такомиллаштирилган шаклий лойиҳалари зарур бўлган янги сув тежамкор технологиялар асосида ишлаб чиқилган;
илк бор, қўшимча ресурс сифатида энергия тежамкор ва экологик жиҳатдан самарали газли-гидрат технологияси асосида минералсизлаштиришнинг саноат-тажриба қурилмаси яратилган (патент №ИАП 7660);
илк бор вертикал шаклдаги учта термостат совитгич реактордан иборат, азот билан совитиш тизими асосида ишлайдиган сувни минералсизлаштириш қурилмасининг янги конструксияси ишлаб чиқилган;
қурилманинг биринчи реакторида газли-гидрат ҳосил бўлишини тезлаштириш мақсадида газ тақсимловчи – барбатёр ва аралаштириш мосламаси - ротор ўрнатилиб, технология яратилган;
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
“Иқлим ўзгариши даврида сув ресурсларини интеграллашган ҳолда бошқаришнинг адаптацион-модернизациялашган механизми (Қашқадарё дарёси ҳавзаси мисолида)” мавзуси бўйича олинган илмий-амалий натижалар асосида:
Сувни интеграллашган ҳолда бошқаришнинг такомиллашган ҳисобий-шаклий лойиҳалари тасдиқланган (Сув хўжалиги вазирлигининг 2024-йил 13-мартдаги 03/17-907-сон маълумотномаси). Натижада узоқ келажак учун сувдан фойдаланиш прогноз қилинган ва таъминланиши бўйича таклифлар берилган;
Сувни минералсизлаштириш қурилмаси “Қашқадарё махсус-темир бетон буюмлари” МЧЖ да жорий қилинган (Сув хўжалиги вазирлигининг 2024-йил 13-мартдаги 03/17-907-сон маълумотномаси). Натижада 1 м3 сувни минералсизлаштиришда 1600 сўм миқдорида маблағ тежашга эришилган;
Минералсизлаштириш қурилмасини ишлаб чиқариш учун лойиҳа-конструкторлик ҳужжатлаари “Қашқадарё махсус-темир бетон буюмлари” МЧЖ га топширилган (Сув хўжалиги вазирлигининг 2024-йил 13-мартдаги 03/17-907-сон маълумотномаси). Натижада, такомиллаштирилган минералсизлаштириш қурилмаларини ишлаб чиқариш имкони яратилган.