Sayt test rejimida ishlamoqda

Медатов Рустамжон Хошимовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Липолитек ферментлардан фойдаланиб пахта ёғини нейтраллаш технологиясини такомиллаштириш», 02.00.17 – Қишлоқ хўжалик ва озиқ-овқат маҳсулотларига ишлов бериш, сақлаш ҳамда қайта ишлаш технологиялари ва биотехнологиялари (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.1.PhD/Т2265.
Илмий раҳбар: Хасанов Хасан Турсунович, биология фанлари номзоди, доцент.  
Диссертация бажарилган муассаса номи: Фарғона политехника институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Наманган муҳандислик-технология институти, PhD.03/31.03.2023.Т.66.05.
Расмий оппонентлар: Хамдамов Анвар Махмудович, техника фанлари доктори, доцент; Салиханова Дилноза Саидакбаровна, техника фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: иммобилланган ферментлар таъсирида ўсимлик мойларини рафинациялаш технологиясини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
гидролитик ферментлар (протеиназа, селлюлаза ва липаза) иштирокида гидратация ва нейтрализация жараёнларини амалга ошириш орқали гидратланган мой чиқишини 2-3% га ошириш аниқланган;
липолитик ферментни иммобиллаш учун силикагел-полиамид-глутардиалдегид-кефалин асосида олинган сорбент ферментни каталитик хоссаларига ижобий таъсир этиши исботланган;
иммобилланган липазани асиллаш, переасиллаш ва переетерификациялаш фаоллиги эркин липазага нисбатан 2,5-3,0 баробар юқори бўлиши аниқланган;
ўсимлик мойларини рафинация қилишда иммобилланган ферментлардан фойдаланиш, форпресс мойининг кислота сон кўрсаткичини 70-80% га қадар пасайтириши аниқланган;
иммобилланган фермент ёрдамида энзим рафинацияланган пахта мойини ишқорий рафинация қилишнинг ва оч рангли мойларни ферментатив рафинациядан кейин адсорбсион рафинасия қилишнинг оптимал технологик режимлари аниқланган;
даврий усулда ўсимлик мойларини энзим рафинация қилиш орқали, рафинасия қилишнинг такомиллаштирилган технологияси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Пахта мойини рафинациялашда ферментлардан фойдаланиш технологиясини ишлаб чиқиш бўйича олинган натижалар асосида:
пахта мойига протеолитик ва селлюлолитик ферментлар ёрдамида ишлов бериб гидротациялаш технологияси “Фарғона ёғ-мой” АЖнинг “2023-2025 йилларда амалиётга жорий этиш бўйича истиқболли ишланмалар рўйҳати”га киритилган (Ўзбекистон Республикаси Ёғ-мой саноати корхоналари уюшмасининг 2023 йил 4 апрелдаги КС/3-163-сон маълумотномаси). Натижада, гидротацион зич чўкма ҳосил қилиши ва филтрланиш тезлиги 1,6-1,8 марта ошиши ҳисобига гидратланган мой чиқишини 2-3% оширишга имкон беради;
пахта мойига иммобилланган липаза билан ишлов бериш технологияси “Фарғона ёғ-мой” АЖнинг “2023-2025 йилларда амалиётга жорий этиш бўйича истиқболли ишланмалар рўйҳати”га киритилган (Ўзбекистон Республикаси Ёғ-мой саноати корхоналари уюшмасининг 2023 йил 4 апрелдаги КС/3-163-сон маълумотномаси). Натижада, мойнинг кислота сон кўрсаткичини 75-80% камайтириш ва сарфланадиган каустик содани сарфини бартараф этиш ҳисобига мой чиқиш 2-3% га ошириш имконини беради.

Yangiliklarga obuna bo‘lish