Отабаев Икромжон Усмонжонович
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Замонавий ўзбек жамиятида тарихий хотиранинг трансформациялашув жараёнлари (ижтимоий-фалсафий таҳлил)” 09.00.04 – Ижтимоий фалсафа (фалсафа фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.1.PhD/Fal910
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Наманган давлат университети PhD.03/30.04.2021.F.76.06.
Илмий раҳбарнинг Ф.И.Ш. илмий даражаси ва унвони: Махкамов Кодиржон Одилжонович социология фанлари бўйича фалсафа доктори(PhD), доцент.
Расмий оппонентлар: Назаров Насриддин Атақулович фалсафа фанлари доктори(DSc), профессор; Қамбаров Абдумутал Аҳаджонович фалсафа фанлар доктори (DSc), профессор.
Етакчи ташкилот: Низомий номидаги Тошкент давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади. замонавий ўзбек жамиятида тарихий хотирадаги трансформация жараёнларининг ижтимоий-фалсафий жиҳатларини очиб беришдан иборат
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги.
замонавий ўзбек жамиятида ўз-ўзини идентификацияловчи хусусиятларни (тарихий тафаккур, тарихий онг, тарихий маданият) ривожлантириш кишиларда космополицизм қадриятларининг (беватанлик, маданий жоҳиллик, аксиологик емирилиш) олдини олиши сабабли социумда авлодлар узлюксизлигини таъминловчи доимий мавжудликнинг атрибути эканлиги фалсафий асосланган;
замонавий ўзбек жамиятида тарихий хотиранинг трансформациялашуви, замон ва давр руҳи таъсирида шаклланувчи глобал тарих, дунё хотираси каби янги компонентлар шахсда ўтмишга нисбатан презентистик  қарашни шакллантириши орқали муҳитга мослашиш ва ижтимоийлашиш ҳодисалари социомаданий идентификациянинг транзитивлиги (ижтимоий мақоми) мантиқий далилланган;
глобаллашув шароитида тарихий хотирани ривожлантириш ижтимоий-маънавий ҳаёт динамикасида кузатиладиган хотира ва унутишнинг ўзаро диалектик муносабатларида шаклланадиган “индифферент” (лоқайд)лик ва гипоидентиклик (этнонигилизм) каби жиҳатларнинг олдини олиши орқали жамият ижтимоий моҳиятини белгиловчи аксиологик фаолият механизми эканлиги очиб берилган;
тарихий хотира феноменининг турли эквивалентлари (жамоавий хотира, ижтимоий хотира, маданий хотира) жамиятда миллий ўзига хослик, миллий руҳ ва характер омилларига ижобий таъсир қилиб, ёшларда ижтимоий ҳодисаларни структурали-функсионал таҳлил қилиш қобилиятини келтириб чиқарувчи тарихий презентизм ва фалсафий эклектик тафаккурни шакллантириши мантиқий исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Замонавий ўзбек жамиятида тарихий хотиранинг трансформациялашув жараёнларининг ижтимоий-фалсафий таҳлили бўйича ишлаб чиқилган таклифлар асосида:
жамиятда кишилар тарихий хотирасини ривожлантириш замонавий ўзбек жамиятида социумлараро муносабатларни мустаҳкамлаши, тарихий маданиятни юксалтириши орқали шахс маънавий-маданий хотирасини мустаҳкамлашига доир илмий хулосаларидан Республика маънавият ва маърифат марказининг 2022-йилда маънавий-маърифий ишлар самарадорлигини ошириш ва соҳани ривожлантириш бўйича чора-тадбирлар дастури ИВ йўналишига оид ёшларда юксак маънавий фазилатлар, катталарга ҳурмат, ёшларга ғамхўрлик, эзгулик ва инсонийлик, меҳрибонлик ва бағрикенглик, ватан ва халқига садоқат туйғуларини шакллантириш мақсадида “Аждодларга муносиб ворис болайлик!” мавзусидаги танлов ссенарийсини ишлаб чиқишда, “Янги Ўзбекистоннинг Маънавий тараққиёт стратегияси” ҳамда уни амалга ошириш бўйича “Ёл харитаси” лойиҳасини тайёрлаш, 8-банди “Янги Ўзбекистон - маърифатли жамият” консепсиясини амалга ошириш бўйича “ЙЎл харитаси” лойиҳасини тайёрлаш ва Республика Маънавият ва маърифат Кенгашига тасдиқлаш учун киритиш бўйича диссертация материалларидан фойдаланилган (Республика Маънавият ва маърифат марказининг 2023-йил 1-августдаги 02/12/31-сон маълумотномаси). Натижада, шахсда ўз-ўзини идентификацияловчи хусусиятлари (тарихий тафаккур, тарихий онг, идрок, характери) муҳим ижтимоий элемент сифатида жамият узлюксизлигини маъминлашга олиб келиши ва  доимий мавжудликнинг зарурий ифодаси эканлигини очиб беришга хизмат қилган;
