Абдуразакова Канолахон Юсуповнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўзбекистон-Қозоғистон  давлатлараро алоқаларининг минтақавий ҳамкорликни мустаҳкамлашдаги ўрни”, 23.00.04 – Халқаро муносабатлар, жаҳон ва минтақа тараққиётинг сиёсий муаммолари.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.4.PhD/Ss364
Илмий маслаҳатчи: Сирожов Ойбек Очилович, сиёсий фанлар доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент кимё-технология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат шарқшунослик университети, DSc.03/29.12.2022.Ss.21.02.
Расмий оппонентлар:
Убайдуллаева Саодат Фатхуллаевна, сиёсий фанлар доктори, доцент.
Хуррамов Мусурмон Келдиёрович, тарих фанлар бўйича фалсафа доктори
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Миллий университети.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Ўзбекистон ва Қозоғистон минтақавий ҳамкорликни мустаҳкамлашдаги ўрнининг сиёсий хусусиятларини очиб бериш ва минтақавий тараққиётни таъминлашга доир таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
“давлатлараро алоқалар”, “халқаро муносабатлар таъсиридаги ўзгариш”, “давлатлараро алоқалар трасформацияси”, “минтақавий ҳамкорлик”, тушунчаларининг ташаббус ва лойиҳалар интеграциясига асосланган мазмуни очиб берилган;
Ўзбекистон-Қозоғистонҳамкорлигининг устувор йўналиши бўлган давлатлараро транспорт коммуникация тизимини янги босқичга кўтаришнинг дипломатик иммунитет, халқаро ҳуқуқ била н богʼлиқ сиёсий ечимлари ишсизлик ва миграция муаммоларига инсон манфаатларини ҳисобга олган ҳолда биргаликда чора тадбирлар кўриш очиб берилган;
ҳамкорлик жараёнларига тўсқинлик қилувчи омилларни бартараф этиш парадигмалари ўзаро функционал ва институционал келишувларга эришиш, ҳудудлараро алоқалар ривожида чегарадош ҳудудларнинг давлатлараро функционал ва институтционал келишувларга эришишдаги имкониятлари илмий жиҳатдан асосланган;
минтақавий ҳамкорликда Ўзбекистон-Қозоғистон давлатлараро алоқаларини ривожлантиришнинг ижтимоий-сиёсий имкониятлари сифатида зиёлилар декадаларини ташкил этиш, халқ дипломатияси, чегара ҳудудларда соҳалар кесимида форумлар ташкил этишдан самарали фойдаланиш далилланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўзбекистон-Қозоғистондавлатлараро алоқаларининг минтақавий ҳамкорликни мустаҳкамлашдаги ўрни мавзусидаги олиб борилган илмий изланишлар натижасида ишлаб чиқилган амалий таклифлар асосида қуйидагиларга эришилди:
Тадқиқот иши натижаларидан, хусусан, илмий асосланган хулосалар, назарий таълимотлар ва тавсиялардан Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги стратегик ва минтақалараро тадқиқотлар институтининг институтнинг ахборот-тахлилий ва илмий-тадқиқот фаолиятининг асосий ёʼналишлари (Марказий Осиёда минтақавий хавсизлик масалалари, икки мамлакат ўртасидаги муносабатларнинг тарихи, ҳозирги ҳолати ҳамда истиқболлари) доирасидаги илмий янгиликлар ва таклифлар, СМТИ фаолияти доирасидаги ахборот-таҳлилий маълумотларни тайёрлаш, Ўзбекистон-Қозоғистон ҳамда минтақавий ҳамкорликни янада кучайтириш масалалари юзасидан таҳлил қилиш, манфаатли ҳамкорликни ривожлантириш бўйича таҳлилий ҳужжатлар ва форумларда қўлланилди. (Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги стратегик ва минтақалараро тадқиқотлар институтининг 14-март 2022 йилдаги 03-1/184 сонли маълумотномаси). Натижада Ўзбекистон-Қозоғистон давлатлараро алоқаларининг минтақавий ҳамкорликни мустаҳкамлашга доир таҳлилий материалларни такомиллашувига қаратилган ижобий тенденция кузатилди.
