Шоимқулов Асрор Абдунабиевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): Темир йўл транспорти обектлари бошқарув ва диагностика тизимлари учун вибрацияларни ўлчовчи индуксион ўзгартиргичлар, 05.01 .06 - Ҳисоблаш техникаси ва бошқарув тизимларининг элементлари ва қурилмалари (техника фанлари).
Диссертация мавзуси роъйхатга олинган рақам: № B2024.1.PhD/Т3379
Илмий раҳбар: Амиров Султон Файзуллаевич, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат транспорт университети.
ИК фаолият коърсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат транспорт университети ҳузуридаги DSc.15/31.08.2022.Т.73.07 рақамли Илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Сиддиқов Илҳомжон Ҳакимович, техника фанлари доктори, профессор; Халиков Содиқжон Салихжанович, техника фанлари номзоди, доцент
Етакчи ташкилот: Ислом Каримов номидаги Тошкент давлат техника университети.
II. Тадқиқотнинг мақсади: турли йўналишларда чизиқли ва бурама вибрация тебранишларини юқори сезгирликда ўлчай оладиган ҳамда частота диапазони кенг ва чизиқли ўзгартириш характеристикаларига эга бўлган индуксион ўзгартиргичларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
инерсион элементни ўзаро перпендикуляр жойлашган тўртта сектордан иборат ва унинг иккита ёндош сектори массаларини қолган иккита ёндош сектори массаларидан фарқли қилиб ясаш орқали турли йўналишларда чизиқли ва бурама вибрасияларни юқори сезгирликда ўлчовчи индуксион ўзгартиргичнинг конструксияси ишлаб чиқилган;
инерсион элементни ўзаро диаметрал иккита магнит ўтказгичли ва турли массали сектор кўринишида ясаш ҳамда уни горизонтал ва вертикал ўқлари оралигʻида жойлаштириш орқали турли йўналишларда чизиқли ва бурама вибрасияларни юқори сезгирликда ўлчовчи ҳамда инерсион элементининг массаси кичик бўлган индуксион ўзгартиргичнинг конструксияси ишлаб чиқилган;
яратилган индуксион вибрасия ўзгартиргичлари инерсион элементининг ўзаро перпендикуляр жойлашган тўртта қутб наконечниклари ҳолатини ўзгартиргичга берилган тезланиш таъсирида ўзгаришини аниқлаш имконини берувчи математик моделлари инерсион элементга таъсир этувчи кучлар мувозанати асосида ишлаб чиқилган
яратилган индуксион вибрасия ўзгартиргичларининг динамик характеристикаларини тадқиқ этиш жараёнини соддалаштириш ва улардаги турли физик табиатли занжирлар ўзаро таъсирини инобатга олиш имкониятини берувчи параметрик структура схемалари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Вибрация параметрларини ўлчовчи янги индуксион ўзгартиргичларни ишлаб чиқиш бўйича олинган натржалар асосида: индуксион вибрация ўзгартиргич қурилмаси учун Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳузуридаги “Интеллектуал мулк маркази” давлат муассасасидан ихтирога патент олинган (№ИАП 7661; 2024й.). Натижада, турли йўналишларда чизиқли ва бурама вибрация тебранишларини юқори сезгирликда ўлчай оладиган ҳамда частота диапазони кенг ва чизиқли ўзгартириш характеристикасига эга бўлган индуксион ўзгартиргич қурилмаси яратилган;
турли йўналишларда чизиқли ва бурама вибрация тебранишларини юқори сезгирликда ўлчай оладиган ҳамда частота диапазони кенг ва чизиқли ўзгартириш тавсифларига эга бўлган янги индуксион ўзгартиргич қурилмаси “Ўзбекистон темир йўллари” АЖ га қарашли “Ўзбекистон” локомотив депосида тепловозлар дизел-генераторларини функсионал диагностика қилиш ва уларда пайдо бўладиган турли нуқсонларни ўз вақтида аниқлаш мақсадида қўлланилган (“Ўзбекистон темир йўллари” Ажнинг 2023 йил 01 майдаги 0л/л355-23 - сон маълумотномаси). Натижада, қурилмадан олинган юқори аниқликдаги маълумот асосида дизел тирсакли валлари ва тортув генераторлари подшипниклари ҳолатини назорат қилиш ҳамда уларда пайдо бўладиган носозликларни ўз вақтида аниқлаш орқали дизел-генераторлари эҳтиёт қисмларининг ишлаш муддатларини узайтириш имконини берган.