замонавий ўзбек жамиятида тарихий хотиранинг трансформациялашуви замон ва давр руҳи таъсирида шаклланувчи янги компонентларни (глобал тарих, дунё хотираси, презентизм ) келтириб чиқариши  жамиятда ҳамкорлик, конструктив ва интерактив қобилиятни ривожлантириш, замонавий миллий идентиклик, миллий маданият (миллий ўзликни англаш, миллат ўтмиши)нинг узвийлиги жараёнларига боғлиқлигига оид хулосаларидан Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлигининг 2022-йил 3-август кунидаги “Ички ишлар органларида “Ватанга ва халққа садоқат билан хизмат қилиш – олий бурчимиз” шиори остида “Ватанпарварлик ойлиги”ни ўтказиш тўғрисида”ги ҳамда 2023-йил 11-апрел кунидаги “Маънавият ойлигини ўтказиш тўғрисидаги” фармойишлари ва уларни амалга ошириш бўйича чора-тадбирлар дастурлари лойиҳасини тайёрлашда фойдаланилган(Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлигининг 2023-йил 2-августдаги 2/1956-сон маълумотномаси). Натижада  ёшларнинг ижтимоий-маънавий ҳаётида миллий ғурур, миллий идентификация, социумда муҳитга мослашиш ва ижтимоийлашиш, социомаданий идентификациянинг транзитивлигини ривожлантиришга хизмат қилган;
жамиятнинг ижтимоий-маънавий ҳаёт динамикасида кузатиладиган хотира ва унутишнинг ўзоро диалектик муносабатлари, жамиятлараро миллий муносабатларда миграция, маргиналлик, ассимиляция ҳодисалари таъсирига доир илмий хулосаларидан Республика Маънавият ва маърифат марказининг 2022-йилда маънавий-маърифий ишлар самарадорлигини ошириш ва соҳани ривожлантириш бўйича чора-тадбирлар дастури ИВ йўналишига оид ёшларда юксак маънавий фазилатлар, катталарга ҳурмат, ёшларга ғамхўрлик, эзгулик ва инсонийлик, меҳрибонлик ва бағрикенглик, ватан ва халқига садоқат туйғуларини шакллантириш мақсадида “Аждодларга муносиб ворис болайлик!” мавзусидаги танлов ссенарийсини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Республика Маънавият ва маърифат марказининг 2023-йил 1-августдаги 02/12/31-сон маълумотномаси). Натижада жамиятда содир бўладиган “индифферент”(лоқайд)лик ва гипоидентиклик (этнонигилизм) хусусиятларини миллий тарихий тафаккурни ахлоқий мазмуни ҳамда жамият ижтимоий моҳиятини белгиловчи аксиологик фаолият механизмлари очиб беришга хизмат қилган;
тарихий хотира феноменининг турли эквивалентлари ( жамоавий хотира, ижтимоий хотира, маданий хотира) жамиятда миллий ўзига хослик, миллий руҳ ва миллий характер омилларига ижобий таъсири ёшлар тарихий хотирасин юксалтириш, замонавий ўзбек жамиятида тарихий хотирани ривожлантириб бориш кобилиятини шакллантиришига оид хулосаларидан Ўзбекистон Республикаси Ёшлар ишлари агенлиги фаолиятида ёшларнинг тарихий тафаккурини ривожлантириш, уларда миллий ғурур ва ифтихор туйғуларини шакллантириш, миллий тарихнинг ёшлар онгига ижобий ижтимоийлашувига хизмат қилишини очиб беришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Ёшлар ишлари агенлигининг 2023-йил 2-августдаги 3-18-21-2128-сон маълумотномаси). Натижада, ёшларда ижтимоий ҳодисаларни структурали-функсионал таҳлил қилиш қобилиятини, тарихий презентизм, аналитик, синтетик ва синкретик тарихий тафаккур, тарихни таснифлаш кўникмасини шакллантиришга, ҳамда ўтмишни баҳолаш хусусиятини ривожлантиришга хизмат қилган.