Мирзатиллаев Исроилжон Илхомовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Енгил атлетика тўгаракларида захира спортчиларни тайёралаш самарадорлиги”, 13.00.04 - “Жисмоний тарбия, спорт машғулотлари, соғломлаштириш ва адаптив жисмоний тарбия назарияси ва методикаси” (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.2.PhD/Ped2632.
Илмий раҳбар: Иштаев Дилшод Равшанбекович, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети.
Илмий Кенгаш фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети, DSc.03/30.12.2019.Ped.28.01.
Расмий оппонентлар: Тажибаев Сойибжон Самижонович, педагогика фанлари доктори (DSc), профессор; Танибердиев Акмал Абдуғаниевич, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Наманган давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади мактаб енгил атлетика тўгаракларида захира спортчиларини самарали тайёрлаш методикасини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
12-13 ёшли ўқувчиларнинг енгил атлетика машғулотларида спортчилар захирасини ошириш учун ўқув машғулотлар самарадорлигини оширишда қўлланиладиган ўйинларни (спринт – эстафета ва салом, найза улоқтириш – аниқликка ва узунликка, сакраш – арғамчида ва лангарчўпда, чидамлилик – нарвон зиналари орасидан сакраб югуриш) табақалаштириш ҳисобига тўгаракларига жалб қилиш технологияси кенгайтирилган;
умумтаълим мактабларида 12-13 ёшли ўқувчиларни тўгаракларга саралаш учун енгил атлетика тўгаракларини ташкил қилишга қаратилган вақтинчалик ва доимий машғулот гуруҳларидаги ўқувчиларни жисмоний ва фаоллигини ошириш ҳамда саломатлигини мустаҳкамлшга қаратилган тартиблаштирувчи тизимни ишлаб чиқиш ҳисобига оммавий спорт билан қамраб олишда захира имкониятлари кенгайтирилган;
тўгаракларда шуғулланувчиларнинг жисмоний сифатларни ривожлантириш учун ўртача машқ рукнига тўғри келувчи коррексион воситаларни стандарт ва ўзгарувчан машқ услубиятини қўллаш ҳисобига етакчи жисмоний сифатларни оширишга эришилган;
енгил атлетика билан шуғулланувчи 12-13 ёшли мактаб ўқувчилари учун мўлжалланган жисмоний тарбия воситаларини шиддат ва ҳажм узлюксизлигини ўйин жараёнларида оптимал меъёрлаш орқали машғулотларда қўлланиладиган машқлар ритмини дифференциал белгилаш, жисмоний тайёргарлигини ошириш мутонисиблигига эришилган.
    IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Енгил атлетика тўгаракларида захира спортчиларни тайёралаш самарадорлиги мавзусида олиб борилган илмий тадқиқот натижалари асосида:
12-13 ёшли ўқувчиларнинг енгил атлетика машғулотларида спортчилар захирасини ошириш учун ўқув машғулотлар самарадорлигини оширишда қўлланиладиган ўйинларни (спринт – эстафета ва слалом, найза улоқтириш – аниқликка ва узунликка, сакраш – арг;амчида ва лангар чўпда, чидамлилик – нарвон зиналари орасидан сакраб югуриш) табақалаштириш бўйича таклифлар “Енгил атлетикани ўргатиш методикаси” номли дарслик мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Ёшлар сиёсати ва спорт вазирлигининг 2023-йил 13-сентябрдаги 03-01/04/20/9464-сон далолатномаси). Натижада мактаб ўқувчиларнинг жисмоний тайёргарлик даражаси 16,8% га яхшиланган;
умумтаълим мактабларида 12-13 ёшли ўқувчиларни тўгаракларга саралаш учун енгил атлетика тўгаракларини ташкил қилишга қаратилган вақтинчалик ва доимий машғулот гуруҳларидаги ўқувчиларни жисмоний ва фаоллигини ошириш ҳамда саломатлигини мустаҳкамлшга қаратилган тартиблаштирувчи тизимни ишлаб чиқиш бўйича таклиф ва тавсиялар Тошкент шаҳар М.Улуғбек туманидаги 248 сонли умумтаълим мактаби ўқувчиларининг енгил атлетика тўгараклар жараёнига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Ёшлар сиёсати ва спорт вазирлигининг 2023-йил 13-сентябрдаги 03-01/04/20/9464-сон далолатномаси). Натижада енгил атлетика тўгаракларига қамраб олиш 22,5% га яхшиланган;
тўгаракларда шуғулланувчиларнинг жисмоний сифатларни ривожлантириш учун ўртача машқ рукнига тўғри келувчи коррексион воситаларни стандарт ва ўзгарувчан машқ услубиятини қўллаш бўйича таклиф ва тавсиялар Тошкент шаҳар М.Улуғбек туманидаги 148-сон умумтаълим мактаби ўқувчиларининг енгил атлетика тўгаракларига киртилган (Ўзбекистон Республикаси Ёшлар сиёсати ва спорт вазирлигининг 2023-йил 13-сентябрдаги 03-01/04/20/9464-сон далолатномаси). Натижада мактаб ўқувчиларнинг умумий жисмоний тайёргарлик даражаси 18,1% га, махсус жисмоний тайёргарлик даражаси 12,4% га ошган.
енгил атлетика билан шуғулланувчи 12-13 ёшли мактаб ўқувчилари учун мўлжалланган жисмоний тарбия воситаларини шиддат ва ҳажм узлюксизлигини ўйин жараёнларида оптимал меъёрлаш бўйича таклиф ва тавсиялар Тошкент шаҳар М.Улуғбек туманидаги 248-сон умумтаълим мактаби ўқувчиларининг енгил атлетика тўгаракларига киртилган (Ўзбекистон Республикаси Ёшлар сиёсати ва спорт вазирлигининг 2023-йил 13-сентябрдаги 03-01/04/20/9464-сон далолатномаси). Натижада енгил атлетика тўгаракларида шуғулланувчиларнинг жисмоний ривожланганлик даражасини 4,6 % га оширишга имкон берган.