Ergashov Ozodjon Ilhomovichning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Talaba yoshlar salomatligiga ichak mikrobiotsenozi va immunologik ko‘rsatkichlarning bog‘liqligi», 14.00.36 – Allergologiya va immunologiya; 03.00.04 – Mikrobiologiya va virusologiya (tibbiyot fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2022.4.PhD/Tib1606.
Ilmiy rahbarlar: Gulyamov Narimon Gulyamovich, tibbiyot fanlari doktori, professor; Nuruzova Zuxra Abdukadirovna, tibbiyot fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi- Toshkent tibbiyot akademiyasi.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Immunologiya va inson genomikasi instituti xuzuridagi DSc.02/30.12.2019.Tib.50.01 raqamli kengash asosidagi bir martalik ilmiy kengash.
Rasmiy opponentlar: Ziyadullaev Shuxrat Xudoyberdievich, tibbiyot fanlari doktori, professor; Nuraliev Nekkadam Abdullaevich, tibbiyot fanlari doktori, professor.
Yetakchi tashkilot: Toshkent davlat stomatologiya instituti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: talaba yoshlar salomatligiga ichak mikrobiotsenozi va immunologik ko‘rsatkichlarning bog‘liqligini aniqlashdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
ilk bor sog‘lom yoshlarning turli a’zo va to‘qimalarida patologiya oldi (4-6% xolatlarda) va patologik (7% va undan yuqori xolatlarda) jarayonlarni aniqlashda antigenni bog‘lovchi limfotsitlar ko‘rsatkichlarining samaradorligi isbotlangan;
ilk bor immunologik skrining natijasida “amaliy sog‘lom” talabalarning uchdan ikki qismida TAg nisbatan ABL miqdori eng yuqori bo‘lgan a’zolar to‘qimalarida (prostata, me’da osti bezi, buyrak va o‘pkada) turli darajadagi patologiya oldi va patologik (endokard, o‘pka va jigar) jarayonlarning alohida yoki birgalikdagi uchrashi aniqlangan;
ilk bor talaba yoshlarda yo‘g‘on ichak mikrobiotsenozi indigen va fakul`tativ mikroorganizmlarning me’yordagi miqdoriy hamda sifatiy qiyosiy ko‘rsatkichlarida laktozanegativ, gemolitik Escherichia coli miqdori me’yorga nisbatan mos ravishda 1,8 va 4,0 martaga, Candida spp 1,6 martaga ishonarli ko‘p ungani yo‘g‘on ichak disbiozining asosiy elementlari sifatida aniqlangan;
ilk bor normal mikrobiotaga nisbatan yo‘g‘on ichak disbiozi fonida a’zo va to‘qimalarga xos zararlanishlar rivojlanish ehtimoli 1,5 martaga yuqoriligi ularning yo‘g‘on ichak disbioziga olib keluvchi fakul`tativ mikroflora  vakillari (Candida spp. va gemolizlovchi E.coli) miqdoriy ortishi bilan kuchli to‘g‘ri korrelyasion bog‘liqligi borligi isbotlangan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi.
