Sayt test rejimida ishlamoqda

Салоева Ҳилола Равшан қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар:
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Таҳлилий журналистикада илмий мақоланинг ўрни ва унинг композицион тузилиши”, 10.00.09 – Журналистика (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2020.4.PhD/Fil1479.
Илмий раҳбар: Муратова Нозима Фаҳритдиновна, филология фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон журналистика ва оммавий коммуникациялар университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон журналистика ва оммавий коммуникациялар университети, PhD.03/30.12.2019.Fil.14.01.
Расмий оппонентлар: Саидов Ҳалим Аманович, филология фанлари доктори, профессор; Исмаилова Климентина Фузаиловна, филология фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Миллий университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади таҳлилий журналистикада илмий мақола жанрини назарий жиҳатдан баҳолаш ва илмий мақолани замонавий талаблар даражасида расмийлаштириш бўйича амалий таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:  
“илмий мақола” тушунчаси илмий дискурснинг бирламчи жанри сифатида конкретлаштирилиб, унинг турлари коммуникатив ва илмий вазифасига қараб ажратилган ҳамда композицияси илмий мақола турларига кўра дифференциалланиши исботланган;
илмий мақоланинг услубий жиҳатларини яхшилаш ва коммуникатив эффектини кучайтиришда академик нутқ услуби талабларига риоя қилиш ҳамда институционал дискурснинг лингвистик ва риторик воситаларини қўллаш зарурати далилланган;
илмий мақоланинг жанр-композицион жиҳатлари ҳамда илмий дискурснинг риторик тузилиши асосида ўтказиладиган техник ва илмий экспертизалар механизмининг такомиллаштирилиши ва уч босқичда автоматлаштирилган дастурлар ёрдамида олиб борилиши туфайли мақолаларни обектив баҳолашдаги самарадорлиги исботланган;
илмий мақолалар сифатини яхшилаш, муаллифларнинг ёзиш кўникмаларини такомиллаштириш ва ноширлик фаоллигини ошириш мақсадида илмий мақолани расмийлаштиришга оид мезонларни халқаро илмий-техник маълумотлар базалари таркибидаги журналларнинг илмий мақолалар ва улар компонентларига қўйиладиган талабларга мос равишда ишлаб чиқиш зарурати асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг амалиётга жорий этилиши. Таҳлилий журналистикада илмий мақоланинг ўрни ва унинг композицион тузилишини тадқиқ қилиш юзасидан олинган илмий натижалар асосида:
илмий мақолалар сифатини яхшилаш, муаллифларнинг ёзиш кўникмаларини такомиллаштириш ва нашр фаоллигини ошириш билан богʻлиқ тадқиқот натижаларидан “Ўзбекистон божхона ахборотномаси” журналида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлиги ҳузуридаги Божхона қўмитасининг Божхона институти “Ўзбекистон божхона ахборотномаси” журнали таҳририятининг 2023-йил 23-февралдаги 15/25-23-0010-сон маълумотномаси). Натижада халқаро илмий-техник маълумотлар базалари талаблари асосида ишлаб чиқилган илмий мақолаларни тайёрлаш ва расмийлаштиришга оид талаблар журналга татбиқ қилинган, муаллифларга илмий мақоланинг таркибий қисмлари – сарлавҳа, аннотация, калит сўзлар, асосий матн ва фойдаланилган адабиётлар рўйхатини расмийлаштиришга оид кўрсатмалар берилган;
илмий журналларга тақдим этилаётган илмий мақолалар жанри ва турларини назарий жиҳатдан ўрганиш, муаллифлар томонидан мақола ёзишда йўл қўйилаётган асосий камчиликларни аниқлаш мақсадида ўтказилган тадқиқот натижаларидан “Илм-фан ва инновацион ривожланиш” илмий журналида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Инновацион ривожланиш агентлигининг “Инновацион ривожланиш нашриёт-матбаа уйи” давлат унитар корхонаси “Илм-фан ва инновацион ривожланиш” илмий журнали таҳририятининг 2023-йил 24-февралдаги 13-сон маълумотномаси). Ушбу материаллар илмий мақолалар ёзишда қатор қийинчиликларга дуч келаётган докторантлар, мустақил тадқиқотчилар, ассистентлар, магистратура ва бакалавриат босқичларида таҳсил олаётган талабаларга методик жиҳатдан ёрдам берган;
илмий мақоланинг услубий жиҳатларини яхшилаш мақсадида институционал дискурснинг лингвистик ва риторик воситаларини қўллашга оид назарий ҳамда илмий мақолаларни тайёрлаш ва талаб даражасида расмийлаштиришга оид амалий хулосалардан “Криминология ва жиноий одил судлов” илмий журналини халқаро стандартлар даражасида тайёрлашда фойдаланилган (Тошкент давлат юридик университетининг “Криминология ва жиноий одил судлов” журнали таҳририятининг 2023-йил 18-апрелдаги 7/1517-19-01-сон маълумотномаси). Натижада ҳар бир мақоланинг  услубий хусусиятлари ўрганилган; экспертларга хулосаларни қайд этишлари учун халқаро баҳолаш мезонлари асосидаги тавсиялар махсус жадвал кўринишида берилган; таҳририят ходимларига мақолаларни плагиатга текширишда “Турнитин” дастуридан фойдаланиш, ҳар бир мақолани Миcрософт Оффиcе Wорд матн муҳарриридаги махсус дастурда (рецензирование) таҳрир қилиш ва адабиётлар рўйхати – библиографик манбалар билан ишлаш функсияси ўргатилган; илмий мақолаларни тайёрлаш ва расмийлаштиришга оид илмий мақолаларга қўйиладиган талаблар “Криминология ва жиноий одил судлов” журналига жорий этилган;
илмий мақоланинг жанр-композицион жиҳатлари ҳамда илмий дискурснинг риторик тузилиши таҳлили асосида ўтказиладиган техник ва илмий экспертизалар механизмига доир умумлашма хулосалардан “Ўзбекистонда олий таълим” журнали таҳририятида фойдаланилган; экспертлар ўз хулосаларини қайд этишлари учун халқаро баҳолаш мезонлари асосида ишлаб чиқилган махсус жадвал иш жараёнига татбиқ этилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ҳузуридаги Олий таълимни ривожлантириш тадқиқотлари ва илгʻор технологияларни татбиқ этиш марказининг “Ўзбекистонда олий таълим” журнали таҳририятининг 2023-йил 10-июлдаги 02/1-02/4-71-сон маълумотномаси). Натижада таҳририятга тақдим этилаётган мақолаларни саралаш жараёнининг самарадорлиги ошган; жадвал экспертларга юборилгандан сўнг халқаро стандартларга жавоб бермайдиган ҳамда талаблар даражасида ёзилмаган мақолалар рад этила бошланган; илмий мақолаларда йўл қўйилган камчиликлар бандма-банд кўрсатилиб, хулосалар берилган, шунингдек, мақолаларни кўриб чиқиш муддати қисқарган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish