Зокиров Фахриддин Зоҳиджон ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): “Эксплуатация қилинаётган автойўл темирбетон кўприкларининг юк кўтариш қобилиятини ошириш усулларини такомиллаштириш”, 05.09.02 – “Геотехника” (Кўприклар, транспорт тоннеллари ва метрополитенлар) (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.3.PhD/Т1769.
Илмий раҳбар: Салиханов Саидхон Салиханович, техника фанлари номзоди, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат транспорт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат транспорт университети ҳузуридаги DSc.15/31.08.2022.Т.73.04 рақамли Илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Юлдашев Шарафитдин Сайфитдинович, техника фанлари доктори, профессор; Ахмедов Шерзод Баходирович, техника фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Жиззах политехника институти
Диссертация йўналиши. Техника йўналиши. Назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Республикамиздаги эксплуатация қилинаётган автойўл темирбетон кўприкларининг юк кўтариш қобилиятини ошириш усулларини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
эксплуатация қилинаётган автойўл темирбетон кўприк иншоотларнинг юк кўтариш қобилиятини ошириш усуллари оралиқ қурилма ишчи баландликларини ошириш орқали такомиллаштирилган;
такомиллаштирилган усулнинг ишлаш самарадорлигини аниқлаш учун биргаликда ишлайдиган “бош тўсин – бетон қатлами” конструксиясининг кучланганлик – деформацияланганлик ҳолатини ҳисоблаш услуби турли сатҳлардаги кучланишларни умумлаштириш асосида ишлаб чиқилган;
ишлаб чиқилган “бош тўсин – бетон қатлами” конструксиясининг ҳисоблаш услуби орқали аниқланган унификациялашган оралиқ қурилмалар ишчи баландликларининг рационал қийматлари уларнинг қолдиқ ресурслари қийматларига бог'лиқлиги асосланган;
замонавий (пуркаладиган) гидроизоляцион материалларнинг бетон ва асфалт қатламлари орасида ҳимоя қатламисиз ишлай олиши ҳисобига “бош тўсин – бетон қатлами” конструксиясининг доимий юклар миқдори ортишига салбий таъсир қилмаслиги асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Эксплуатация қилинаётган автойўл темирбетон кўприкларининг юк кўтариш қобилиятини ошириш усулларини такомиллаштириш бўйича ўтказилган илмий-тадқиқот иши натижалари асосида:
юк кўтариш қобилиятини оширишнинг такомиллаштирилган усули Автомобил йўллари қомитасига қарашли “Фарғона йўллардан мунтазам фойдаланиш” унитар корхонаси томонидан амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлигининг 2024-йил 03-майдаги, 4/3651-сонли маълумотномаси). Натижада, маҳаллий шароитларни инобатга олган ҳолда иншоотларнинг ишчи баландлигини ошириш ҳисобига уларнинг юк кўтариш қобилияти 16-18% гача ортишига эришилган;
Автомобил ёʻллари қўмитасига қарашли корхоналар томонидан, эски меъёрий ҳужжатлар билан лойиҳаланган кўприкларнинг юк кўтариш қобилиятини ошириш жараёнида амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлиги ҳузуридаги “Тошкент Метрополитени” Давлат унитар корхонасининг 2024-йил 17-апрелдаги, НЗС/2-сонли маълумотномаси). Натижада, иншоотларда замонавий гидроизоляцион материаллари қўллаш орқали кўприк ва йўлўтказгич конструксияларини нам ва агрессив муҳит таъсиридан самарали ҳимоялашга эришилган;
Фарғона вилояти Риштон туманидаги 4К-872А автомобил йўлининг 8+00 км қисмидаги Фарғона канали устидан ўтган кўприкни реконструксия қилиш жараёнида амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлигининг 2024-йил 03-майдаги, 4/3651-сонли маълумотномаси). Натижада, ушбу такомиллаштирилган усул ёрдамида иншоотларнинг юк кўтариш қобилиятини ошириш учун сарфланаётган маблағларни 10-13% гача иқтисод қилишга эришилган.