Sayt test rejimida ishlamoqda

Рахматов Эркин Абдиҳафизовичнинг
техника фанлари доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Нефт-газ технологик ва транспортлаш воситаларининг эксплуатацион ишончлилигини оширишнинг илмий-технологик асослари», 05.02.01- «Машинасозликда материалшунослик. Қуймачилик. Металларга термик ва босим остида ишлов бериш. Қора, рангли ва ноёб металлар металлургияси» (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.3.DSc/Т667
Илмий маслахатчининг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Зиямухамедова Умида Алижоновна, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Иқтисодиёт ва педагогика университети нодавлат таълим муассасаси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат транспорт университети, DSc.15/27.02.2020.Т.73.02.
Расмий оппонентларнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони:
1. Хасанов Абдирашид Салиевич - “Олмалиқ КМК” АЖ бош мухандиснинг илм-фан бўйича ўринбосари, профессор, техника фанлари доктори;
2. Адилова Зиёда Гафуржановна - Тошкент давлат транспорт университети профессор профессори, техника фанлари доктори (DSc);
3. Гадамов Дурдимурад Гурбанович – Туркманистон халқаро илмий- технологик парки директори, профессор, кимё фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Фарғона политехника институти.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: маҳаллий хомашёлар асосида нефт ва газ саноати техологик жихозлари учун модификацияланган гетерокомпозитлардан материаллар ва қопламалар ишлаб чиқишнинг илмий-технологик асосларини яратишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
илк бор реактопласт боғловчи компаунд эпоксид смоласи (ЭДК-20) ва термопласт боғловчи полиетилен (ЙЗПЕ)лар асосидаги гетерокомпозитларнинг таркибини яратишда фазалараро содир бўладиган структуравий ҳодисаларнинг назарий қонуниятларига гетерокомпозитнинг эксплуатацион ишончлилиги, коррозияга чидамлилиги, деформацион ва мустаҳкамлик хоссалари боғликлиги Wиллиам-Ландел-Ферри (WЛФ) супперпозицияси нуқтайи назаридан асосланган;
механо-кимёвий модификация усулида АКТ-10 ва АКC-30 каолин тўлдирувчини мусбат ва манфий зарядланган заррачаларни ва углерод сақловчи модификатор ТМнинг функсионал фаол гуруҳлари иштирокида содир бўладиган физик-кимёвий жараёнларни структура ҳосил бўлишига таъсири гетерокомпозитларнинг эксплуатацион ишончлилиги, коррозияга чидамлилиги, деформацион ва мустаҳкамлик хоссалари ошиши билан асосланган;
гетерокомпозитларни механо-кимёвий модификациялаш усулида олишда, структураси шаклланиш жараёнида бир вақтни ўзида иккита фазада кечиши, яъни биринчиси майдалаш ва фаоллаш, иккинчиси кимёвий модификатор ТМни фаол ҳолатига ўтиши структурада полимер боғловчининг тармоқланган макромолекулалари кристалл панжараларига таъсири орқали бориш механизми аниқланган;
илк бор WЛФ суперпозицияси назариясини гетерокомпозит тизимлар учун қўллаш орқали ТМ модификаторининг ЭДК-20 ва ЙЗПЕ асосидаги гетерокомпозитларда аппрет қатламини ҳосил қилиши физик-кимёвий усуллар билан аниқланган;
яратилган гетрокомпозит асосида олинган транспортлаш воситалари конструксияларининг эгилиш қисмларига нефт-газ-эмулсияларидаги қаттиқ заррачаларнинг харакати ва чўкишини таъсири асосида коррозия ва ейилиш жараёни кинетикаси коррозион абразив муҳит модели ишлаб чиқилган;
илк бор механофаоллаштирилган махаллий хомашёлар асосида гетерокомпозит материаллардан нефтгаз технологик жиҳоз ва транспортлаш воситаларининг эксплуатацион ишончлилигини таъминловчи ва ҳимояловчи қопламалар, ҳамда ейилишга ва деформацияга бардош гетерокомпозит материалларнинг таркиби ва олиш технологияси такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: Нефт-газ технологик ва транспортлаш воситаларининг эксплуатацион ишончлилигини оширишнинг илмий-технологик асослари бўйича олинган илмий натижалар асосида:
яратилган гетерокомпозит материалларни олиш ва уларни қўллаш бўйича ишлаб чиқилган техник шарт «ЎЗБЕКНЕФТГАЗ» АЖ «Шўртан нефт ва газ қазиб чиқариш бошқармаси» корхонасида амалиётга жорий этилган («ЎЗБЕКНЕФТГАЗ» АЖ «Шўртан нефт ва газ қазиб чиқариш бошқармаси»нинг 2023-йил 11-майдаги 11/2-1094-сон маʼлумотномаси). Натижада, гетерокомпозит материаллар асосида резервуарлар ва транспортлаш воситаларини ишлаб чиқариш ва уларнинг эксплуатацион ишончлилигини 2-3 баробарга ошириш имконини берган;
гетерокомпозит материаллар ва улар асосидаги полифунксионал қопламаларни нефт ва газ конденсатини йиғиш резервуарлари ички ва ташқи юзасида «Шўртан нефтгаз қазиб чиқариш бошқармаси» тасарруфидаги «Маҳсулот қуйиб жўнатиш» цехида амалиётга жорий этилган («ЎЗБЕКНЕФТГАЗ» АЖ «Шўртан нефт ва газ қазиб чиқариш бошқармаси»нинг 2023-йил 11-майдаги 11/2-1094-сон маʼлумотномаси) Натижада корхона технологик жиҳозларни эксплуатацион ишончлилигини 2,5 баробарга ошириш ва коррозияга учрашини 80% камайтириш имконини берган;
нефт, газ ва нефтгаз маҳсулотларини йиғиш учун диаметри 50-330 (Ду42-300 мм)ли қувур конструксиялари учун гетерокомпозит термопласт материаллар олиш таркиби ва технологияси «Шўртан газ кимё мажмуаси» МЧЖнинг «Қаршитермопласт» цехида амалиётга жорий этилган («ЎЗБЕКНЕФТГАЗ» АЖ «УНГ Траининг» МЧЖнинг 2024-йил 21-июндаги 01/001-200-сон маълумотномаси). Натижада, металл конструксияларни гетерокомпозит термопласт материалларга алмаштириш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish