Хожанов Бахадир Кеунимжаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Дарсдан ташқари машғулотлар жараёнида юқори синф ўқувчиларини экологик тарғиботчилик фаолиятига тайёрлашнинг педагогик механизмини такомиллаштириш”, 13.00.01 – Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.1.PhD/Ped2401.
Илмий раҳбар: Пазилова Меруерт Эрмекбаевна, педагогика фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Нукус давлат педагогика институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Нукус давлат педагогика институти, DSc.03/30.12.2019.Ped.34.01.
Расмий оппонентлар: Адизов Бахтиёр Раҳмонович, педагогика фанлари доктори, профессор;  Утемуратова Гулширин Нажиматдиновна, биология фанлари бўйича фалсафа доктори, катта илмий ходим.
Етакчи ташкилот: Қори Ниёзий номидаги Ўзбекистон Педагогика фанлари илмий тадқиқот институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади дарсдан ташқари машғулотлар жараёнида ўқувчиларни экологик тарғиботчилик фаолиятига тайёрлашнинг педагогик механизмини такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III.  Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
умумий ўрта таълим мактабларида ўқувчиларни экологик тарғиботчилик фаолиятига тайёрлашнинг педагогик-психологик хусусиятлари экологик маданиятни ривожлантириш тамойиллари билан “инсон, табият ва жамият” тизимининг коеволюцион консепсиясининг бирлиги асосида  “экологик онг - экологик хулқ - экологик фаолият”нинг имплицитлигини таъминлаш орқали аниқлаштирилган;
ўқувчиларни экологик тарғиботчилик фаолиятга тайёрлаш мазмуни ва дидактик йўналишлари тарғиботчилик таъсирга (маъқул ва номаъқул) эга бўлган дарсдан ташқари машғулотлар жараёнида экоблогерлик ва эковолонтёрлик фаолиятга йўналтирувчи “Ёш эколог-тарғиботчилар” тўгараги фаолиятини ташкил этиш технологиясини лойиҳалаш ва унинг продуктивлик даражасини баҳолаш орқали такомиллаштирилган;
дарсдан ташқари машғулотлар жараёнини ташкил этиш орқали ўқувчиларни экологик тарғиботчилик фаолиятига тайёрлаш модели экологик тарғиботчиликни ривожлантиришга йўналтирилган мақсадли, методологик, мазмунли ва натижавий блокларнинг яхлитлигини холизм тамойили асосида ўқувчиларда экологик-тарғиботчиликга доир билим, масъулият ва фаолиятни таркиб топтиришга йўналтириш орқали такомиллаштирилган;
умумий ўрта таълим мактаби ўқувчиларини экологик тарғиботчилик фаолиятига тайёрлаш технологияси экологик билимлар тизими асосида тарбиявий ишларни ташкил этишнинг дарсдан, синфдан ва  мактабдан ташқари шаклларини экологик тарғиботчилик фаолиятига тайёрлаш йўналишлари (илмий, маънавий, амалий) билан узвий боғлиқлигини динамик таъминлаш ҳамда диагностик базани тизимли қўллаш орқали такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Дарсдан ташқари машғулотлар жараёнида ўқувчиларни экологик тарғиботчилик фаолиятига тайёрлашнинг педагогик механизмини такомиллаштиришга оид тадқиқот натижалари асосида:
умумий ўрта таълим мактабларида ўқувчиларни экологик тарғиботчилик фаолиятига тайёрлашнинг педагогик-психологик хусусиятларини экологик маданиятни ривожлантириш тамойиллари билан “инсон, табият ва жамият” тизимининг коеволюцион  консепсиясининг  бирлиги  асосида  “экологик онг - экологик хулқ - экологик фаолият”нинг имплицитлигини таъминлаш орқали аниқлаштиришга доир таклиф ва тавсиялардан Т.Н.Қори Ниёзий номидаги Ўзбекистон Педагогика фанлари илмий тадқиқот институти Қорақалпоғистон филиалида олиб борилган И1-ХТ-0-17222 - рақамли “Қорақалпоғистон миллий менталитетини ўқувчи ёшларга сингдиришда халқ педагогикаси имкониятларидан фойдаланиш” мавзусидаги фундаментал лойиҳасини бажаришда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 29-февралдаги 11-05-951/04-сон далолатномаси). Натижада ўқувчиларни экологик тарғиботчилик фаолиятига тайёрлашнинг назарий асосларини такомиллаштиришга эришилган;
ўқувчиларни экологик тарғиботчилик фаолиятга тайёрлаш мазмуни ва дидактик йўналишларини тарғиботчилик таъсирга (маъқул ва номаъқул) эга бўлган дарсдан ташқари машғулотлар жараёнида экоблогерлик ва эковолонтёрлик фаолиятга йўналтирувчи “Ёш эколог-тарғиботчилар” тўгараги фаолиятини ташкил этиш технологиясини лойиҳалаш ва унинг продуктивлик даражасини ҳисобга олган ҳолда баҳолаш орқали такомиллаштиришга доир таклиф ва тавсиялардан Т.Н.Қори Ниёзий номидаги Ўзбекистон Педагогика фанлари илмий тадқиқот институти Қорақалпоғистон филиалида  амалга оширилган А1-ХТ-0-92997- рақамли “Ёшларни умуминсоний, миллий ва тарихий қадриятлар уйғунлиги асосида маʼнавий-ахлоқий тарбиялашнинг муаммолари” мавзусидаги амалий лойиҳасини бажаришда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 29-февралдаги 11-05-951/04-сон далолатномаси). Натижада ўқувчиларда экологик-тарғиботчиликка оид мотивацияларнинг шаклланиши ва креатив фикрлашнинг ривожланишига эришилган;
дарсдан ташқари машғулотлар жараёнини ташкил этиш орқали ўқувчиларни экологик тарғиботчилик фаолиятига тайёрлаш моделини экологик тарғиботчиликни ривожлантиришга йўналтирилган мақсадли, методологик, мазмунли ва натижавий блокларнинг яхлитлигини холизм тамойили асосида такомиллаштириш ҳамда умумий ўрта таълим мактаби ўқувчиларини экологик тарғиботчилик фаолиятига тайёрлаш технологиясини экологик билимлар тизими асосида тарбиявий ишларни ташкил этишнинг дарсдан, синфдан ва  мактабдан ташқари шаклларини экологик тарғиботчилик фаолиятига тайёрлаш йўналишлари (илмий, маънавий, амалий) билан узвий боғлиқлигини динамик таъминлаш ҳамда диагностик базани тизимли қўллаш орқали такомиллаштиришга доир таклиф ва тавсиялардан “Педагогика назарйýети wе тарйҳй”  номли ўқув қўлланмасини яратишда фойдаланилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024-йил 7-майдаги 149-сон буйруғи, 212682-рақамли гувоҳномаси). Натижада таълим-тарбия жараёнларини ўқувчиларда экологик-тарғиботчилик фаолиятига тайёрлаш механизмини такомиллаштиришга доир дидактик материаллар билан таъминлашга эришилган.