Абдулаҳатов Эркин Икромовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида еълон
I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Тошкент вилоятининг иқлимий ресурслари, уларнинг шаклланишига таъсир этувчи омиллар ва туризм мақсадларида фойдаланиш истиқболлари», 11.00.04 – Метеорология. Иқлимшунослик. Агрометеорология (география фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.1.PhD/Gr186.
Илмий раҳбар: Холматжанов Бахтияр Махаматжанович, география фанлари доктори, профессор.
Диссертасия бажарилган муассаса номи: Гидрометеорология илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Гидрометеорология илмий-тадқиқот институти, DSc.27/30.12.2019.Gr.47.01.
Расмий оппонентлар: Сафаров Эшқобил Юлдошевич, техника фанлари доктори, профессор; Гафуров Зафар Асроржонович, география фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Наманган давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Тошкент вилоятининг иқлимий ресурсларини баҳолаш, шамол тезлиги ва атмосфера циркуляциясининг иссиқлик ҳиссиёти шароитларига таъсирини аниқлаш ҳамда вилоятда туризмни ривожлантиришда улардан фойдаланиш бўйича амалий таклифларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
иссиқлик ҳиссиёти шароитларини ҳаво қурғоқчилигининг термогигрометрик коэффициенти (ТГК) асосида аниқлаш услубияти шамолнинг таъсирини ҳисобга олиш орқали такомиллаштирилган;
ГАТ технологияларидан фойдаланиб Тошкент вилоятида биоиқлимий шароитлар тақсимотининг картографик модели яратилган;
туристик дестинацияларда иссиқлик ҳиссиёти зоналарининг вақт (сутка) давомидаги тақсимотини тақдим этиш услубияти такомиллаштирилган;
Ўрта Осиё минтақавий атмосфера циркуляциясининг Тошкент шаҳри биоиқлимий шароитларга таъсири миқдорий баҳоланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Тошкент вилоятининг иқлимий ресурслари, уларнинг шаклланишига таъсир этувчи омиллар ва туризм мақсадларида фойдаланиш истиқболлари бўйича олинган илмий натижалар асосида:
иссиқлик ҳиссиёти шароитларини ҳаво қурғоқчилигининг термогигрометрик коэффициенти (ТГК) асосида йилнинг совуқ даврида шамолнинг таъсирини ҳисобга олиб такомиллаштирилган аниқлаш услубияти Ўзбекистон Республикаси Гидрометеорология хизмати агентлигида ҳудудларнинг биоиқлимий шароитларини баҳолашда жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Гидрометеорология хизмати агентлигининг 2024 йил 20 февралдаги 01-17/271-сон маълумотномаси). Натижада, реал вақт режимида биоиқлимий шароитларга шамол тезлигининг таъсирини ҳисобга олиш имконияти яратилган;
ГАТ технологияларидан фойдаланиб яратилган Тошкент вилояти ҳудудида биоиқлимий шароитлар тақсимотининг картографик модели Ўзбекистон Республикаси Гидрометеорология хизмати агентлигида аҳолига метеорологик хизмат кўрсатишда амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Гидрометеорология хизмати агентлигининг 2024 йил 20 февралдаги 01-17/271-сон маълумотномаси). Натижада, вилоятга ташриф буюрувчи сайёҳларга тақдим этилаётган метеорологик маълумотлар кўламини оширишга хизмат қилган;
туристик дестинацияларда иссиқлик ҳиссиёти зоналарининг вақт (сутка) давомидаги тақсимотини ҳавола қилиш услубиятига киритилган аниқликлар Ўзбекистон Республикаси Гидрометеорология хизмати агентлигида метеорологик прогнозлар тузиш амалиётига жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Гидрометеорология хизмати агентлигининг 2024 йил 20 февралдаги 01-17/271-сон маълумотномаси). Натижада, ҳудудларда иссиқлик ҳиссиёти зоналарининг сутка давомидаги ўзгаришларини аниқлаш имконини берган;
Ўрта Осиё минтақавий атмосфера циркуляциясининг Тошкент шаҳри биоиқлимий шароитларига таъсирининг миқдорий баҳоланмалари Ўзбекистон Республикаси Гидрометеорология хизмати агентлигида метеорологик прогнозлар тузиш амалиётига жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Гидрометеорология хизмати агентлигининг 2024 йил 20 февралдаги 01-17/271-сон маълумотномаси). Натижада, аниқланган боғланишлар биоиқлимий шароитларни қисқа муддатли прогнозлаш имконини берган.