Отарова Турсингул Жеткербай қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри: «Ҳозирги қорақалпоқ шеъриятида бадиий сўз ва унинг образлиги (А.Ажиниязов ва Т.Сарсенбаев ижоди мисолида)», 10.00.12 – «Қорақалпоқ адабиёти» (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В.2020.2.PhD/Fil1251.
Илмий раҳбарининг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Бекбергенова Зияда Утеповна, филология фанлари доктори (DSc), профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қорақалпоқ давлат университети, DSc.03/30.04.2021.Fil.20.01
Расмий оппонентларнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Жаримбетов Қурбанбай Қудайназарович, филология фанлари доктори, профессор, Матимов Кошкарбай Генжебаевич, филология фанлари философия доктори (PhD).
Етакчи ташкилот номи: Урганч давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ҳозирги қорақалпоқ шеъриятида сўз ва образлилик муаммосини А.Ажиниязов ва Т.Сарсенбаевларнинг сўз қўллаш, образ яратиш маҳорати каби масалалар асосида поетик изланишларини аниқласдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:    
А.Ажиниязов ва Т.Сарсенбаев шеъриятини ғоявий-тематик жиҳатдан жилвалантиришда ижтимоий ҳаётни, инсон тақдири, давр нафаси, табиат манзараларини тасвирлашда ўзига хос, халқимиз психологияси, миллий характер, лирик қаҳрамоннинг ички  кечинмаларини бадиий ифодалашдаги ижодий маҳорати, новаторлиги ва поетик индивидуал хусусиятлари аниқланган;
шеърий жанр ва шаклларда сўз ва образлилик ёрдамида ҳар битта сўзга поетик маъно юклаш орқали инсонларни ватанпарварликга, яхшиликга, эзгуликга, одамийликга, ҳалолликга, покликга, вафодорликга ундовчи ғояларнининг очилишидаги моҳияти ҳамда асар мазмунининг эмоционал таъсирчанлигини орттиришдаги бадиий-эстетик аҳамияти ойдинлаштирилган;
шоирлар лирикасида сўз ва образлилик уйғунлигини таъминлашда портрет, пейзаж,  бадиий деталлар орқали тасвир ва тасаввур яхлитлигининг эстетик хизмати, шунингдек, ижодкорлар томонидан танланган сўз ва ибораларнинг муштараклиги, поетик шакл ва рамзлар каби бадиий сўзнинг такомилига хизмат қилувчи жиҳатлари очиб берилган;
А.Ажиниязов ва Т.Сарсенбаев шеъриятида истиоралар асар тилида сўз ва образлиликни таъминлаш, лирик қаҳрамон кечинмаларини китобхон қалбига кўчиришдаги таъсирчанликни вужудга келтириши, шунингдек, услубий шакллар тақозосига кўра руҳий ҳолат ва омилларни қиёслаш ёки зиддиятли муносабатлар содир этишда бадиий-эстетик вазифа бажариши асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ҳозирги қорақалпоқ шеъриятида бадиий сўз ва образлик масаласи А.Ажиниязов ва Т.Сарсенбаевлар ижоди мисолида ўрганиш жараёнида олинган илмий натижалар асосида:
А.Ажиниязов ва Т.Сарсенбаев ижодида сўз ва образлилик масаласини очиб беришда шоирларнинг Ватан, муҳаббат, дўстлик, халқлар дўстлиги, дидактик, фалсафий мавзулар мазмунини ёритишда, образ яратишда, детал танлашдаги индивидуал хусусиятлари, бадиий тасвирий воситалардан фойдаланишдаги ўзига хос бадиий-эстетик аҳамиятининг асослаб берилиши бўйича келтирилган илмий хулосалардан Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлими, Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институти томонидан 2017-2020-йилларда бажарилган ФА-Ф-1-005 “Қорақалпоқ фолклоршунослиги ва адабиётшунослиги тарихини ўрганиш” мавзусидаги лойиҳасини амалга оширишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлими, Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институтининг 2023-йил 21-декабрдаги 494/1-сон маълумотномаси). Натижада, сўз санъати соҳиблари асарларининг жанр ва шаклий хусусиятлари, поетик ўзига хослигини асослашда олинган илмий хулосалардан манба сифатида фойдаланилган;
қорақалпоқ шоирларнинг шеърий асарларида бадиий сўзнинг ифодаланиш  табиатидан келиб чиқиб, образ яратишдаги, поетик манзара, бадиий деталластиришдаги ижодкорларнинг бадиий воситалар ёрдамида ифодалашга
эришишини ўрганиш асосида олинган илмий хулосалардан Қорақалпоғистон
Республикаси Телерадиокомпаниясининг “Адабиёт бўстони”, “Адабий портрет”, “Адабиёт ва давр”, “Мерос” маданий-маърифий эшиттиришларида; Қорақалпоғистон телеканалининг “Ассалом Қорақалпоғистон” мавзусидаги радиоешиттиришлари ссенарийларини тайёрлашда қўлланилган (Қорақалпоғистон телерадиокомпаниясининг 2023-йил 22-февралдаги 05-22/103-сон маълумотномаси). Натижада, қорақалпоқ шоирлари шеърларида бадиий сўз ва образлилик масаласи моҳияти кенг жамоатчиликка тарғибот-ташвиқот қилиниши таъминланган;
қорақалпоқ шеъриятида сўз ва унинг бадиий вазифаси, шоирлар ижодида қўлланилган тасвирий воситалардан фойдаланишдаги маҳорати ва А.Ажиниязов ва Т.Сарсенбаев ижодидаги жанр ва шаклларда ифодаланган ғоявий –тематик хусусиятларни ёритишдаги бадиий услубий изланишлари бўйича олинган назарий натижалардан Қорақалпоғистон Ёзувчилар уюшмасининг ёш ижодкорларга бағишланган семинарларда ва маҳорат дарсларини ўтишда фойдаланилган (Қорақалпоғистон Ёзувчилар уюшмаси 2023-йил 23-февралдаги 30-сон маълумотномаси). Натижада, ёш-ҳаваскор шоирларнинг шеъриятда сўз ва образлилик ҳамда бадиий идрок масалалари юзасидан тушунчалари, ижодий маҳорати оширирилишига эришилган.