Immunologiya va inson genomikasi instituti Ekspert kengashining 2024 yil 3 maydagi PhD 5a-2/013-sonli  xulosasiga ko‘ra:
birinchi ilmiy yangilik: ilmiy yangilikning mohiyati: ilk bor sog‘lom yoshlarning turli a’zo va to‘qimalarida patologiya oldi (4-6% xolatlarda) va patologik (7% va undan yuqori xolatlarda) jarayonlarni aniqlashda antigenni bog‘lovchi limfotsitlar ko‘rsatkichlarining samaradorligi isbotlangan; ilmiy yangilikning ahamiyati: sog‘lom yoshlarning turli a’zo va to‘qimalarida patologiya oldi va patologik jarayonlar paydo bo‘lishini aniqlash antigen bog‘lovchi limfotsitlar miqdori ko‘rsatkichlariga bog‘liqligi bilan izoxlanadi; ilmiy yangilikning amaliyotga joriy qilinishi: ilmiy natijalar sog‘liqni saqlash amaliyotiga, jumladan, Buxoro viloyat ko‘p tarmoqli tibbiyot markazi, Kogon shahar tibbiyot birlashmasi va Surxondaryo viloyati ko‘p tarmoqli tibbiyot markazi laboratoriyalari amaliy faoliyatiga joriy kilingan (Sog‘liqni saqlash vazirligining 2022 yil 18 noyabrdagi 8n-z/617-sonli ma’lumotnomasi); ilmiy yangilikning ijtimoiy samaradorligi quyidagilardan iborat: yoshlar orasida ichak disbiozi rivojlanishiga sabab bo‘luvchi omillarni aniqlash taktikasini qo‘llash kasalxonada davolanish davomiyligini qisqartiradi xamda asoratlarini kamaytirishga imkon yaratadi, profilaktikasini to‘g‘ri tashkil qilish orqali yoshlar salomatligini mustahkamlaydi, ular orasida sog‘lom turmush tarzini shakllantiradi va hayot sifatiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. ilmiy yangilikning iqtisodiy samaradorligi quyidagilardan iborat: Buxoro viloyat ko‘p tarmoqli tibbiyot markazi, Kogon shahar tibbiyot birlashmasi va Surxondaryo viloyati ko‘p tarmoqli tibbiyot markazi laboratoriyalarida shuni ko‘rsatdiki,  antigen bog‘lovchi limfotsitlar yordamida immunologik skrining qilish usulida erta tashxislash orqali 1 nafar patologiya aniqlangan shaxsning statsionar davolanishi oldi olingan holatda, 1 kun uchun kasalxonaga yotgan o‘rin kuni va byudjetdan sarflangan dorilarga o‘rtacha 208811 so‘m miqdorda, 5 kun uchun 1044405 so‘m miqdorda byudjet mablag‘larini iqtisod qilish imkonini bergan; xulosa: Ergashov Ozodjon Ilhomovichning «Amaliy sog‘lom talabalar salomatligini immunologik skrining orqali baxolash» nomli uslubiy tavsiyanomasi tasdiqlangan (Sog‘liqni saqlash vazirligining 2022 yil 18 noyabrdagi 8n-z/617-sonli ma’lumotnomasi).
ikkinchi ilmiy yangilik: ilmiy yangilikning mohiyati: ilk bor immunologik skrining natijasida “amaliy sog‘lom” talabalarning uchdan ikki qismida TAg nisbatan ABL miqdori eng yuqori bo‘lgan a’zolar to‘qimalarida (prostata, me’da osti bezi, buyrak va o‘pkada) turli darajadagi patologiya oldi va patologik (endokard, o‘pka va jigar) jarayonlarning alohida yoki birgalikdagi uchrashi aniqlangan; ilmiy yangilikning ahamiyati: immunologik skrining natijasida “amaliy sog‘lom” talabalarning uchdan ikki qismida TAg nisbatan ABL miqdori eng yuqori bo‘lishi a’zolar to‘qimalarida turli darajadagi patologiya oldi va patologik jarayonlarning alohida yoki birgalikdagi uchrashi bilan izoxlanadi; ilmiy yangilikning amaliyotga joriy qilinishi: ilmiy natijalar sog‘liqni saqlash amaliyotiga, jumladan, Buxoro viloyat ko‘p tarmoqli tibbiyot markazi, Kogon shahar tibbiyot birlashmasi va Surxondaryo viloyati ko‘p tarmoqli tibbiyot markazi laboratoriyalari amaliy faoliyatiga joriy kilingan (Sog‘liqni saqlash vazirligining 2022 yil 18 noyabrdagi 8n-z/617-sonli ma’lumotnomasi); ilmiy yangilikning ijtimoiy samaradorligi quyidagilardan iborat: yoshlar orasida ichak disbiozi rivojlanishiga sabab bo‘luvchi omillarni aniqlash