Ўзбекистон-Қозоғистон давлатлараро алоқаларининг минтақавий ҳамкорликни ривожлантиришдаги ижтимоий-сиёсий имкониятлари сифатида зиёлилар декадаларини ташкил этиш, ҳалқ дипломатияси, чегера ҳудудларда соҳалар кесимида форумлар ташкил этишдан самарали фойдаланишга оид ҳулосалардан Марказий Осиё халқаро институти таҳлилий хужжатларини тайёрлашда фойдаланилган.(Марказий Осиё халқаро институтининг 2022 йил 2-февралдаги 03/03-2-68-сонли маълумотномаси). Натижада институт томонидан давлат ва бошқа идоралари учун Ўзбекистон ва Қозогʼистон ўртасидаги икки томонлама муносабатларни ривожлантириш билан боғлиқ тавсияларни такомиллашувига хизмат қилган.
Ўзбекистон-Қозоғистон ҳамкорлигининг устувор асослари бўлган давлатлараро транспорт коммуникация тизимини янги босқичга кўтаришнинг сиёсий ечимлари, минтақавий ҳавфсизликни таъминлаш, ишсизлик ва миграция муаммоларига инсон манфаатларини ҳисобга олган ҳолда биргаликда чора тадбирлар кўриш билан богʼлиқ таклифлар Халқаро муносабатлар бўйича ахборот-таҳлилий маркази томонидан фойдаланилган. (Халқаро муносабатлар бўйича ахборот-таҳлилий марказининг 2022йил 14-февралдаги 01/07-сонли маълумотномаси). Натижада бу тадқиқотчи томонидан илгари сурилган таклифлар Марказнинг 2022-2024 йилларга мўлжалланган иш режасини такомиллашувига хизмат қилди.
Ўзбекистон-Қозоғистон давлатлараро алоқаларининг минтақавий ҳамкорликни ривожлантиришдаги ўзига хос имкониятлар, чегара ҳудудларда миллий байрамларни биргаликда нишонлаш, соҳалар кесимида форумлар ташкил этиш, ижодкорлар декадаларини ташкил этишдан самарали фойдаланиш борасида давлатлараро алоқаларни янада мустаҳкамлашга доир ҳамда Ўзбекистон ва Қозоғистон ҳамкорлигининг устувор йўналишлари, давлатлараро транспорт коммуникация тизимини ривожлантириш, минтақавий ҳавфсизликни таъминлаш, ишсизлик ва миграция муаммоларини ҳал этишда биргаликда чора тадбирлар кўриш доирасидаги келтирилган илмий ҳулосалар ва маълумотлардан Ўзбекистоннинг Қозоғистондаги Элчихонасининг маданий ва мафаолиятида фойдаланилди. (Ўзбекистон Республикасининг Қозоғистон Республикасидаги Элчихонасининг 2024 йил 30-январдаги 014-сонли далолатномаси). Натижада илгари сурилган таклиф ва тавсиялар давлатлараро муносабатларнинг ҳозирги ҳолатини таҳлил қилиш ва Ўзбекистон ва Қозоғистон ўртасидаги ҳамкорликни мустаҳкамлаш йўналишида Элчихонанинг ташқи сиёсат стратегиясини ишлаб чиқиш учун асос бўлиб хизмат қилди.
“давлатлараро алоқалар”, “халқаро муносабатлар таъсиридаги ўзгариш”, “давлатлараро алоқалар трасформацияси”, “минтақавий ҳамкорлик”, тушунчаларининг ташаббус ҳамда лойиҳаларга асосланган замонавий мазмуни очиб берилиб, давлатлараро алоқалар, минтақавий ҳамкорлик парадигмаларининг сиёсий-коммуникатив характерига доир илмий асосланган тавсиялари Ўзбекистон Республикасининг Қирғизистон Республикасидаги Элчихонаси хузурида ташкил этилган 2022-2023 йилларга мўлжалланган иш режаси юзасидан олиб бориладиган ишлар доирасидаги таргʼибот тадбирларни тизимли йўлга қўйишда фойдаланилган. (Ўзбекистон Республикасининг Қирғизистон Республикасидаги Элчихонасининг 2022 йил 14-январдаги 018/063-сонли маълумотномаси). Натижада Элчихона таргʼибот тадбирлар режасининг такомиллашувига хизмат қилган.