Азимова Нодирабегим Мухамеджан қизи
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Инклюзив таълим шароитида эшитишида нуқсони бўлган ўқувчиларнинг ўқиш кўникмаларини шакллантириш технологияси”, 13.00.03 - Махсус педагогика (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.2.PhD/Ped5291.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика университети.
Илмий раҳбар: Якубжанова Дилобар Батировна, педагогика фанлари доктори (DSc), профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, DSc.03/30.01.2020.Ped.26.01.
Расмий оппонентлар: Ҳакимова Муҳаббат Файзиевна, педагогика фанлари доктори, профессор; Турғунбоев Сирожиддин Фахриддинович, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот:  Чирчиқ давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади инклюзив таълим шароитида эшитишида нуқсони бўлган ўқувчиларнинг ўқиш кўникмаларини шакллантириш технологияларини такомиллаштириш бўйича тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
инклюзив таълим шароитида эшитишида нуқсони бўлган ўқувчиларнинг ўқиш  кўникмаларини  шакллантиришнинг дидактик имкониятлари психологик-педагогик хусусиятларни таҳлил қилиш натижадорлигини таъминлашнинг ижодий-фаол технологик инфратузилмасини шакллантириш  ҳамда ўқитишда комплекс, тизимли, индивидуал ва коррексион ёндашувларнинг яхлит интегративлигини босқичма-босқич таъминлаш асосида аниқлаштирилган;
инклюзив таълим шароитида эшитишида нуқсони бўлган ўқувчиларнинг ўқиш  кўникмаларини  шакллантириш модели матнни қайта ҳикоя қилиш, талаффуз равонлиги, ўқиш  тезлиги, ифодалилиги,  вариатив вазифаларнинг мақсадли-диагностик ва амалий-рефлексив блоклардан иборат тузилма  мазмунининг уйғунлашувини мақсадли-иерархик ривожлантириш асосида такомиллаштирилган;
инклюзив таълим шароитида эшитишда нуқсони бўлган ўқувчиларнинг ўқиш  кўникмаларини  шакллантириш технологияси фанга бўлган қизиқиш ва мотивацияни ошириш, индивидуал имкониятларни намоён қилишни таъминлайдиган  “Чизиб кўр-чи”, “Қара, ўйна ва гапир”, “Изқувар”, “Тугаллаш”, “Сўзни чақир”, “Ичини ташқарисига” “Ақлий харита”  коррексион-ривожлантирувчи технологиялар дидактик мазмунини талим мақсадларига идиентив мослаштириш асосида такомиллаштирилган;
инклюзив таълим шароитида эшитишида нуқсони бўлган ўқувчиларнинг ўқиш кўникмаларини шакллантириш самарадорлигини аниқлаш мезонлари ўқув жараёни субектларининг ҳамкорликдаги  фаолият натижадорлиги ва давомийлигини таъминлашга қаратилган дидактик вазифаларни самарали бажарилиш ҳамда ўқитиш воситаларидан рационал фойдаланиш имкониятларини комплекс интеграциялаш асосида такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Инклюзив таълим шароитида эшитишида нуқсони бўлган ўқувчиларнинг ўқиш кўникмаларини шакллантириш технологиясини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
инклюзив таълим шароитида эшитишида нуқсони бўлган ўқувчиларнинг ўқиш  кўникмаларини  шакллантиришнинг дидактик имкониятлари психологик-педагогик хусусиятларни таҳлил қилиш натижадорлигини таъминлашнинг ижодий-фаол технологик инфратузилмасини шакллантириш  ҳамда ўқитишда комплекс, тизимли, индивидуал ва коррексион ёндашувларнинг яхлит интегративлигини босқичма-босқич таъминлаш асосида аниқлаштиришга оид тавсиялар “Инклюзив таълим ва госпитал педагогика (рус тилида)” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Тошкент давлат педагогика университети Кенгашининг 2024-йил 30-майдаги 10/4.1-сон қарори асосида берилган 2024/214У-325-сон нашр рухсатномаси). Натижада, инклюзив таълим шароитида эшитишида нуқсони бўлган ўқувчиларнинг ўқиш кўникмаларини шакллантиришнинг дидактик имкониятларини аниқлаш учун шароит яратилган;
инклюзив таълим шароитида эшитишида нуқсони бўлган ўқувчиларнинг ўқиш  кўникмаларини  шакллантириш модели матнни қайта ҳикоя қилиш, талаффуз равонлиги, ўқиш  тезлиги, ифодалилиги,  вариатив вазифаларнинг мақсадли-диагностик ва амалий-рефлексив блоклардан иборат тузилма  мазмунининг уйғунлашувини мақсадли-иерархик ривожлантириш асосида такомиллаштириш бўйича таклифлар “Инклюзив таълим ва госпитал педагогика (рус тилида)” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Тошкент давлат педагогика университети Кенгашининг 2024-йил 30-майдаги 10/4.1-сон қарори асосида берилган 2024/214У-325-сон нашр рухсатномаси). Натижада, ўқувчиларнинг ўқиш кўникмаларини шакллантириш технологияси самарадорлигини оширишга эришилган;
инклюзив таълим шароитида эшитишда нуқсони бўлган ўқувчиларнинг ўқиш  кўникмаларини  шакллантириш технологияси фанга бўлган қизиқиш ва мотивацияни ошириш, индивидуал имкониятларни намоён қилишни таъминлайдиган  “Чизиб кўр-чи”, “Қара, ўйна ва гапир”, “Изқувар”, “Тугаллаш”, “Сўзни чақир”, “Ичини ташқарисига” “Ақлий харита”  коррексион-ривожлантирувчи технологиялар дидактик мазмунини талим мақсадларига идиентив мослаштириш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар “Инклюзив таълим ва госпитал педагогика (рус тилида)” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Тошкент давлат педагогика университети Кенгашининг 2024-йил 30-майдаги 10/4.1-сон қарори асосида берилган 2024/214У-325-сон нашр рухсатномаси). Натижада, инклюзив таълим шароитида эшитишида нуқсони бўлган ўқувчиларнинг ўқиш кўникмаларини шакллантириш технологияси самарадорлигини оширишга эришилган;
инклюзив таълим шароитида эшитишида нуқсони бўлган ўқувчиларнинг ўқиш кўникмаларини шакллантириш самарадорлигини аниқлаш мезонлари ўқув жараёни субектларининг ҳамкорликдаги  фаолият натижадорлиги ва давомийлигини таъминлашга қаратилган дидактик вазифаларни самарали бажарилиш ҳамда ўқитиш воситаларидан рационал фойдаланиш имкониятларини комплекс интеграциялаш асосида такомиллаштириш бўйича тавсиялар “Инклюзив таълим ва госпитал педагогика (рус тилида)” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Тошкент давлат педагогика университети Кенгашининг 2024-йил 30-майдаги 10/4.1-сон қарори асосида берилган 2024/214У-325-сон нашр рухсатномаси). Натижада, инклюзив таълим шароитида эшитишида нуқсони бўлган ўқувчиларнинг ўқиш кўникмалари шаклланганлик даражасини аниқлаш имкониятлари кенгайтирилган.