Дустмуродов Ғиёс Хусан ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Бўлажак она тили ва адабиёт фани ўқитувчиларининг адабий талаффуз кўникмасини ривожлантириш методикаси”, 13.00.02 – Таълим-тарбия назарияси ва методикаси (ўзбек тили) (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.2.PhD/Ped5021.
Илмий раҳбар: Ҳамроев Ғофир Ҳасанович, педагогика фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети, DSc.03/30.12.2019.Fil.19.01 (бир марталик илмий кенгаш).
Расмий оппонентлар: Юсупова Шохида Жалолиддиновна, педагогика фанлари доктори, профессор; Ҳамроев Алижон Рузикулович, педагогика фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Чирчиқ давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади олий таълимда орфоепияни ўқитиш методологиясини назарий асослаш, амалий ишлаб чиқиш ва экспериментал текширишни таъминлаш, бўлажак она тили ва адабиёт фани ўқитувчиларининг адабий талаффуз кўникмасини ривожлантиришга доир ўқув машқларини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
бўлажак она тили ва адабиёт фани ўқитувчиларида адабий талаффуз кўникмасини ривожлантириш методикаси фонетик, лексик бирликларнинг тўғри талаффузини вербал, иллюстратив, оксилографик ўқув материалларига кўра одатлантирувчи аудиовизуал машқлар тизимини орқали такомиллаштирилган;
замонавий, ижтимоий-маданий вазиятда бўлажак она тили ва адабиёт фани ўқитувчиларида адабий талаффуз малакасини ҳосил қилиш самарадорлигини таъминлайдиган одатлантирувчи, тайёрловчи ва текширувчи орфоепик машқларнинг, хусусан, талаффузда кўп хатоликларга учрайдиган [ў], [э], [у] ва [и] унлилари, айрим ундошларнинг тўғри талаффузига доир фонетик машқларнинг даражама-даража ривожланиб борувчи янги типологияси очиб берилган;
диалект муҳитида бўлажак ўқитувчиларнинг орфоепик хатолари устида фронтал, якка ва гуруҳлар билан ишлашнинг инновасион-педагогик фаолиятга мослашув босқичлари, мотивасион, когнитивлик, интегративлик, рефлексивлик мезонларининг амалий-касбий фаолият тузилмаси билан интерактивлик даражасини таъминлаш асосида она тили ўқитувчилари нутқга қўйилган талаблар фонетик жиҳатдан орфоепикага доир ўқув методик таъминотни яратиш орқали такомиллаштирилган;
бўлажак она тили ва адабиёт фани ўқитувчиларида талаффузи қийин товуш, сўз ва турли фонетик бирликлар аниқланиб, уларни тўгʻри талаффуз қилиш бўйича аудиовизуал, мултимедиали, рақамли ахборот воситаларидан фойдланишга доир методик таъминот ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Олий таълим тизимида Она тилидан ўқув топшириқлари ишлаб чиқишнинг лингводидактик асосларини такомиллаштириш доирасида олиб борилган илмий тадқиқот натижалари асосида:
бўлажак она тили ва адабиёт фани ўқитувчиларида талаффузи қийин товуш, сўз ва турли фонетик бирликлар аниқланганлигига, уларни тўгʻри талаффуз қилиш бўйича аудиовизуал, мултимедиали, рақамли ахборот воситаларидан фойдланишга доир методик таъминот ишлаб чиқилганига, бўлажак она тили ва адабиёт фани ўқитувчиларида адабий талаффуз кўникмасини ривожлантириш фонетик, лексик бирликларнинг тўғри талаффузини вербал, иллюстратив, оксилографик ўқув материаллари асосида одатлантирувчи аудиовизуал машқлар тизимини ишлаб чиқилганига  доир тавсия ва хулосаларидан Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетида 2020-2023-йилларда бажарилган АМ-ФЗ-201908172 рақамли  “Ўзбек тилининг таълимий корпусини яратиш” мавзусидаги амалий лойиҳада фойдаланилган (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг 2023-йил 15-декабрдаги 01/4-2687-сон маълумотномаси). Натижада олий таълим тизимининг ўзбек тили ва адабиёти йўналишларида талаффуз машқлари қисми прагматик ёндашув асосида такомиллаштирилган материаллар билан бойитилган;
замонавий, ижтимоий-маданий вазиятда бўлажак она тили ва адабиёт фани ўқитувчиларида адабий талаффуз малакасини ҳосил қилиш самарадорлигини таъминлайдиган одатлантирувчи, тайёрловчи ва текширувчи орфоепик машқларнинг, хусусан, талаффузда кўп хатоликларга учрайдиган [ў], [э], [у] ва [и]  унлилари, айрим ундошларнинг тўғри талаффузига доир фонетик машқларнинг даражама-даража ривожланиб борувчи янги типологиясига доир тавсия ва хулосаларидан Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетида 2021-2023 йилларга бажарилган  ПЗ-202004165 рақамли “Умумий ўрта таълимнинг бошланғич синф ўқувчиларида оғзаки ва ёзма нутқий компетенцияларини ривожлантирувчи электрон платформа яратиш” мавзусидаги амалий лойиҳада фойдаланилган (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг 2023-йил 15-декабрдаги 01/4-2688-сон маълумотномаси). Натижада 2020-йилнинг 20-октябрдаги “Мамлакатимизда ўзбек тилини янада ривожлантириш ва тил сиёсатини такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ-6084-сонли Ўзбекистон Республикаси Президенти Фармонининг 2-бўлим 12-банди ижроси бўйича она тили ўқитишнинг замонавий методикаси дастури ишлаб чиқилган;
диалект муҳитида бўлажак ўқитувчиларнинг орфоепик хатолари устида фронтал, якка ва гуруҳлар билан ишлашнинг инновасион-педагогик фаолиятга мослашув босқичлари, мотивасион, когнитивлик, интегративлик, рефлексивлик мезонлари, она тили ўқитувчилари нутиқга қўйилган талаблар фонетик жиҳатдан орфоепикага доир ўқув методик таъминотни яратиш, адабий талаффузга ўргатувчи нутқий кўникмаларни ривожлантирувчи, талаффуз машқлари тизимини яратишга доир тавсияларидан Президент фармони ижросини таъминлашда фойдаланилган (Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Ўзбек тилини ривожлантириш жамғармасининг 2023-йил 5-декабрдаги 3-м-сон маълумотномаси). Натижада 2020-йилнинг 20-октябрдаги “Мамлакатимизда ўзбек тилини янада ривожлантириш ва тил сиёсатини такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ-6084-сонли Ўзбекистон Республикаси Президенти Фармонини амалга ошириш дастурининг 2-бўлим 7-12-бандлари ижросини таъминлаш бўйича она тилидан талаффуз машқлари тўплами яратилган.