Рустамова Мухлиса Мухтаралиевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ичимлик сув таъминоти тизимидаги композит материалли сув қувурларининг гидравлик хисоблаш усулларини такомиллаштириш” мавзусидаги 05.09.07–“Гидравлика ва муҳандислик гидрологияси” (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам:
Илмий раҳбарнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони:
Махмудова Дилдора Эрназаровна, техника фанлари номзоди, доцент
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ирригация ва сув муаммолари илмий-тадқиқот институтида бажарилган.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ирригация ва сув муаммолари илмий-тадқиқот институти ҳузуридаги илмий даражалар берувчи DSc.41/30.04.2021.T.131.01 рақамли Илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар:
Худайкулов Савет Ишанкулович – Ирригация ва сув муаммолари илмий-тадқиқот институти “Сув омборлари ва уларнинг хавфсизлиги” лабораторияси мудири, техника фанлари доктори, профессор (05.09.07)
Бўриев Эшмурод Сатторович – Тошкент архитектура-қурилиш универститети профессори, т.ф.н., (05.09.07)
Етакчи ташкилот: Наманган муҳандислик қурилиш институти Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади: ичимлик сув таъминоти тизимида полиэтилен ва шиша-пластик материалли босимли сув қувурларининг гидравлик ҳисоблаш усулларини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
полиэтилен ва шиша-пластик материалли босимли сув қувурлари учун Шези коэффициентининг эмпирик тенгламаси экспериментал тадқиқотлар натижалари асосида, ҳамда энг кичик квадратлар усули асосида такомиллаштирилган;
полиэтилен ва шиша-пластик материалли қувурлардаги беқарор сув ҳаракатининг гидравлик модели гиперболик турдаги бир ўлчовли хусусий ҳосилали дифференциал тенгламалар тизими асосида такомиллаштирилган;
полиэтилен ва шиша-пластик материалли қувурларда сув оқимининг беқарор ҳаракатидаги тезлик динамикасининг гидравлик модели Эйлер ва Струхаль мезонлари асосида такомиллаштирилган;
полиэтилен ва шиша-пластик материалли сув қувурлардаги сувнинг ҳаракатида вужудга келадиган уринма кучланишнинг, оқимнинг ўртача тезлиги υ, зичлиги ρ, динамик ёпишқоқлик μ ва Эйлер мезонига функционал боғлиқлик тенгламаси асосида гидравлик қаршилик коэффициенти учун ярим эмпирик ифода ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ичимлик сув таъминоти тизимидаги полиэтилен ва шиша-пластик материалли сув қувурларининг гидравлик ҳисоблаш усулларини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
полиэтилен ва шиша-пластик материалли сув қувурларининг Шези коэффициенти учун такомиллаштирилган эмпирик тенгламаси, ҳамда қувурлардаги беқарор сув ҳаракатининг гидравлик модели “Фарғона шаҳар сув таъминоти„ МЧЖ фаолиятига жорий этилган. (Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг 2024 йил 9 август 08-06/8299-сонли маълумотномаси). Натижада сув таъминотида лимитларни тақсимлаш тизими такомиллаштирилиб, 2-3 % миқдорида ичимлик суви ресурсларини иқтисод қилинишига эришилган.
полиэтилен ва шиша-пластик материалли қувурларда сув оқимининг берқарор ҳаракатида оқимнинг тезлиги динамикасининг гидравлик модели, ҳамда сув қувурларидаги сувнинг ҳаракатида вужудга келадиган уринма кучланишнинг оқимнинг ўртача тезлиги υ, зичлиги ρ, динамик ёпишқоқлик μ ва Эйлер мезонига функционал боғлиқлик тенгламаси асосида гидравлик қаршилик коэффициенти учун ярим эмпирик ифода “Фарғона Архитек саноат муҳандис тармоқ лойиҳа” МЧЖ фаолиятига жорий этилган. (Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг 2024 йил 9 август 08-06/8299-сонли маълумотномаси). Натижада полиэтилен ва шиша-пластик материалли босимли сув қувурлардаги гидравлик қаршиликни ҳисоблаш соддалаштирилган ҳамда лойиҳалаш ишларини осонлаштирилган.