Рўзиев Музаффар Ортиқ ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Каскадли машина каналларидаги беқарор сув ҳаракатининг гидравлик ҳисоблаш усулларини такомиллаштириш (Қарши магистрал канали мисолида)” мавзусидаги 05.09.07–“Гидравлика ва муҳандислик гидрологияси” (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.2.PhD/T4780
Илмий раҳбарнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони:
Махмудов Илхомжон Эрназарович, техника фанлари доктори, профессор
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ирригация ва сув муаммолари илмий-тадқиқот институтида бажарилган.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ирригация ва сув муаммолари илмий-тадқиқот институти ҳузуридаги илмий даражалар берувчи DSc.41/30.04.2021.T.131.01 рақамли Илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар:
Худайкулов Савет Ишанкулович – Ирригация ва сув муаммолари илмий-тадқиқот институти “Сув омборлари ва уларнинг хавфсизлиги” лабораторияси мудири, техника фанлари доктори, профессор (05.09.07)
Ахмедходжаева Ифода Ахмаджановна – “Тошкент Ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти” Миллий тадқиқот университети профессори, т.ф.н., (05.09.07)
Етакчи ташкилот: Қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади: каскадли машина каналларидаги насос станцияларининг иш режимига боғлиқ равишда каналда содир бўладиган беқарор сув ҳаракатини ҳисоблашнинг гидравлик усулларини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Рейнольдс, Ньютон, Эйлер ва гомохронлик мезонлари асосида, машина каналидаги сув оқимининг гидравлик параметрларининг динамикаси ҳамда насос агрегатларининг энергетик ҳарактеристикаларининг ўзаро боғлиқлигини ҳарактерловчи гидравлик модель ишлаб чиқилган;
Насос станциясининг иш режимига боғлиқ ҳолда машина каналида содир бўладиган беқарор сув ҳаракатининг математик модели такомиллаштирилган;
Сув келтирувчи каналдаги сув сатҳини ўзгаришига боғлиқ ҳолда машина каналининг насос станцияларидаги ўтиш жараёнларини гидравлик ҳисоби такомиллаштирилган;
Қарши машина канали каскадидаги насос станциялари иш режимини бошқаришнинг компьютер дастури ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Каскадли машина каналларидаги насос станцияларининг иш режимига боғлиқ равишда каналда содир бўладиган беқарор сув ҳаракатини ҳисоблашнинг гидравлик усулларини такомиллаштириш бўйича олинган натижалар асосида:
Қарши машина канали каскадидаги Hacoc cтaнциялaрининг иш режимини бошқаришнинг компьютер дастури Аму-Қашқадарё ирригация тизимлари ҳавза бошқармаси фаолиятига жорий этилган. (Ўзбекистон Республикаси cyв хўжалиги вазирлигининг 2024 йил 22-июндаги 03/17-2224-сонли маълумотномаси). Натижада кacкaдли машина каналида 2-3 фоиз сув ресурсларини иқтисод қилинишига эришилган.
нacoc cтaнциялaрининг иш режимига боғлиқ равишда канал участкаларида содир бўладиган беқарор сув ҳаракатининг математик модели Қашқадарё вилоти Hacoc cтaнциялaри ва энергетика бошқармаси фаолиятига жорий этилган. (Ўзбекистон Республикаси Сув хўжалиги вазирлигининг 2024 йил 22-июндаги 03/17-2224-сонли маълумотномаси). Натижада нacoc cтaнциялaрини хавфсиз ва ишончли ишлаш ҳолати яхшиланиб, 0,5-0,6 фоиз электр энергия харажатларини иқтисод қилинишига имконият яратилган.
сув келтирувчи каналдаги сув сатҳини ўзгаришига боғлиқ ҳолда машина каналининг нacoc cтaнциялaридаги ўтиш жараёнларнинг гидравлик ҳисоблаш усули Қарши магистрал каналидан фойдаланиш бошқармаси фаолиятига жорий этилган. (Ўзбекистон Республикаси Сув хўжалиги вазирлигининг 2024 йил 22-июндаги 03/17-2224-сонли маълумотномаси). Натижада магистрал каналларидаги насас cтaнциялaрини хавфсиз ва ишончли ишлаш ҳолати яхшиланиб, электр энергияси харажатларини 0,1-0,2 фоиз иқтисод қилинишига имконият яратилган.