Режепбаев Жўшқин Эгамбергеновичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Қорақалпоғистон Республикаси шароитидаги ёш бузоқлар А ва Д- гиповитаминозларида янги поливитаминли препаратларни қўллаш самарадорлиги”, 16.00.04–Ветеринария фармакологияси ва токсикологияси. Ветеринария санитарияси, экологияси, зоогигиенаси ва ветеринар-санитария экспертизаси (ветеринария фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.1.PhD/В123
Илмий раҳбар: Фарманов Низам, ветеринария фанлари номзоди, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат ветеринария медитсинаси, чорвачилик ва биотехнологиялар университети Нукус филиали.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат ветеринария медитсинаси, чорвачилик ва биотехнологиялар университети, DSc.06/30.12.2019.В.12.01.
Расмий оппонентлар: Салимов Юнус, ветеринария фанлари доктори, профессор; Юлдошев Соатбой Жиянбоевич, тиббиёт фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Ветеринария илмий - тадқиқот институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Бузоқлар А- ва Д- гиповитаминозларида янги поливитаминли препаратларнинг таъсирини фармакотерапевтик жиҳатдан баҳолаш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Қорақалпогʻистон Республикаси қорамолчилик хўжаликлари шароитидаги бузоқларда А- ва Д- гиповитаминозларнинг этиолгиясида уларга бериладиган увиз сутидаги ретинол миқдорининг меъёрга нисбатан ўртача 0,42 мкг% га, токоферолни 0,5 мкг% га, умумий калъсийни 7 мг% га камлиги илмий асосланган;
Бузоқларнинг А- ва Д- гиповитаминозларида ТРИВИТАМИКС препаратининг қўлланилиши назорат гуруҳига нисбатан пулс (129,3±2,32 ва 115±5,43) ва нафас (29,6±2,75 ва 35,6±1,77) ҳамда тана ҳароратининг (39,3±2,15 ва 39,5±2,82 ºC) физиологик ме'ёрлар даражасида яҳшиланишига, тана вазнининг 15,5 ва 14,3 кг га ошишига олиб келиши аниқланган;
ТРИВИТАМИКС препарати оқ сичқонларга 0,6 мл/бош дозада қўлланилганда заҳарланиш ва ўлим ҳолатлари кузатилмаганлиги аниқланган;
ТРИВИТАМИКС препаратининг бузоқлар А- ва Д- гиповитаминозларида қўлланилиши қондаги гемоглобин миқдорини назоратга нисбатан 23,63 ва 22,3 % га, глюкозани 48,8 ва 7,9 % га, қон зардобидаги умумий оқсилни 30,57 ва 26,44 % га, ретинолни 60 % га ошиши, ишқорий фосфатаза ферменти фаоллигини 51,3 % га камайиши илмий асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Қорақалпогʻистон Республикаси шароитидаги ёш бузоқлар А- ва Д- гиповитаминозларида янги поливитаминли препаратларни қўллаш самарадорлиги бўйича олиб борилган илмий тадқиқот натижалари асосида:
«Қорақалпогʻистон Республикаси шароитидаги ёш бузоқлар А- ва Д- гиповитаминозларида янги поливитаминли препаратларни қўллаш самарадорлиги бўйича тавсиялар» тасдиқланган, ветеринария амалиётига жорий этилган (Қорақалпогʻистон Республикаси ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитасининг 2024 йил 02 февралдаги 33/01-05-119-сон маълумотномаси). Ушбу тавсияларни қўллаш ҳисобига ёш бузоқларни А- ва Д- гиповитаминозларни даволаш ва олдини олишда юқори самарадорликка эришилган;
Ёш бузоқларда А- ва Д- гиповитаминозларни даволашда ТРИВИТАМИКС препаратидан ҳар бир бошга, 7 кунда бир марта 3 мл дан увиз сути ва сутга аралаштирилган ҳолда қўллашга асосланган даволаш усули Қорақалпогʻистон Республикаси шароитидаги қорамолчилик фермер хўжаликларига жорий қилинган (Қорақалпогʻистон Республикаси ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитасининг 2024 йил 02 февралдаги 33/01-05-119-сон маълумотномаси). Ушбу даволаш усули энг самарали усул эканлиги аниқланиб, ҳар бир бузоқ ҳисобига ўртача 1095730,8 сўмдан иқтисодий самара олиш имконини беради ва бунда харажатлар қоплами 5,24 сўмни ташкил этган;
Ёш бузоқларда А- ва Д- гиповитаминозларнинг олдини олишда ТРИВИТАМИКС препаратидан ҳар бир бошга, 7 кунда бир марта, 1-ойлигигача 3 мл дан увиз сути ва сутга аралаштирилган ҳолда ичириш, 2-ойлигида 1,5 мл ва 3-ойлигида 2 мл дан мускул орасига юборишга асосланган олдини олиш усули Қорақалпогʻистон Республикаси шароитидаги қорамолчилик фермер хўжаликларига жорий қилинган (Қорақалпогʻистон Республикаси ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитасининг 2024 йил 02 февралдаги 33/01-05-119-сон маълумотномаси). Ушбу олдини олиш усулининг самарадорлиги юқори бўлиб бузоқларнинг кунлик тана вазнининг ўсиш фарқи назоратга нисбатан 56,75% (3,25 ўрнига 15,5 кг) ни ташкил этган.