Ибодова Дилноза Ибодовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармогʻи номи): “Минтақани ривожлантиришда кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликнинг рақобатбардошлигини ошириш йўллари (Қашқадарё вилояти мисолида)”, 08.00.12 – Минтақавий иқтисодиёт (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.3.PhD/Iqt1647.
Илмий раҳбар: Махмудов Носир Махмудович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қарши давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат иқтисодиёт университети, DSc.03/30.07.2022.I.16.05
Расмий оппонентлар: Қодиров Абдурашид Маджитович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Валиев Бобур Батирович иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Макроиқтисодий ва ҳудудий тадқиқотлар институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Қашқадарё вилоятини ривожлантиришда кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликнинг рақобатбардошлигини оширишга қаратилган илмий таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
услубий ёндашувга кўра “минтақани ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш” тушунчасининг иқтисодий мазмуни мазкур йўналишдаги асосий чора-тадбирларни кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик рақобатбардошлигини ошириш стратегиясининг консептуал асослари, иқтисодий тизимлар ривожланишининг янги анъаналари, жумладан, интеллектуал мулк, инновациялар ва рақамлаштиришни ҳисобга олган ҳолда минтақавий стратегияларни амалга ошириш нуқтаи назаридан такомиллаштирилган;
Қашқадарё вилояти иқтисодиётининг соҳа ва тармоқларида инновацион ва рақамлаштириш йўналишини ривожлантириш орқали кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик рақобатбардошлигини оширишга йирик бизнес фаолияти билан ўзаро боғлиқликнинг мақбул нисбатлари (Нинн=45÷55; Нрақ=32÷68)ни таъминлаш орқали эришиш асосланган;
Қашқадарё вилояти иқтисодиёти таркибий тузилишининг ўзига хос хусусиятларига кўра кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик фаолиятида хизматлар соҳаси ва саноат тармоғини салмоғи ўртасидаги (Х=70,4; С=22,4)  мутаносибликни (Х=65,0; С=35,0) нисбатга етказиш орқали жадал ривожлантиришни таъминлаш асосланган;
Қашқадарё вилояти иқтисодиётининг ички ва ташқи имкониятлари, ресурслар таъминоти, хизматлар соҳаси ва саноати ривожланганлигига кўра минтақанинг ихтисослашуви, рақобат устунликлари ва ривожланиш динамикаси асосида ўсиш нуқталарини амалга оширишнинг 2030 йилга қадар прогноз кўрсаткичлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Қашқадарё вилоятини ривожлантиришда кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликнинг рақобатбардошлигини оширишга қаратилган илмий таклиф ва амалий тавсиялар асосида:
услубий ёндашувга кўра “минтақани ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш” тушунчасининг иқтисодий мазмунини  мазкур йўналишдаги асосий чора-тадбирларни кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик рақобатбардошлигини ошириш стратегиясининг консептуал асослари, иқтисодий тизимлар ривожланишининг янги анъаналари, жумладан, интеллектуал мулк, инновациялар ва рақамлаштиришни ҳисобга олган ҳолда минтақавий стратегияларни амалга ошириш нуқтаи назаридан такомиллаштиришга оид назарий ва услубий материаллардан олий ўқув юртлари талабалари учун тавсия этилган “Минтақавий бошқарув ва ҳудудий режалаштириш” номли ўқув қўлланмани тайёрлашда фойдаланилган (Тошкент давлат иқтисодиёт университетининг 2022-йил 24- октябрдаги 328-сонли буйруғи). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида талабаларда асосий чора-тадбирларни кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик рақобатбардошлигини ошириш стратегиясининг консептуал асослари, иқтисодий тизимлар ривожланишининг янги анъаналарини ҳисобга олган ҳолда минтақавий стратегияларни амалга ошириш нуқтаи назаридан такомиллаштирилган минтақани ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш тушунчасининг иқтисодий мазмуни юзасидан назарий билимларни кенгайтириш имкони яратилган;
Қашқадарё вилояти иқтисодиётининг соҳа ва тармоқларида инновацион ва рақамлаштириш йўналишини ривожлантириш орқали кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик рақобатбардошлигини оширишга йирик бизнес фаолияти билан ўзаро боғлиқликнинг мақбул нисбатлари (Нинн=45÷55; Нрақ=32÷68)ни таъминлаш орқали эришиш таклифи Иқтисодиёт ва молия вазирлиги томонидан амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг 2024 йил 26 мартдаги 08/30-1-6566-сонли маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида вилоятда илмий тадқиқот доирасида минтақада тадбиркорлик фаолиятини амалга ошириш учун қулай шарт-шароитлар яратиш, рақамли ривожланиш, инновациялар ва стартапларни қўллаб-қувватлаш ҳамда йирик бизнес билан кооперация алоқаларини ривожлантиришнинг янги инструментларини амалиётга жорий этиш имкони яратилган;
Қашқадарё вилояти иқтисодиёти таркибий тузилишининг ўзига хос хусусиятларига кўра кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик фаолиятида хизматлар соҳаси ва саноат тармоғини салмоғи ўртасидаги (Х=70,4; С=22,4)  мутаносибликни (Х=65,0; С=35,0) нисбатга етказиш орқали жадал ривожлантиришни таъминлаш таклифидан Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2022 йил 20 апрелдаги 201-сон қарори лойиҳасини ишлаб чиқишда фойдаланилган  (Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг 2024 йил 26 мартдаги 08/30-1-6566-сонли маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик фаолиятида хизматлар соҳаси ва саноат тармоғини салмоғи ўртасидаги мақбул мутаносибликни таъминлаш орқали ривожлантириш имкони яратилган;
Қашқадарё вилояти иқтисодиётининг ички ва ташқи имкониятлари, ресурслар таъминоти, хизматлар соҳаси ва саноати ривожланганлигига кўра минтақанинг ихтисослашуви, рақобат устунликлари ва ривожланиш динамикаси асосида ўсиш нуқталарини амалга оширишнинг 2030 йилга қадар ишлаб чиқилган прогноз кўрсаткичлари Иқтисодиёт ва молия вазирлиги томонидан амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг 2024 йил 26 мартдаги 08/30-1-6566-сонли маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида ҳудудларни комплекс ривожлантириш, ўсиш нуқталари ва рақобат устунликларини аниқлаш, тадбиркорликка қулай шарт-шароитлар яратиш борасида норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар, чора-тадбирлар ва йўл хариталари ишлаб чиқиш имкони яратилган.