Марданов Фарход Нарзуллаевич
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.    Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри: Ерлардан фойдаланиш ва муҳофаза қилиш соҳасидаги жиноятлар учун жавобгарликни такомиллаштириш масалалари”, “12.00.08 – Жиноят ҳуқуқи. Жиноят-ижроия ҳуқуқи” (юридик фанлар).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.1.PhD/Yu496.
Илмий раҳбар: Сафаров Джахонгир Исмаилович, юридик фанлар доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Ҳуқуқни муҳофаза қилиш академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Республикаси Ҳуқуқни муҳофаза қилиш академияси, DSc.31/31.12.2020.Yu.67.01.
Расмий оппонентлар: Ахроров Бахром Джаббарович, юридик фанлар доктори, профессор; Камалова Дилдора Ғайратовна, юридик фанлар бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги Академияси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ерлардан фойдаланиш ва муҳофаза қилиш соҳасидаги жиноятлар учун жавобгарликнинг жиноят-ҳуқуқий жиҳатларини такомиллаштиришга қаратилган таклиф ҳамда тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ер, ер ости бойликларидан фойдаланиш шартларини ёки уларни муҳофаза қилиш талабларини бузишда ифодаланадиган қилмиш натижасида кўп миқдорда зарар етказилса жиноий жавобгарлик белгиланиши лозимлиги асослантирилган;
суғориладиган ерларни ўзбошимчалик билан эгаллаб олишга йўл қўймаслик бўйича, жумладан ер участкасининг эгаллаб олинганлиги тўғрисида ваколатли органларни хабардор этиш бўйича ер эгаси, ердан фойдаланувчи ёки ижарачи томонидан чоралар кўрмаганлик учун жиноий жавобгарлик белгиланиши лозимлиги асослантирилган;
суғориладиган ер участкаларини қурилиш ишларини амалга оширган ҳолда ўзбошимчалик билан эгаллаб олганлик учун жиноий жавобгарлик белгиланиши лозимлиги асослантирилган;
ер участкасини давлат ва жамоат эҳтиёжлари учун ажратиш ҳақидаги маҳаллий ижро этувчи ҳокимият органларининг қарорларини “e-qaror” тизими орқали қабул қилиниши бундай қарор қабул қилишнинг мажбурий шарти ҳисобланиши лозимлиги асослантирилган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ерлардан фойдаланиш ва муҳофаза қилиш соҳасидаги жиноятларнинг жиноят-ҳуқуқий жиҳатларини ўрганишга бағишланган тадқиқот иши бўйича олинган илмий натижалар асосида:
ер, ер ости бойликларидан фойдаланиш шартларини ёки уларни муҳофаза қилиш талабларини бузишда ифодаланадиган қилмиш учун жиноий жавобгарлик бегилашда ижтимоий хавфли оқибатга кўра дифференциация қилиниши лозимлиги, хусусан қилмиш натижасида кўп миқдорда зарар етказилсагина жиноий жавобгарлик белгиланиши лозим”лиги тўғрисидаги таклифдан Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг янги таҳрирдаги лойиҳасининг 285-модда (ер, ер ости бойликларидан фойдаланиш шартларини ёки уларни муҳофаза қилиш талабларини бузиш)сини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратураси Қонунийлик ва ҳуқуқий-тартиботни таъминлаш муаммоларини таҳлил қилиш бошқармасининг 2023 йил
