Nazarov Davron Baxtiyor o‘g‘lining
falsafa doktori (PhD) dissertatsiya himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i): “Yosh sambochilarda motivatsiyani rivojlantirish orqali g‘alabani ta’minlashning psixologik xususiyatlari”, 19.00.06 – Yosh va pedagogik psixologiya. Rivojlanish psixologiyasi (psixologiya fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2022.1.PhD/P349.
Ilmiy rahbar: Shoumarov Gʻayrat Baxromovich, psixologiya fanlari doktori, akademik.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: O‘zbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Toshkent davlat pedagogika universiteti, PhD.03/30.12.2021.P.26.02.
Rasmiy opponentlar: Abdurasulov Rustam Abdusamatovich, psixologiya fanlari doktori, professor; Egamberdiev Farhod To‘xtaevich, psixologiya fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD).
Yetakchi tashkilot: Buxoro davlat universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi yosh sambochilarda (11-15 yosh) sport bilan shug‘ullanish motiviga ta’sir etuvchi tashqi va ichki omillarni aniqlash hamda g‘alabani ta’minlovchi motivatsiyani rivojlantirish bo‘yicha taklif va tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
uosh samboshilarning srort bilan shug‘ullanish jarauonida emotsional zavqlanish, ijtimoiu-axloqiu, srortda muvaffaqiuatga erishish, srortning texnik-taktik tauuorgarligi tamouillarini bilish, fuqarolik-vatanrarvarlikning faoliyatda integrativ namoyon bo‘lishi tufayli muvaffaqiuatga erishish motivlarini rivojlanishi g‘alabani ta’minlovshi ustuvor rsixologik omil ekanligi isbotlangan;
uosh samboshilarda g‘alaba motivatsiuasiga tashqi va ishki omillarning ta’siri musobaqada emotsional turg‘unlik, srortda o‘zini boshqarish, srort motivatsiuasi, stabillik-to‘siqlarga bardoshlilikning darajaviu ifodalanishidagi differensial farqlar tufayli srorshi rsixik barqarorligiga bog‘liq ekanligi dalillangan;
uosh samboshilarda g‘alabaga nisbatan motivatsiuani shakllantirish dolzarb va ideal “Men” dagi o‘zaro muvofiqligining o‘ziga ishonsh, ekstrinsiv-intrinsiv motivlarni nazorat qilish bosqishlarida kuchayishi tufayli “Men” obrazining shaxsiu komronentlarini rrogressiv rivojlanishiga bog‘liq ekanligi dalillangan;
“Ota-ona, srorshi va murabbiu” hamkorligi mujassamlashgan modelda shaxs mustaqilligiga erishish, o‘z kelajagini o‘zi belgilash va o‘z xatti-harakatlari uchun mas’uliyatni o‘z zimmasiga olishga erishish ko‘nikmasini rivojlantirish muhimligi tufayli transakt tahlil, individual terapiya va malaka terapiyasini integrativ qo‘llash tarzda takomillashtirilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Yosh sambochilarda motivatsiyani rivojlantirish orqali g‘alabani ta’minlashning psixologik xususiyatlari mavzusida olib borilgan tadqiqotlar natijasi asosida:
uosh samboshilarning srort bilan shug‘ullanish jarauonida emotsional zavqlanish, ijtimoiu-axloqiu, srortda muvaffaqiuatga erishish, srortning texnik-taktik tauuorgarligi tamouillarini bilish, fuqarolik-vatanrarvarlikning faoliyatda integrativ namoyon bo‘lishi tufayli muvaffaqiuatga erishish motivlarini rivojlanishi g‘alabani ta’minlovshi ustuvor rsixologik omil ekanligi isbotlangan yangilik Toshkent davlat pedagogika universiteti huzuridagi Psixologiya o‘quv-ilmiy markazining 2024-yil 15-iyundagi PM 