Файзиева Шоира Аюбовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Зўравонликка учраган аёлларнинг ижтимоий-психологик хусусиятлари», 19.00.05 – Ижтимоий психология. Этнопсихология (психология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.4.PhD/P724.
Илмий раҳбар: Якубова Гўзал Асатуллаевна, психология фанлар доктори (DSc), доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, PhD.03/30.12.2021.P.26.02.
Расмий оппонентлар: Умаров Баҳриддин Менгбоевич, психология фанлари доктори, профессор; Тавбаева Муқаддам Сафаровна, психология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Бухоро давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади зўравонликка учраган аёлларнинг ижтимоий-психологик хусусиятларини очиб бериш орқали уларни ижтимоий мослашуви бўйича амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
зўравонликка учраган аёлларнинг ота-оналари, мустақил, биринчи ёки иккинчи турмушда яшайдиганларнинг шахслараро муносабатларида негативизм, тажанглик, шубҳаланувчанлик, хафагарчиликни копинг механизмларга боғлиқ равишда юзага чиқиши туфайли агрессив хулқ-атворнинг билвосита шакли устувор характерда намоён бўлиши ижтимоий психологик хусусият эканлиги асосланган;
зўравонликка учраган аёлларнинг ижтимоий-психологик мослашувида ўз-ўзини қабул қилиш, ҳамкоркка интилиш ҳамда эскапизмнинг суст даражада намоён бўлиши ҳиссий қулайликни пасайтирганлиги туфайли ички назорат ҳамда бошқаларни қабул қилиш жиҳатларининг устувор характерга эга эканлиги асосланган;
зўравонликка учраган аёлларнинг низоли вазиятлардаги хулқ-атворида ўзаро ҳамкорликка интилишнинг “вербал агрессия” таъсирига боғлиқ равишда негативизмга уйғунлашган вазиятдан қочиш шаклида намоён бўлганлиги туфайли рақобат стратегиясининг устувор характерга эга эканлиги далилланган;
зўравонликка учраган аёлларнинг ижтимоий мослашувида шахслараро муносабатларда масофа сақлаш, ўзини четга олишнинг юқори даражаси ҳамкорлик стратегиясини пасайтирганлиги муаммоли вазиятни ҳал қилишдан кўра вазиятдан қочишни кучайтирганлиги туфайли конфронтацион копинг ҳамда ижтимоий қўллаб-қувватлашни излашнинг устувор характерга эга эканлиги далилланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Зўравонликка учраган аёлларнинг ижтимоий-психологик хусусиятлари юзасидан ўтказилган илмий тадқиқ натижалари асосида:
зўравонликка учраган аёлларда ота-оналари, мустақил, биринчи ёки иккинчи турмушда яшайдиганларнинг шахслараро муносабатларида негативизм, тажанглик, шубҳаланувчанлик, хафагарчиликни копинг механизмларга боғлиқ равишда юзага чиқиши туфайли агрессив хулқ-атворнинг билвосита шаклини устувор характерда намоён бўлиши ижтимоий психологик хусусият эканлиги асосланган хулосалар Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 20-майдаги ПМ-138-сон буйруғи билан «Ижтимоий психология» модулига киритилган (Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий Марказининг 2024-йил 25-майдаги ПМ-138а-сон маълумотномаси). Натижада зўравонликка учраган аёллардаги агрессив хулқнинг ижтимоий-психологик хусусиятини очиб бериш имконияти яратилган;
зўравонликка учраган аёлларнинг ижтимоий-психологик мослашувида ўз-ўзини ёқтириш, ҳамкоркка интилиш ҳамда эскапизмнинг суст даражада намоён бўлиши ҳиссий қулайликни пасайтирганлиги туфайли ички назорат ҳамда бошқаларни қабул қилиш жиҳатларининг устувор характерга эга эканлиги асосланган хулосалар Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 20-майдаги ПМ-138-сон буйруғи билан «Ижтимоий психология» модулига киритилган (Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий Марказининг 2024-йил 25-майдаги ПМ-138а-сон маълумотномаси). Натижада зўравонликка учраган аёлларнинг ижтимоий-психологик мослашувидадаги устувор детерминантлар аниқлаштирилган;
зўравонликка учраган аёлларнинг низоли вазиятлардаги хулқ-атворида шахслараро муносабатларда ҳамкорликка интилишнинг “вербал агрессия” таъсирига боғлиқ равишда негативизмга уйғунлашган вазиятдан қочиш шаклида намоён бўлиши туфайли рақобат стратегиясининг устувор характерга эга эканлиги далилланган хулосалар Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 20-майдаги ПМ-138-сон буйруғи билан «Ижтимоий психология» модулига киритилган (Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий Марказининг 2024-йил 25-майдаги ПМ-138а-сон маълумотномаси). Натижада зўравонликка учраган аёлларнинг низоли вазиятдаги устувор хулқ-атвор стратегиясини аниқлаштириш имконияти яратилган;
зўравонликка учраган аёлларнинг ижтимоий мослашувида шахслараро муносабатларда масофа сақлаш, ўзини четга олишнинг юқори даражаси ҳамкорлик стратегиясини пасайтирганлиги муаммоли вазиятни ҳал қилишдан кўра вазиятдан қочишни кучайтирганлиги туфайли конфронтацион копинг ҳамда ижтимоий қўллаб-қувватлашни излашнинг устувор характерга эга эканлиги далилланган хулосалар Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 20-майдаги ПМ-138-сон буйруғи билан «Психокоррексия» модулига киритилган (Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий Марказининг 2024-йил 25-майдаги ПМ-138 а-сон маълумотномаси). Натижада зўравонлик қурбони бўлган аёллардаги копинг хулқнинг устувор йўналишларини аниқлаш орқали оилавий зўравонликни олдини олишга доир амалий тавсиялар ишлаб чиқилган.