11 октябрдаги 27/2-327-23–сон далолатномаси). Ушбу таклифнинг қабул қилиниши қабул қилиниши ер, ер ости бойликларидан фойдаланиш шартларини ёки уларни муҳофаза қилиш талабларини бузишда ифодаланадиган қилмишни маъмурий ҳуқуқбузарликдан фарқлашнинг аниқ белгисини ажратиб кўрсатишга, шунингдек шахсни бу турдаги қилмишлар содир этганлиги учун жиноий жавобгарликка тортишда жиноят қонунининг одиллик принципининг намоён бўлишига хизмат қилган;
суғориладиган ерларни ўзбошимчалик билан эгаллаб олишга йўл қўймаслик бўйича, жумладан ер участкасининг эгаллаб олинганлиги тўғрисида ваколатли органларни хабардор этиш бўйича ер эгаси, ердан фойдаланувчи ёки ижарачи томонидан чоралар кўрмаганлик учун жиноий жавобгарлик белгиланиши лозимлигига оид таклифларидан 2021 йил
16 августдаги ЎРҚ–708-сон Қонуннинг 2-моддаси биринчи хатбоши биринчи бандини ишлаб чиқишда фойдаланилган. Хусусан, Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 1971-модда (суғориладиган ерларни ўзбошимчалик билан эгаллаб олишга йўл қўймаслик бўйича чоралар кўрмаслик) билан тўлдирилишида акс этган. (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси Юридик таъминлаш бошқармасининг 2021 йил 29 октябрдаги 12/21-41-сон далолатномаси). Ушбу таклифларнинг қабул қилиниши суғориладиган ерларни ўзбошимчалик билан эгаллаб олишга йўл қўймаслик бўйича чоралар кўрмаганлик учун жиноий жавобгарлик белгилашга хизмат қилган;
суғориладиган ер участкаларини уларда қурилиш ишларини амалга оширган ҳолда ўзбошимчалик билан эгаллаб олганликда ифодаланадиган қилмиш учун жиноий жавобгарлик белгиланиши лозимлигига оид таклифлари 2021 йил 16 августдаги ЎРҚ–708-сон Қонуннинг 2-моддаси иккинчи банди учинчи хатбошисини ишлаб чиқишда фойдаланилган. Хусусан, Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 2291-модда (ер участкаларини ўзбошимчалик билан эгаллаб олиш)сининг иккинчи қисмида акс этган (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси Юридик таъминлаш бошқармасининг 2021 йил 29 октябрдаги 12/21-41-сон далолатномаси). Ушбу таклифнинг қабул қилиниши суғориладиган ер участкаларини уларда қурилиш ишларини амалга оширган ҳолда ўзбошимчалик билан эгаллаб олганликда ифодаланадиган қилмиш учун жиноий жавобгарлик белгиланишига хизмат қилган;
ер участкасини давлат ва жамоат эҳтиёжлари учун ажратиш ҳақида маҳаллий ижро этувчи ҳокимият органларининг қарорларини ишлаб чиқиш, келишиш ва рўйхатдан ўтказишнинг ягона электрон – “E-qaror” тизими орқали амалга оширилиши ер участкасини давлат ва жамоат эҳтиёжлари учун доимий фойдаланишга ажратиш ҳақида қарор қабул қилишнинг мажбурий шарти ҳисобланиши лозимлигига оид таклифларидан Вазирлар Маҳкамасининг 2021 йил 27 августдаги 543-сон қарори билан тасдиқланган “Ер участкаларини давлат ва жамоат эҳтиёжлари учун доимий фойдаланишга ажратишнинг маъмурий регламенти”ни ишлаб чиқишда фойдаланилган ҳамда мазкур Регламентнинг 4-боби, 30-бандида акс этган. (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси Юридик таъминлаш бошқармасининг 2021 йил 30 ноябрдаги 12/21-48-сон далолатномаси). Ушбу таклифнинг қабул қилиниши маҳаллий ижро этувчи ҳокимият органларининг қарорларини ишлаб чиқиш, келишиш ва рўйхатдан ўтказишнинг ягона электрон –
“E-qaror” тизими орқали қарор қабул қилиниши ер участкасини давлат ва жамоат эҳтиёжлари учун доимий фойдаланишга ажратиш ҳақида қарор қабул қилишнинг мажбурий шарти сифатида белгиланишига хизмат қилган.