taktikasini qo‘llash kasalxonada davolanish davomiyligini qisqartiradi xamda asoratlarini kamaytirishga imkon yaratadi, profilaktikasini to‘g‘ri tashkil qilish orqali yoshlar salomatligini mustahkamlaydi, ular orasida sog‘lom turmush tarzini shakllantiradi va hayot sifatiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. ilmiy yangilikning iqtisodiy samaradorligi quyidagilardan iborat: Buxoro viloyat ko‘p tarmoqli tibbiyot markazi, Kogon shahar tibbiyot birlashmasi va Surxondaryo viloyati ko‘p tarmoqli tibbiyot markazi laboratoriyalarida shuni ko‘rsatdiki, antigen bog‘lovchi limfotsitlar yordamida immunologik skrining qilish usulida erta tashxislash orqali 1 nafar patologiya aniqlangan shaxsning statsionar davolanishi oldi olingan holatda, 1 kun uchun kasalxonaga yotgan o‘rin kuni va byudjetdan sarflangan dorilarga o‘rtacha 208811 so‘m miqdorda, 5 kun uchun 1044405 so‘m miqdorda byudjet mablag‘larini iqtisod qilish imkonini bergan; xulosa: Ergashov Ozodjon Ilhomovichning «Amaliy sog‘lom talabalar salomatligini immunologik skrining orqali baxolash» nomli uslubiy tavsiyanomasi tasdiqlangan (Sog‘liqni saqlash vazirligining 2022 yil 18 noyabrdagi 8n-z/617-sonli ma’lumotnomasi).
uchinchi ilmiy yangilik: ilmiy yangilikning mohiyati: ilk bor talaba yoshlarda yo‘g‘on ichak mikrobiotsenozi indigen va fakul`tativ mikroorganizmlarning me’yordagi miqdoriy hamda sifatiy qiyosiy ko‘rsatkichlarida laktozanegativ, gemolitik Escherichia coli miqdori me’yorga nisbatan mos ravishda 1,8 va 4,0 martaga, Candida spp., 1,6 martaga ishonarli ko‘p ungani yo‘g‘on ichak disbiozining asosiy elementlari sifatida aniqlangan;
ilmiy yangilikning ahamiyati: yo‘g‘on ichak mikrobiotsenozida indigen va fakul`tativ mikroorganizmlar me’yordagi miqdoriy va sifatiy qiyosiy ko‘rsatkichlarining ortishi yo‘g‘on ichak disbiozining asosiy elementlari sifatida izoxlanadi; ilmiy yangilikning amaliyotga joriy qilinishi: ilmiy natijalar sog‘liqni saqlash amaliyotiga, jumladan, Buxoro viloyat ko‘p tarmoqli tibbiyot markazi, Kogon shahar tibbiyot birlashmasi va Surxondaryo viloyati ko‘p tarmoqli tibbiyot markazi laboratoriyalari amaliy faoliyatiga joriy kilingan (Sog‘liqni saqlash vazirligining 2022 yil 18 noyabrdagi 8n-z/617-sonli ma’lumotnomasi); ilmiy yangilikning ijtimoiy samaradorligi quyidagilardan iborat: yoshlar orasida ichak disbiozi rivojlanishiga sabab bo‘luvchi omillarni aniqlash taktikasini qo‘llash kasalxonada davolanish davomiyligini qisqartiradi xamda asoratlarini kamaytirishga imkon yaratadi, profilaktikasini to‘g‘ri tashkil qilish orqali yoshlar salomatligini mustahkamlaydi, ular orasida sog‘lom turmush tarzini shakllantiradi va hayot sifatiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. ilmiy yangilikning iqtisodiy samaradorligi quyidagilardan iborat: Buxoro viloyat ko‘p tarmoqli tibbiyot markazi, Kogon shahar tibbiyot birlashmasi va Surxondaryo viloyati ko‘p tarmoqli tibbiyot markazi laboratoriyalarida shuni ko‘rsatdiki,  antigen bog‘lovchi limfotsitlar yordamida immunologik skrining qilish usulida erta tashxislash orqali 1 nafar patologiya aniqlangan shaxsning statsionar davolanishi oldi olingan holatda, 1 kun uchun kasalxonaga yotgan o‘rin kuni va byudjetdan sarflangan dorilarga o‘rtacha 208811 so‘m miqdorda, 5 kun uchun 1044405 so‘m miqdorda byudjet mablag‘larini iqtisod qilish imkonini bergan;  xulosa: Ergashov Ozodjon Ilhomovichning «Amaliy sog‘lom talabalar salomatligini immunologik skrining orqali baxolash» nomli uslubiy tavsiyanomasi tasdiqlangan (Sog‘liqni saqlash vazirligining 2022 yil 18 noyabrdagi 8n-z/617-sonli ma’lumotnomasi).