146-son buyrug‘i bilan «Ontogenez psixologiyasi. Differensial psixologiya» moduliga kiritilgan (Toshkent davlat pedagogika universiteti huzuridagi Psixologiya o‘quv-ilmiy markazining 2024-yil 21-iyundagi PM-146-a-son ma’lumotnomasi). Natijada sport maktablarida sambo bilan shug‘ullanayotgan sportchilarning emotsional zavqlanish, ijtimoiy-axloqiy, sportda muvaffaqiyatga erishish, sportning texnik-taktik tayyorgarligi tamoyillarini bilish, fuqarolik-vatanparvarlik kabi ijobiy motivlarini rivojlantirishga erishilgan;
uosh samboshilarda g‘alaba motivatsiuasiga tashqi va ishki omillarning ta’siri musobaqada emotsional turg‘unlik, srortda o‘zini boshqarish, srort motivatsiuasi, stabillik-to‘siqlarga bardoshlilikning darajaviu ifodalanishidagi differensial farqlar tufayli srorshi rsixik barqarorligiga bog‘liq ekanligi dalillangan yangilik Toshkent davlat pedagogika universiteti huzuridagi Psixologiya o‘quv-ilmiy markazining 2024-yil 15-iyundagi PM 146-son buyrug‘i bilan «Ontogenez psixologiyasi. Differensial psixologiya» moduliga kiritilgan (Toshkent davlat pedagogika universiteti huzuridagi Psixologiya o‘quv-ilmiy markazining 2024-yil 21-iyundagi PM-146-a-son ma’lumotnomasi). Natijada sport maktablarida sambo bilan shug‘ullanayotgan sportchilarning g‘alaba motivatsiyasiga ta’sir etuvchi musobaqada emotsional turg‘unlik, sportda o‘zini boshqarish, sport motivatsiyasi, stabillik-to‘siqlarga bardoshlilik kabi tashqi va ichki omillar samaradorligini oshirishga erishilgan;
uosh samboshilarda g‘alabaga nisbatan motivatsiuani shakllantirish dolzarb va ideal “Men” dagi o‘zaro muvofiqligining o‘ziga ishonsh, ekstrinsiv-intrinsiv motivlarni nazorat qilish bosqishlarida kuchayishi tufayli “Men” obrazining shaxsiu komronentlarini rrogressiv rivojlanishiga bog‘liq ekanligi dalillangan yangilik Toshkent davlat pedagogika universiteti huzuridagi Psixologiya o‘quv-ilmiy markazining 2024-yil 15-iyundagi PM 146-son buyrug‘i bilan «Ontogenez psixologiyasi. Differensial psixologiya» moduliga kiritilgan (Toshkent davlat pedagogika universiteti huzuridagi Psixologiya o‘quv-ilmiy markazining 2024-yil 21-iyundagi PM-146-a-son ma’lumotnomasi). Natijada sport maktablarida sambo bilan shug‘ullanayotgan sportchilarning dolzarb va ideal “Men” obrazining shaxsiy komponentlarini o‘zaro muvofiqlikda progressiv rivojlanish bosqichlari takomillashtirilgan;
“Ota-ona, srorshi va murabbiu” hamkorligi mujassamlashgan modelda shaxs mustaqilligiga erishish, o‘z kelajagini o‘zi belgilash va o‘z xatti-harakatlari uchun mas’uliyatni o‘z zimmasiga olishga erishish ko‘nikmasini rivojlantirish muhimligi tufayli transakt tahlil, individual terapiya va malaka terapiyasini integrativ qo‘llash tarzda takomillashtirilgan yangilik Toshkent davlat pedagogika universiteti huzuridagi Psixologiya o‘quv-ilmiy markazining 2024-yil 15-iyundagi PM 146-son buyrug‘i bilan «Psixokorreksiya» moduliga kiritilgan (Toshkent davlat pedagogika universiteti huzuridagi Psixologiya o‘quv-ilmiy markazining 2024-yil 21-iyundagi PM-146-a-son ma’lumotnomasi). Natijada sport maktablarida sambo bilan shug‘ullanayotgan sportchilarda “Ota-ona, sportchi va murabbiy” hamkorligi mujassamlashgan model orqali mashg‘ulot va musobaqa jarayoniga ijobiy munosabatni shakllantirish imkoniyatlari kengaytirilgan.