Бердикулова Ирода Раимкуловнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Туризм бозорини диверсификация қилишнинг ташкилий-иқтисодий механизмларини такомиллаштириш”, 08.00.17 –Туризм ва меҳмонхона фаолияти.
Диссертация мавзуси роʻйхатга олинган рақам: B2018.3.PhD\Iqt 679.
Илмий раҳбар: Пардаев Мамаюнус Қаршибоевич, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти, PhD.03/28.02.2022.I.18.01.
Расмий оппонентлар: Тухлиев Искандар Суюнович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Алиева Махбуба Тоʻйчиевна иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Инновацион иқтисодиёт шароитида туризм бозорини диверсификация қилишнинг ташкилий-иқтисодий механизмларини такомиллаштириш боʻйича илмий-назарий таклиф ва амалий тавсияларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
қишлоқ ҳудудларида экологик туризм таркибида яйлов туризмига гастрономик ва ҳунармандчилик туризмни қўшиб диверсификация қилиш натижасида туристик инфратузилмани такомиллаштириш бўйича тавсиялар ишлаб чиқилган;
туристик хизматлар кўрсатувчи туристик фирмаларнинг самарадорлиги билан ўзаро функсионал боғлиқ бўлган бешта омиллар таъсирини ҳисоблаш ва таҳлил қилиш натижасида бошқарув қарорларини қабул қилиш механизмлари такомиллаштирилган;
Самарқанд вилояти ҳудудида реклама тарғибот хизматларини такомиллаштириш ва обектларни диверсификация қилишга қаратилган “3Т-ФИ модели” ишлаб чиқилган;
туризм бозорини диверсификация қилиш натижасида туристик хизматларни ривожлантиришнинг стратегик йўналишлари ва уларнинг 2024-2028 йилларга мўлжалланган прогноз кўрсаткичлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. туризм бозорини диверсификация қилишнинг ташкилий-иқтисодий механизмларини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар амалиётда қўлланилган, жумладан:
қишлоқ ҳудудларида экологик туризм таркибида яйлов туризмига гастрономик ва ҳунармандчилик туризмни қўшиб диверсификация қилиш натижасида туристик инфратузилмани такомиллаштириш бўйича ишлаб чиқилган тавсиялар Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 30 июнида тасдиқланган 450-сон қарори асосида ишлаб чиқилган
“2017-2019 йилларда Самарқанд шаҳри ва Самарқанд вилоятининг туризм салоҳиятини жадал ривожлантириш чора-тадбирлари дастурида фойдаланилган (Самарқанд вилояти ҳокимлигининг 2018 йил
2 октябрдаги 06-06/1780-сонли маълумотномаси ва Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳузуридаги туризм Қўмитаси томонидан тақдим қилинган 2024 йил 2 февралдаги №03-9/118 сонли маълумотномаси). Ушбу таклифнинг амалиётга жорий этилиши қишлоқ ҳудудларига туризм бозорини диверсификация қилишнинг ташкилий-иқтисодий механизмларини такомиллаштиришнинг йўналишларидан бири сифатида ички ва кирувчи туристлар учун экологик туризмнинг яйлов туризмини жорий қилиб, унда тегишли инфратузилмаларни яратиш ва бевосита шу жойнинг ўзида далада пишириладиган миллий таомларни тайёрлаш технологиясини кўрсатган ҳолда, миллий гастрономик туризмни ҳам намойиш қилиш йўллари ва ҳунармандчилик туризмини намойиш қилиш имкониятларидан фойдаланган ҳолда туристларга миллий ҳунармандчиликнинг қўлда гилам, газлама тўқиш, бўёқли нақшлар тайёрлаш, миллий либослар тайёрлаш, ёғоч ўймакорлиги, кашатачилик, зардўзлик, қимматли металлардан заргарлик буюмларини ясаш каби турларидан фойдаланиш имконини беради;
туристик хизматлар кўрсатувчи туристик фирмаларнинг самарадорлиги билан ўзаро функсионал боғлиқ бўлган 5 та омиллар таъсирини ҳисоблаш ва таҳлил қилиш натижасида бошқарув қарорларини қабул қилиш механизмларини такомиллаштириш бўйича ишлаб чиқилган таклиф Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 30 июнида тасдиқланган 450-сон қарори асосида ишлаб чиқилган “2017-2019 йилларда Самарқанд шаҳри ва Самарқанд вилоятининг туризм салоҳиятини жадал ривожлантириш чора-тадбирлари дастурида фойдаланилган (Самарқанд вилояти ҳокимлигининг 2018 йил
2 октябрдаги 06-06/1780-сонли маълумотномаси ва Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳузуридаги туризм Қўмитаси томонидан тақдим қилинган 2024 йил 2 февралдаги №03-9/118 сонли маълумотномаси). Мазкур тавсиянинг амалиётда қўлланилиши туризм бозорини диверсификация қилишнинг ички имкониятларини аниқлаш ва улардан самарали фойдаланиш чора-тадбирларини ишлаб чиқиш имкониятини яратади;
Самарқанд вилояти ҳудудида реклама тарғибот хизматларини такомиллаштириш ва обектларни диверсификация қилишга қаратилган “3Т-ФИ модели”дан фойдаланиш бўйича ишлаб чиқилган тавсиялар Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 30 июнида тасдиқланган
450-сон қарори асосида ишлаб чиқилган “2017-2019 йилларда Самарқанд шаҳри ва Самарқанд вилоятининг туризм салоҳиятини жадал ривожлантириш чора-тадбирлари дастурида фойдаланилган (Самарқанд вилояти ҳокимлигининг 2018 йил 2 октябрдаги 06-06/1780-сонли маълумотномаси ва Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳузуридаги туризм Қўмитаси томонидан тақдим қилинган 2024 йил 2 февралдаги №03-9/118 сонли маълумотномаси). Айнан Самарқанд вилоятининг ҳар бир туманлари бўйича алоҳида тарзда улардаги мавжуд барча ички туристик салоҳиятларни шунингдек, туристлар диққатини жалб қилиши мумкин бўлган ҳудуддаги барча ички салоҳиятларини ўзида акс эттирувчи видеороликларнинг ишлаб чиқиш йўлга қўйилган;
туризм бозорини диверсификация қилиш натижасида туристик хизматларни ривожлантиришнинг стратегик йўналишлари ва уларнинг 2024-2028 йилларга мўлжалланган прогноз кўрсаткичлари ишлаб чиқилган ва Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳузуридаги туризм Қўмитаси томонидан амалиётга тадбиғи белгилаб берилган. (2024 йил 2 февралдаги №03-9/118 сонли маълумотномаси).