to‘rtinchi ilmiy yangilik: ilmiy yangilikning mohiyati: ilk bor normal mikrobiotaga nisbatan yo‘g‘on ichak disbiozi fonida a’zo va to‘qimalarga xos zararlanishlar rivojlanish ehtimoli 1,5 martaga yuqoriligi ularning yo‘g‘on ichak disbioziga olib keluvchi fakul`tativ mikroflora vakillari (Candida spp. va gemolizlovchi E.coli) miqdoriy ortishi bilan kuchli to‘g‘ri korrelyasion bog‘liqligi borligi isbotlangan. ilmiy yangilikning ahamiyati: talabalarda yo‘g‘on ichak disbiozida fakul`tativ mikroflora  vakillari (Candida spp. va gemolizlovchi E.coli) miqdoriy ortishi salbiy o‘zgarishlarga, ya’ni a’zo va to‘qimalarda zararlanishlar rivojlanish ehtimoliga olib kelishi bilan izoxlanadi; ilmiy yangilikning amaliyotga joriy qilinishi: ilmiy natijalar sog‘liqni saqlash amaliyotiga, jumladan, Buxoro viloyat ko‘p tarmoqli tibbiyot markazi, Kogon shahar tibbiyot birlashmasi va Surxondaryo viloyati ko‘p tarmoqli tibbiyot markazi laboratoriyalari amaliy faoliyatiga joriy kilingan (Sog‘liqni saqlash vazirligining 2022 yil 18 noyabrdagi 8n-z/617-sonli ma’lumotnomasi); ilmiy yangilikning ijtimoiy samaradorligi quyidagilardan iborat: yoshlar orasida ichak disbiozi rivojlanishiga sabab bo‘luvchi omillarni aniqlash taktikasini qo‘llash kasalxonada davolanish davomiyligini qisqartiradi xamda asoratlarini kamaytirishga imkon yaratadi, profilaktikasini to‘g‘ri tashkil qilish orqali yoshlar salomatligini mustahkamlaydi, ular orasida sog‘lom turmush tarzini shakllantiradi va hayot sifatiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. ilmiy yangilikning iqtisodiy samaradorligi quyidagilardan iborat: Buxoro viloyat ko‘p tarmoqli tibbiyot markazi, Kogon shahar tibbiyot birlashmasi va Surxondaryo viloyati ko‘p tarmoqli tibbiyot markazi laboratoriyalarida shuni ko‘rsatdiki, antigen bog‘lovchi limfotsitlar yordamida immunologik skrining qilish usulida erta tashxislash orqali 1 nafar patologiya aniqlangan shaxsning statsionar davolanishi oldi olingan holatda, 1 kun uchun kasalxonaga yotgan o‘rin kuni va byudjetdan sarflangan dorilarga o‘rtacha 208811 so‘m miqdorda, 5 kun uchun 1044405 so‘m miqdorda byudjet mablag‘larini iqtisod qilish imkonini bergan; xulosa: Ergashov Ozodjon Ilhomovichning «Amaliy sog‘lom talabalar salomatligini immunologik skrining orqali baxolash» nomli uslubiy tavsiyanomasi tasdiqlangan (Sog‘liqni saqlash vazirligining 2022 yil 18 noyabrdagi 8n-z/617-sonli ma’lumotnomasi).