Пирназаров Илхом Исламовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақидаги эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи):
“Иссиқхоналарда оптимал микроиқлим шароитларини такомиллаштириш”, 05.09.03–Иссиқлик таъминоти. Вентиляция, кондиционерлаш. Газ таъминоти ва ёритиш ихтисослиги бўйича, (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.2.PhD/Т2956.
Илмий раҳбар: Бобоев Собиржон Муродуллаевич, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат архитектура-қурилиш университетида.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК номи: Самарқанд давлат архитектура-қурилиш университети ҳузуридаги илмий даражалар берувчи PhD.26/27.02.2020.Т.109.01.
Расмий оппонентлар: Узоқов Ғулом Норбоевич, техника фанлари доктори, профессор. Абдуллаев Қулмамат Юсупович, техника фанлари номзоди.
Етакчи ташкилот: Наманган муҳандислик қурилиш институти.
Диссертация йўналиши назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади иссиқхоналарда органик тоза мева-сабзавот маҳсулотларини етиштиришда оптимал микроиқлим шароитини таминлаш мақсадида энергия тежамкор иссиқ ҳаво тарқатувчи ускуналарни яратишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
иссиқхоналардаги микроиқлим шароитини яхшилаш учун тенг тақсимланган тешикли энергия тежамкор ҳаво тарқатувчи қурилмаси ишлаб чиқилган;
айлана тешикли қувурларнинг ўрнатиш қулайлигини ва иссиқхона муҳитида мўлжалланган қўлланилишини синчковлик билан баҳолаш ва қувур ичида ҳавонинг аеродинамик режимларини ўрганган ҳолда иссиқхонада иситиладиган ҳавони тенг тақсимлашга эришилган;
иссиқлик алмашинув жараёнлари асосида иссиқлик миқдорлари ҳаво қувури узунлиги бўйича ҳаво ҳаракати тезлик ва ҳароратининг стационар ва ностационар режимларни математик моделлаштириш асосида аниқланган;
иссиқхоналарда ҳарорат бир даражага фарқ қилганда (t_st,t) бир бирлик юзадан (1 м2) вақт бирлигида (1 сек) узатиладиган иссиқлик миқдорини ифодалайдиган, девор юзаси ва уни ювиб турувчи суюқлик ўртасидаги иссиқлик алмашинувининг интенсивлигини баҳолаш коеффициенти Нютон қонунларидан фойдаланган ҳолда аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Иссиқхоналарда оптимал микроиқлим шароитларини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
таклиф этилган иссиқхоналарда оптимал микроиқлим шароитларини такомиллаштиришдан олинган натижалар Жиззах вилояти Ш.Рашидов туманидаги “ГРЕЕНҲОУСЕ ФРУИЦ” МЧЖ га жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2023 йил 5-январдаги №07/23-9-сонли маълумотномаси). Натижада совиқ иқлим шароитида иссиқхоналарда талаб этиладаган харорат-намлик режимини таъминлаш учун иссиқхонада микроиқлимни яратиб берувчи энергия тежамкор ҳаво тарқатувчи қурилмасининг такомиллаштирилган схемаси ҳамда қуврлар орқали иссиқлик беришда иссиқлик масса алмашинувининг математик модели ишлаб чиқилган;
таклиф этилган иссиқхонани юқори қисмида жойлашган иссиқ ҳавони қувурлар орқали сўриб, иссиқхонани пастки қисми ҳавосига бериладиган иссиқлик миқдорини оширишдан олинган натижалар Жиззах вилояти Зафаробод туманидаги “ЖЎШҚИН СЕРВИС” МЧЖ га жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2023 йил 5-январдаги №07/23-9-сонли маълумотномаси). Натижада иссиқхоналарда ҳар бир гектар майдон учун энергия сарфига кетадиган умумий харажатдан 30-35 млн. сўм иқтисод қилинишига эришилган.