Исмоилов Бобир Холқбердиевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Қишлоқ хўжалик маҳсулотларини қайта ишлаш корхоналарида сифат ва хавфсизлик тизимини шакллантириш ҳамда уларни синфлаш», 02.00.09 – Товарлар кимёси (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2018.4.PhD/Т852.
Илмий раҳбар: Хамракулов Гафуржан, кимё фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассасалар номи: Тошкент кимё-технология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Андижон давлат университети, DSc.03/29.10.2021.К/Т.60.05.
Расмий оппонентлар: Абдуллоев Обиджон Шахобиддинович, кимё фанлари доктори, доцент; Абдуғаниев Бахтиёр Ёрмахаматович, кимё фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат техника университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: табиий виноларнинг кимёвий таркиби асосида товарлар номенклатурасига хос янги товар кодларини ишлаб чиқишдан ҳамда вино ишлаб чиқариш корхоналарида халқаро стандартлар талаблари ва ҳавфсизлик мезонлари асосида мувофиқликни баҳолаш тизимини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
табиий виноларни сақлаш муддатини узайтирувчи омиллар: антиоксидант – лимон кислотаси ва вино таркибидаги углевод (қанд) миқдори замонавий юқори самарадор суюқлик хроматография ва портатив рерактометрия усуллари ёрдамида аниқланган;
табиий виноларнинг кимёвий таркиби ботаник келиб чиқиши ва истеъмол хоссаларидан келиб чиққан ҳолда амалдаги 2204 30 товар субпозициясига қўшимча тарзда киритилган янги товар кодлари ишлаб чиқилган;
табиий винонинг нордон, нимнордон ва нимширин турлари учун кимёвий таркиби, ботаник келиб чиқиши ва истеъмол хоссаларидан келиб чиққан ҳолда ТИФ ТНнинг амалдаги 2204 30 100 0 коди асосида янги 2204 30 100 1, 2204 30 100 2, 2204 30 100 3 ҳамда 2204 30 100 9 кодлари яратилган;
Ўзбекистон сертификатлаштириш идоралари учун вино ишлаб чиқарувчи корхоналарда сифат ва ҳавфсизлик тизимини таъминлашнинг мувофиқлигини баҳолаш жараёнини такомиллаштириш ва енгиллаштириш мақсадида “ҲАCCП тизими тамойилларига асосланган озиқ-овқат маҳсулотларининг хавфсизлигини бошқариш тизимини сертификатлаштириш жараён (алгоритм)лари” яратилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Қишлоқ хўжалик маҳсулот (вино)ларини қайта ишлаш корхоналарида сифат ва хавфсизлик тизимини шакллантириш ҳамда табиий винони синфлаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
ташқи иқтисодий фаолиятдаги товарлар номенклатураси боʻйича табиий вино учун амалдаги 2204 30 100 0 код рақами асосида 2204 30 100 1, 2204 30 100 2, 2204 30 100 3 ҳамда 2204 30 100 9 янги халқаро товар код рақамлари ишлаб чиқилиб, давлат божхона амалиётига жорий этилган (Оʻзбекистон Республикаси Давлат Божхона қўмитасининг 2023 йил 26 майдаги 17/05-23-0363-сон маълумотномаси). Натижада, табиий винонинг код рақамларини тўғри аниқлаш орқали мамлакат иқтисодиётини ҳимоя қилиш ҳамда божхона статистакасини тўғри юритиш имконини берган;
вино маҳсулотларини ишлаб чиқариш корхоналари учун Ўз ДСт ИСО 22000:2019 стандарти асосида ҲАCCП тизими тамойилларига асосланган озиқ-овқат маҳсулотларининг хавфсизлигини бошқариш тизимини сертификатлаштириш алгоритмлари “Ўзбекистон илмий-синов ва сифат назорати маркази” Давлат муассасаси ва унинг ҳудудий филиаллари амалиётига жорий этилган. (Ўзбекистон илмий-синов ва сифат назорати маркази” Давлат муассасасининг 2023 йил 14 июндаги 19-614-сон маълумотномаси). Натижада, ишлаб чиқилган тизимни синовдан ўтказиш натижалари уни саноат корхоналарида, шунингдек, вино маҳсулотларининг Ўзбекистон Республикасининг амалдаги меъёрий талабларига мувофиқлигини баҳолаш идораларида фойдаланишни тавсия этишга имкон берган.